Leiðbeiningar um góða starfshætti lækna við ávísun ávana- og fíknilyfja

Áréttað er mikilvægi þess að læknar nýti ávallt lyfjagagnagrunn embættis landlæknis og miðlæga lyfjakortið, þegar það liggur fyrir, við útgáfu lyfjaávísana og alla yfirferð lyfja sjúklings. Yfirfara þarf óútleystar lyfjaávísanir í lyfjaávísanagátt og ógilda þær ef við á. Þetta á við um öll lyf, en sérstaklega um ávana- og fíknilyf, sjá nánar í reglugerð um lyfjaávísanir og afhendingu lyfja, nr. 740/2020. Ef í gildi er ávísun í lyfjaávísanagátt á ávana- og fíknilyf er óheimilt að útbúa aðra lyfjaávísun, nema:

• Ávísað sé á annan styrkleika lyfsins, annað lyfjaform eða lyf með öðru virku innihaldsefni.

• Fella eigi úr gildi gildandi lyfjaávísun og útbúa nýja.

Ávísandi læknir hverju sinni ber ábyrgð á að þetta sé gert.

Um ávana- og fíknilyf gildir að það er læknirinn sem ákveður hvaða lyf er notað og gefur fyrirmæli um notkunina. Læknirinn metur á gagnrýninn hátt og út frá bestu þekkingu hvaða lyfjum einstaklingur þarf raunverulega á að halda og í hvaða skömmtum og endurskoðar lyfjanotkunina reglulega. Lækni er því skylt að synja um þær lyfjaávísanir sem hann telur stangist á við Leiðbeiningar um góða starfshætti lækna við ávísun ávana- og fíknilyfja og fleiri lyfja sem hafa misnotkunarhættu í för með sér.

Lyfjaávísanir áhættusamra lyfja eiga að vera í höndum þess læknis sem hóf meðferð, eða í samráði við hann. Þetta á sérstaklega við þegar um ávana- og fíknilyf er að ræða og sjúklingur hefur fengið hærri skammta en kveðið er á um í sérlyfjaskrá eða lyf sem ætti ekki að nota samhliða.

Læknanemar með tímabundið starfsleyfi hafa ekki heimild til að ávísa eftirritunarskyldum lyfjum. Þeir mega ekki ávísa öðrum ávana- og fíknilyfjum nema í samráði við lækni á viðkomandi starfsstöð enda hafi sá ótakmarkað lækningaleyfi. Læknar sem eru ábyrgir fyrir læknanemum með tímabundið starfsleyfi eiga að framfylgja þessum reglum.

Frekari upplýsingar
Kjartan Hreinn Njálsson, aðstoðarmaður landlæknis
kjartan.h.njalsson@landlaeknir.is