Reglugerð um mat á umhverfisáhrifum.

I. KAFLI Markmið, gildissvið og skilgreiningar.

1. gr. Markmið.

Markmið reglugerðarinnar er:

1. að tryggja að áður en leyfi er veitt fyrir framkvæmd, sem kann vegna staðsetningar, starfsemi sem henni fylgir, eðlis eða umfangs að hafa í för með sér umtalsverð umhverfisáhrif, hafi farið fram mat á umhverfisáhrifum viðkomandi framkvæmdar,
2. að draga eins og kostur er úr neikvæðum umhverfisáhrifum framkvæmdar,
3. að stuðla að samvinnu þeirra aðila sem hafa hagsmuna að gæta eða láta sig málið varða vegna framkvæmda sem falla undir ákvæði þessarar reglugerðar,
4. að kynna fyrir almenningi umhverfisáhrif framkvæmda sem falla undir ákvæði þessarar reglugerðar og mótvægisaðgerðir vegna þeirra og gefa almenningi kost á að koma að athugasemdum og upplýsingum áður en álit Skipulagsstofnunar um mat á umhverfisáhrifum framkvæmdar liggur fyrir.

2. gr. Gildissvið.

Reglugerð þessi gildir um framkvæmdir sem falla undir ákvæði laga um mat á umhverfisáhrifum, á landi, í landhelgi, í lofthelgi og í mengunarlögsögu Íslands.

3. gr. Skilgreiningar.

Í reglugerð þessari er merking eftirtalinna orða og orðasambanda sem hér segir:

1. Framkvæmdaraðili: Ríki, sveitarfélag, stofnun og aðrir lögaðilar eða einstaklingar er hyggjast hefja framkvæmd sem reglugerð þessi tekur til.
2. Framkvæmd: Hvers konar nýframkvæmd eða breyting á eldri framkvæmd og starfsemi sem henni fylgir sem undir reglugerð þessa falla.
3. Frummatsskýrsla: Skýrsla framkvæmdaraðila um mat á umhverfisáhrifum framkvæmdar og starfsemi sem henni fylgir sem Skipulagsstofnun auglýsir.
4. Fyrirhuguð framkvæmd: Framkvæmd sem er komin á það stig að hún geti hlotið málsmeðferð skv. V. kafla þessarar reglugerðar.
5. Leyfi til framkvæmda: Framkvæmdaleyfi og byggingarleyfi samkvæmt skipulagslögum og lögum um mannvirki önnur leyfi til starfsemi og framkvæmda samkvæmt sérlögum sem um viðkomandi framkvæmd gilda.
6. Leyfisveitandi: Lögbært yfirvald sem veitir leyfi til framkvæmda og starfsemi sem þeim fylgir, svo sem sveitarstjórnir, byggingarfulltrúar, heilbrigðisnefndir, Orkustofnun og Umhverfisstofnun.
7. Matsáætlun: Áætlun framkvæmdaraðila byggð á tillögu hans um á hvaða þætti framkvæmdarinnar og umhverfis leggja skuli áherslu í frummatsskýrslu og um kynningu og samráð við gerð frummatsskýrslu.
8. Matsskyld framkvæmd: Framkvæmd sem háð er ákvæðum reglugerðar þessarar ásamt þeirri starfsemi sem henni fylgir.
9. Matsskýrsla: Skýrsla framkvæmdaraðila um mat á umhverfisáhrifum fyrirhugaðrar framkvæmdar og starfsemi sem henni fylgir þar sem gerð er grein fyrir fram komnum athugasemdum og umsögnum og þar sem tekin er afstaða til þeirra ásamt tillögum um mótvægisaðgerðir eftir því sem við á. Framkvæmdaraðili ber ábyrgð á gerð matsskýrslu.
10. Mengunarlögsaga Íslands: Hafsvæðið sem nær yfir innsævi að meðtalinni strönd að efstu flóðmörkum á stórstraumsflóði, landhelgi og efnahagslögsögu, landgrunn Íslands og efstu jarðlög, sbr. lög um landhelgi, efnahagslögsögu og landgrunn.
11. Mótvægisaðgerðir: Aðgerðir til að koma í veg fyrir, draga úr eða bæta fyrir neikvæð umhverfisáhrif.
12. Umhverfisáhrif: Áhrif framkvæmdar og starfsemi sem henni fylgir á umhverfi, þ.e. bein og óbein áhrif, jákvæð og neikvæð áhrif, varanleg og tímabundin áhrif, afturkræf og óafturkræf áhrif, samvirk og sammögnuð áhrif. Þar með eru þó ekki talin þjóðhagsleg áhrif og arðsemi einstakra framkvæmda.
13. Umhverfisverndarsamtök: Samtök sem hafa umhverfisvernd að meginmarkmiði. Þau skulu vera opin fyrir almennri aðild, gefa út ársskýrslur um starfsemi sína og hafa endurskoðað bókhald.
14. Umsagnaraðilar: Opinberar stofnanir og stjórnvöld sem sinna lögbundnum verkefnum er varða matsskyldar framkvæmdir eða umhverfisáhrif þeirra.
15. Umtalsverð umhverfisáhrif: Veruleg óafturkræf umhverfisáhrif eða veruleg spjöll á umhverfinu sem ekki er hægt að fyrirbyggja eða bæta úr með mótvægisaðgerðum.

3. gr. a Efni mats á umhverfisáhrifum.

Í mati á umhverfisáhrifum skal greina, lýsa og meta, með tilliti til framkvæmdar, bein og óbein umtalsverð áhrif á eftirfarandi umhverfisþætti:

1. íbúa og heilbrigði manna,
2. líffræðilega fjölbreytni með sérstakri áherslu á tegundir og búsvæði sem njóta verndar,
3. land, landslag, víðerni, jarðmyndanir, jarðveg, vatn, loft og loftslag,
4. efnisleg verðmæti, menningarminjar,
5. næmi framkvæmdarinnar fyrir hættu á stórslysum og náttúruhamförum,
6. samspil þeirra þátta sem taldir eru upp í a-e-lið.

II. KAFLI Stjórnsýsla, framkvæmdaraðili o.fl.

4. gr. Yfirstjórn og framkvæmd.

Ráðherra umhverfis- og auðlindamála fer með yfirstjórn þeirra mála sem reglugerð þessi tekur til.

Á varnar- og öryggissvæðum fer ráðherra varnarmála með lögsögu í samræmi við skilgreiningu í varnarmálalögum, nr. 34/2008, sbr. og lög um lagagildi varnarsamnings milli Íslands og Bandaríkjanna og um réttarstöðu liðs Bandaríkjanna og eignir þess, nr. 110/1951, og lög um ráðstafanir í kjölfar samnings við Bandaríkin um skil á varnarsvæðinu á Keflavíkurflugvelli, nr. 176/2006.

Skipulagsstofnun er ráðherra til ráðgjafar og annast eftirlit með framkvæmd reglugerðar þessarar og veitir leiðbeiningar samkvæmt henni.

5. gr. Hlutverk Skipulagsstofnunar.

Hlutverk Skipulagsstofnunar samkvæmt reglugerð þessari er:

1. að annast framkvæmd reglugerðar þessarar,
2. að veita og gefa út leiðbeiningar um mat á umhverfisáhrifum, m.a. lista yfir helstu umsagnaraðila og starfssvið þeirra og um afgreiðslu framkvæmda í flokki C í 1. viðauka,
3. að hafa samráð við framkvæmdaraðila um mat á umhverfisáhrifum, sbr. 9. gr.,
4. að stuðla að því að almenningur hafi aðgang að upplýsingum um mat á umhverfisáhrifum framkvæmda,
5. að kynna og afla umsagnar um tillögu að matsáætlun og um frummatsskýrslu,
6. að taka ákvörðun um tillögu framkvæmdaraðila að matsáætlun,
7. að gefa álit um mat á umhverfisáhrifum framkvæmda og starfsemi sem þeim fylgir,
8. að taka ákvörðun um hvort framkvæmd sem tilgreind er í flokki B í 1. viðauka og framkvæmd sem tilgreind er í flokki C í 1. viðauka, sem ekki er háð byggingarleyfi byggingarfulltrúa eða framkvæmdaleyfi sveitarstjórnar, skuli háðar mati á umhverfisáhrifum,
9. að hafa eftirlit með því að framkvæmd í flokki C í 1. viðauka, sem tilkynnt er sveitarstjórn sbr. 6. gr., hafi fengið viðeigandi málsmeðferð samkvæmt reglugerð þessari,
10. að taka ákvörðun um sameiginlegt mat samkvæmt 6. mgr. 10. gr.,
11. að taka ákvörðun um endurskoðun matsskýrslu samkvæmt 28. gr.

6. gr. Hlutverk sveitarfélaga.

Sveitarstjórn tekur ákvörðun um hvort framkvæmd, sem háð er framkvæmdaleyfi sveitarstjórnar eða byggingarleyfi byggingarfulltrúa samkvæmt skipulagslögum eða lögum um mannvirki og tilgreind er í flokki C í 1. viðauka, skuli háð mati á umhverfisáhrifum.

Sveitarstjórn skal í samþykkt sveitarfélagsins fela skipulagsnefnd eða öðrum aðila innan stjórnsýslu sveitarfélagsins töku fullnaðarákvörðunar um matsskyldu framkvæmdar þegar sveitarfélagið er sjálft framkvæmdaraðili, sbr. 42. gr. sveitarstjórnarlaga nr. 138/2011.

7. gr. Hlutverk framkvæmdaraðila.

Framkvæmdaraðili ber ábyrgð á mati á umhverfisáhrifum fyrirhugaðrar framkvæmdar samkvæmt 15.-27. gr. Hann ber kostnað af vinnu Skipulagsstofnunar við umfjöllun hennar um viðkomandi framkvæmd samkvæmt 15.-27. gr. sem og af auglýsingum og kynningu.

Framkvæmdaraðili ber ábyrgð á því að tilkynna framkvæmdir sem tilgreindar eru í flokki B og C í 1. viðauka til ákvörðunar um hvort þær skuli háðar mati á umhverfisáhrifum. Framkvæmdaraðili ber kostnað af málsmeðferð sveitarfélaga vegna ákvörðunar um matsskyldu fyrirhugaðrar framkvæmdar sem fellur í flokk C í 1. viðauka og er tilkynningarskyld til sveitarstjórnar samkvæmt 14. gr.

8. gr. Hlutverk umsagnaraðila.

Umsagnaraðilar veita Skipulagsstofnun og sveitarstjórnum umsagnir um matsskyldu framkvæmda, tillögur að matsáætlun og frummatsskýrslur, hvað varðar þau atriði sem falla undir starfssvið þeirra, sbr. 12.-14. gr., 17. gr. og 24. gr.

9. gr. Samráð og kynning.

Framkvæmdaraðili skal hafa forgöngu um samráð við Skipulagsstofnun á öllum stigum um mat á umhverfisáhrifum og umfjöllun um það. Samráð skal hefja eins snemma og kostur er og a.m.k. vera viðhaft við gerð tillögu að matsáætlun og umfjöllun um frummatsskýrslu.

Framkvæmdaraðili skal hafa forgöngu um að kynna umsagnaraðilum og almenningi tillögu að matsáætlun og frummatsskýrslu í þeim tilgangi að fá fram ábendingar og athugasemdir.

III. KAFLI Matsskylda framkvæmda.

10. gr. Matsskyldar og tilkynningarskyldar framkvæmdir.

Þær framkvæmdir sem tilgreindar eru í flokki A í 1. viðauka skulu ávallt háðar mati á umhverfisáhrifum, sbr. V.-VIII. kafla.

Framkvæmdaraðila ber að tilkynna framkvæmdir, sem tilgreindar eru í flokki B í 1. viðauka, til Skipulagsstofnunar til ákvörðunar um matsskyldu, sbr. IV. kafla. Sama á við um þær framkvæmdir í flokki C í 1. viðauka sem ekki eru háðar byggingarleyfi byggingarfulltrúa eða framkvæmdaleyfi sveitarstjórnar.

Framkvæmdaraðila ber að tilkynna til sveitarstjórnar til ákvörðunar um matsskyldu þær framkvæmdir sem tilgreindar eru í flokki C í 1. viðauka og háðar eru framkvæmdaleyfi sveitarstjórnar og byggingarleyfi byggingarfulltrúa, sbr. IV. kafla.

Öllum er heimilt að bera fram fyrirspurn til Skipulagsstofnunar um hvort tiltekin framkvæmd falli undir 1. viðauka og skal þá stofnunin leita upplýsinga um framkvæmdina hjá framkvæmdaraðila og leyfisveitanda og taka ákvörðun um hvort hún eigi undir flokk A, B eða C í 1. viðauka.

Telji framkvæmdaraðili með hliðsjón af viðmiðunum sem fram koma í 2. viðauka að framkvæmd, sem tilgreind er í flokki B eða C í 1. viðauka, skuli undirgangast mat á umhverfisáhrifum skal hann tilkynna Skipulagsstofnun um það ásamt rökstuðningi. Fallist Skipulagsstofnun á þá afstöðu hans er heimilt að sleppa málsmeðferð skv. 11.-14. gr.

Í þeim tilvikum þegar fleiri en ein matsskyld framkvæmd er fyrirhuguð á sama svæði eða framkvæmdirnar eru háðar hver annarri getur Skipulagsstofnun að höfðu samráði við viðkomandi framkvæmdaraðila og leyfisveitendur ákveðið að umhverfisáhrif þeirra skuli metin sameiginlega. Skipulagsstofnun kynnir almenningi niðurstöðu sína með auglýsingu í dagblaði sem gefið er út á landsvísu innan viku frá því að hún liggur fyrir.

IV. KAFLI Tilkynning framkvæmda í flokki B og C.

11. gr. Gögn með tilkynningu framkvæmda í flokki B og C.

Eftirfarandi gögn skulu fylgja tilkynningu framkvæmdar í flokki B og C eftir því sem við á, að teknu tilliti til eðlis og umfangs framkvæmdar:

1. lýsing á fyrirhugaðri framkvæmd, eiginleikum allrar framkvæmdarinnar og niðurrifi mannvirkja, ef við á, umfangi og helstu framkvæmda- og rekstrarþáttum, sbr. 1. tl. 2. viðauka,
2. hnitsettur uppdráttur sem sýnir staðsetningu fyrirhugaðrar framkvæmdar, mörk framkvæmdasvæðis, mannvirki sem fyrir eru á svæðinu og upplýsingar um fyrirhugaða framkvæmd,
3. upplýsingar um hvernig fyrirhuguð framkvæmd fellur að gildandi skipulagsáætlunum,
4. lýsing á staðháttum, landslagi, gróðurfari og landnotkun með sérstöku tilliti til þess hversu viðkvæmt svæðið er og hvort fyrirhugað framkvæmdasvæði sé á eða nærri verndarsvæðum, sbr. 2. tl. 2. viðauka,
5. lýsing á hvaða þættir framkvæmdar og/eða rekstrar valda helst áhrifum á umhverfið, sbr. 3. tl. 2. viðauka, upplýsingar um fyrirliggjandi álit umsagnaraðila og annarra eftir eðli máls sem framkvæmdaraðili kann að hafa leitað eftir.
6. lýsing á þáttum í umhverfinu sem líklegt er að verði fyrir verulegum áhrifum af framkvæmdinni,

7. lýsing á öllum líklegum umtalsverðum áhrifum framkvæmdarinnar á umhverfið, miðað við fyrirliggjandi vitneskju, sem stafa af:

   1. losun úrgangs og annarri áætlaðri losun,
   2. nýtingu náttúruauðlinda, sérstaklega jarðvegi, landi, vatni og líffræðilegri fjölbreytni,
8. upplýsingar um fyrirhugaðar mótvægisaðgerðir, eftir því sem við á.

12. gr. Ákvörðun Skipulagsstofnunar um matsskyldu framkvæmda í flokki B.

Skipulagsstofnun ákvarðar að framkvæmdir, sem tilgreindar eru í flokki B í 1. viðauka skuli háðar mati á umhverfisáhrifum þegar þær eru taldar geta haft í för með sér umtalsverð umhverfisáhrif með hliðsjón af einu eða fleiri viðmiðum í 2. viðauka.

Skipulagsstofnun skal, innan 4 vikna frá því að fullnægjandi gögn um framkvæmd berast frá framkvæmdaraðila, taka ákvörðun um hvort framkvæmd skuli háð mati á umhverfisáhrifum. Við ákvörðun um matsskyldu skal Skipulagsstofnun fara eftir viðmiðum í 2. viðauka og rökstyðja niðurstöðu sína með hliðsjón af þeim. Skipulagsstofnun skal byggja ákvörðun sína á þeim upplýsingum sem framkvæmdaraðili hefur lagt fram, sbr. 11. gr., og ef við á, öðrum gögnum um umhverfisáhrif framkvæmdarinnar. Áður skal hún leita umsagna leyfisveitenda og annarra eftir eðli máls hverju sinni.

Í umsögn skal koma fram hvort tilkynning geri nægilega grein fyrir framkvæmd, umhverfi, umhverfisáhrifum, mótvægisaðgerðum og vöktun eftir því sem við á og hvort og þá á hvaða forsendum umsagnaraðili telur að framkvæmdin skuli háð mati á umhverfisáhrifum út frá þeim atriðum sem falla undir starfssvið umsagnaraðila og að teknu tilliti til viðmiða í 2. viðauka. Jafnframt skal gera grein fyrir viðeigandi leyfum sem eru á starfssviði þeirra aðila sem umsagnar hefur verið leitað hjá, þegar það á við. Skipulagsstofnun skal veita þeim aðilum, sem leitað er umsagna hjá, a.m.k. 10 virka daga til að gefa umsögn um matsskyldu framkvæmdar og framkvæmdaraðila a.m.k. 3 virka daga til að fara yfir fram komnar umsagnir og koma á framfæri athugasemdum sínum.

Taki framkvæmdaraðili sér lengri frest til að fara yfir fram komnar umsagnir skal hann tilkynna Skipulagsstofnun það og skal þá frestur Skipulagsstofnunar til að taka ákvörðun lengjast sem því nemur.

Ef Skipulagsstofnun ákveður að framkvæmd sé ekki matsskyld er henni heimilt að setja fram ábendingar um tilhögun framkvæmdarinnar. Þær skulu byggjast á upplýsingum framkvæmdaraðila um fyrirhugaðar mótvægisaðgerðir og framkomnum umsögnum.

Skipulagsstofnun skal gera framkvæmdaraðila, þeim sem leitað var umsagna hjá og öðrum, sem málið varðar, grein fyrir ákvörðun sinni um matsskyldu.

Skipulagsstofnun kynnir almenningi niðurstöðu sína með auglýsingu í dagblaði sem gefið er út á landsvísu innan viku frá því að ákvörðun um matsskyldu liggur fyrir. Niðurstaða Skipulagsstofnunar skal vera aðgengileg á vef stofnunarinnar.

13. gr. Ákvörðun Skipulagsstofnunar um matsskyldu framkvæmda í flokki C.

Skipulagsstofnun ákvarðar að framkvæmdir, sem tilgreindar eru í flokki C í 1. viðauka og tilkynna ber til stofunarinnar sbr. 2. mgr. 10. gr. skuli háðar mati á umhverfisáhrifum þegar þær eru taldar geta haft í för með sér umtalsverð umhverfisáhrif með hliðsjón af einu eða fleiri viðmiðum í 2. viðauka.

Skipulagsstofnun skal, innan 2 vikna frá því að fullnægjandi gögn um framkvæmd berast frá framkvæmdaraðila, taka ákvörðun um hvort framkvæmd skuli háð mati á umhverfisáhrifum. Við ákvörðun um matsskyldu skal Skipulagsstofnun fara eftir viðmiðum í 2. viðauka og rökstyðja niðurstöðu sína með hliðsjón af þeim. Skipulagsstofnun skal byggja ákvörðun sína á þeim upplýsingum sem framkvæmdaraðili hefur lagt fram, sbr. 11. gr., og, ef við á, öðrum gögnum um umhverfisáhrif framkvæmdarinnar.

Skipulagsstofnun er heimilt að leita umsagna leyfisveitenda og annarra umsagnaraðila, eftir eðli máls hverju sinni. Leiti Skipulagsstofnun umsagna lengist frestur hennar til að taka ákvörðun um matsskyldu um eina viku. Í umsögnum vegna framkvæmda í flokki C í 1. viðauka skulu, eftir því sem við á, koma fram sömu atriði og nefnd eru í 3. mgr. 12. gr.

Ef Skipulagsstofnun ákveður að framkvæmd sé ekki matsskyld er henni heimilt að setja fram ábendingar um tilhögun framkvæmdarinnar. Þær skulu byggjast á upplýsingum framkvæmdaraðila um fyrirhugaðar mótvægisaðgerðir og framkomnum umsögnum.

Skipulagsstofnun skal gera framkvæmdaraðila, leyfisveitendum, þeim sem leitað var umsagna hjá og öðrum sem málið varðar grein fyrir ákvörðun sinni um matsskyldu.

Skipulagsstofnun kynnir almenningi niðurstöðu sína með áberandi hætti, svo sem með auglýsingu í svæðisbundnum fréttamiðli, þegar ákvörðun um matsskyldu liggur fyrir. Niðurstaða Skipulagsstofnunar skal vera aðgengileg á vef stofnunarinnar.

14. gr. Ákvörðun sveitarstjórna um matsskyldu framkvæmda í flokki C.

Sveitarstjórn ákvarðar að framkvæmdir, sem tilgreindar eru í flokki C í 1. viðauka og tilkynna ber sveitarstjórn, sbr. 3. mgr. 10. gr. skuli háðar mati á umhverfisáhrifum þegar þær eru taldar geta haft í för með sér umtalsverð umhverfisáhrif með hliðsjón af einu eða fleiri viðmiðum í 2. viðauka.

Sveitarstjórn skal, innan 2 vikna frá því að fullnægjandi gögn um framkvæmd berast frá framkvæmdaraðila, taka ákvörðun um hvort framkvæmd skuli háð mati á umhverfisáhrifum. Við ákvörðun um matsskyldu skal sveitarstjórn fara eftir viðmiðum í 2. viðauka, og rökstyðja niðurstöðu sína með hliðsjón af þeim, og leiðbeiningum Skipulagsstofnunar um mat á umhverfisáhrifum, sbr. b-lið 5. gr. Sveitarstjórn skal byggja ákvörðun sína á þeim upplýsingum sem framkvæmdaraðili hefur lagt fram, sbr. 11. gr., og, ef við á, öðrum gögnum um umhverfisáhrif framkvæmdarinnar.

Sveitarstjórn er heimilt að leita umsagna leyfisveitenda og annarra umsagnaraðila, eftir eðli máls hverju sinni. Leiti sveitarstjórn umsagna lengist frestur sveitarstjórnar til að taka ákvörðun um matsskyldu um eina viku. Í umsögnum vegna framkvæmda í flokki C í 1. viðauka skulu, eftir því sem við á, koma fram sömu atriði og nefnd eru í 3. mgr. 12. gr.

Ef sveitarstjórn ákveður að framkvæmd sé ekki matsskyld er henni heimilt að setja fram ábendingar um tilhögun framkvæmdarinnar. Þær skulu byggjast á upplýsingum framkvæmdaraðila um fyrirhugaðar mótvægisaðgerðir og framkomnum umsögnum.

Sveitarstjórn skal gera framkvæmdaraðila, Skipulagsstofnun, þeim sem leitað var umsagna hjá og öðrum sem málið varðar grein fyrir ákvörðun sinni um matsskyldu.

Sveitarstjórn kynnir almenningi niðurstöðu sína með áberandi hætti, svo sem með auglýsingu í svæðisbundnum fréttamiðli þegar ákvörðun um matsskyldu liggur fyrir. Niðurstaða sveitarstjórnar skal vera aðgengileg á vef sveitarfélagsins og Skipulagsstofnunar.

V. KAFLI Matsáætlun.

15. gr. Tillaga að matsáætlun.

Framkvæmdaraðili skal, vegna framkvæmda sem háðar eru mati á umhverfisáhrifum, leggja fram tillögu að matsáætlun til Skipulagsstofnunar eins snemma á undirbúningsstigi framkvæmdar og kostur er, þ.e. þegar meginþættir framkvæmdar eru orðnir það ljósir að hægt sé að fá yfirlit yfir fyrirhugaða framkvæmd, áhrifasvæði og helstu áhersluþætti matsvinnunnar.

Í tillögu að matsáætlun skal eftirfarandi koma fram eftir umfangi og eðli framkvæmdar, eftir því sem við á:

1. Upplýsingar um framkvæmd og starfsemi sem henni fylgir:

   1. heiti framkvæmdar, möguleg staðsetning, nafn framkvæmdaraðila og dagsetning,
   2. lýsing á framkvæmd og starfsemi sem henni fylgir, tilgangi, afmörkun og umfangi hennar og mögulegri áfangaskiptingu,
   3. upplýsingar um matsskyldu framkvæmdar, með vísan til viðeigandi liða í 1. viðauka,
   4. upplýsingar um hvaða leyfum framkvæmd og starfsemi sem henni fylgir er háð og hvort fyrirhugað sé að vinna samtímis að frummatsskýrslu og starfsleyfi vegna starfsleyfisskyldra framkvæmda, sbr. 33. gr.

2. Upplýsingar um framkvæmdasvæði:

   1. upplýsingar um fyrirhugaðar framkvæmdir á sama svæði ef þær eru fyrir hendi,
   2. lýsing á staðháttum framkvæmdasvæðis: landslagi, gróðurfari, dýralífi og landnotkun, yfirlit um verndarsvæði og kvaðir og takmarkanir á landnotkun, s.s. vegna náttúruvár,
   3. uppdráttur af mögulegri staðsetningu framkvæmdar og áhrifasvæðis hennar,
   4. fyrirliggjandi skipulagsáætlanir sem í gildi eru á framkvæmdasvæði og lýsing á hvernig fyrirhuguð framkvæmd samræmist þeim eða upplýsingar um stöðu við gerð skipulagsáætlana,
   5. upplýsingar um aðra raunhæfa valkosti sem til greina koma, m.a. núllkost, þ.e. að aðhafast ekkert, greina frá umfangi og tilhögun annarra kosta og staðsetningu þeirra.

3. Upplýsingar um umfang og áherslur mats á umhverfisáhrifum:

   1. greining á því hvaða þættir framkvæmdar og starfsemi, sem henni fylgir, séu líklegir til að valda umhverfisáhrifum og lýsing á þeim, s.s. stærð og gerð mannvirkja, framleiðsluferlum, magni og gerð mengunarefna og hljóðstigi frá starfsemi,
   2. greining á því hvaða þættir umhverfisins er talið líklegt að geti helst orðið fyrir áhrifum þegar tekið er tillit til allra umhverfisáhrifa framkvæmdarinnar miðað við fyrirliggjandi vitneskju,
   3. lýsing á því hvernig fyrirhugað er að standa að mati á umhverfisáhrifum, s.s. um gagnaöflun, rannsóknarsvæði, tímasetningu athugana, tíðni mælinga, úrvinnslu gagna, aðferðir við mat framsetningu niðurstaðna og áætlun um á hvaða þætti framkvæmdar og umhverfis verði lögð áhersla.
4. Upplýsingar um afstöðu þeirra aðila sem þegar hafa tjáð sig um framkvæmdina eða tillögu að matsáætlun.
5. Áætlun um kynningu, álitsumleitan og samráð við vinnslu frummatsskýrslu.
6. Tíma- og kostnaðaráætlanir, svo sem tímaáætlun um vinnslu frummatsskýrslu og matsskýrslu, athugasemda- og umsagnarfrestir, opinber umfjöllun Skipulagsstofnunar, áætlun um framkvæmda- og rekstrartíma. Framkvæmdaraðila er heimilt að greina frá kostnaðaráætlun vegna rannsókna og vinnu við mat á umhverfisáhrifum framkvæmda.

16. gr. Kynning og samráð við gerð tillögu að matsáætlun.

Framkvæmdaraðili leitar samráðs eins snemma og kostur er. Framkvæmdaraðila ber að auglýsa og kynna rafrænt tillögu að matsáætlun fyrir umsagnaraðilum og almenningi áður en hann leggur tillögu sína fram til afgreiðslu Skipulagsstofnunar. Framkvæmdaraðili skal gefa almenningi kost á að lágmarki tveimur vikum til að koma á framfæri athugasemdum við auglýsta tillögu. Framkvæmdaraðili getur auk þess kynnt tillöguna á almennum kynningarfundi eða í opnu húsi.

Framkvæmdaraðila ber að hafa samráð við Skipulagsstofnun við gerð tillögu að matsáætlun.

17. gr. Ákvörðun Skipulagsstofnunar um matsáætlun.

Þegar framkvæmdaraðili hefur sent Skipulagsstofnun tillögu að matsáætlun ber stofnuninni að leita eftir umsögn leyfisveitenda og eftir atvikum annarra aðila. Í umsögn skal koma fram hvort tillagan geri nægilega grein fyrir framkvæmd og hvort upplýsingar teljist fullnægjandi um hvernig staðið verður að gagnaöflun, úrvinnslu gagna, mati á umhverfisáhrifum og framsetningu mats í frummatsskýrslu, og ef á skortir, hvaða atriðum þurfi að mati framangreindra aðila að gera frekari skil. Leyfisveitendur skulu í umsögn sinni gera grein fyrir þeim leyfum sem eru á starfssviði þeirra og framkvæmd er háð.

Tillagan skal vera aðgengileg á vef Skipulagsstofnunar. Koma skal fram að allir hafi rétt til að senda stofnuninni skriflegar athugasemdir um matsáætlunina innan tilgreinds tímafrests.

Skipulagsstofnun ber að taka ákvörðun um fram komna tillögu að matsáætlun innan fjögurra vikna frá því að tillagan berst stofnuninni. Skal ákvörðunin taka mið af eðli og umfangi framkvæmdar, staðsetningu og líklegum umhverfisáhrifum hennar. Skipulagsstofnun skal veita umsagnaraðilum a.m.k. 10 virka daga til að gefa umsögn um tillögu að matsáætlun og framkvæmdaraðila a.m.k. 3 virka daga til að fara yfir fram komnar umsagnir og koma að athugasemdum sínum. Taki framkvæmdaraðili sér lengri frest til að fara yfir fram komnar umsagnir skal hann tilkynna Skipulagsstofnun um það og lengist þá frestur Skipulagsstofnunar til að taka ákvörðun sem því nemur.

Skipulagsstofnun getur fallist á tillögu að matsáætlun með eða án skilyrða. Fari stofnunin fram á að tiltekin skilyrði verði uppfyllt í niðurstöðu sinni verða þau hluti af matsáætlun.

Fallist Skipulagsstofnun ekki á tillögu að matsáætlun skal stofnunin rökstyðja ákvörðun sína, gera grein fyrir því sem hún telur ábótavant og leiðbeina framkvæmdaraðila um frekari vinnslu tillögu að matsáætlun.

Skipulagsstofnun skal senda niðurstöðu sína um tillögu framkvæmdaraðila til væntanlegra leyfisveitenda og annarra umsagnaraðila. Niðurstaða Skipulagsstofnunar skal vera aðgengileg á vef stofnunarinnar.

18. gr. Kostnaðaráætlun Skipulagsstofnunar.

Þegar matsáætlun hefur verið samþykkt skal Skipulagsstofnun leggja fram sundurliðaða kostnaðaráætlun vegna umfjöllunar á vegum stofnunarinnar við mat á umhverfisáhrifum, svo sem um umfjöllun um frummatsskýrslu, kynningu og auglýsingu, sérfræðiálit, athugun og álit. Kostnaðaráætlun skal byggð á gjaldskrá sem ráðherra hefur staðfest. Þá skal Skipulagsstofnun leggja fram upplýsingar um kostnað sem fallið hefur til við umfjöllun um tillögu að matsáætlun. Skipulagsstofnun skal greina framkvæmdaraðila eins fljótt og kostur er frá því ef forsendur kostnaðaráætlunar breytast.

VI. KAFLI Frummatsskýrsla.

19. gr. Drög að frummatsskýrslu.

Heimilt er framkvæmdaraðila að kynna Skipulagsstofnun drög að frummatsskýrslu og óska eftir athugasemdum Skipulagsstofnunar við hana áður en hann leggur fram frummatsskýrslu sína.

20. gr. Efni frummatsskýrslu.

Frummatsskýrsla skal vera í samræmi við matsáætlun. Í henni skulu koma fram öll þau gögn og upplýsingar sem nauðsynleg eru og sanngjarnt má telja að krafist sé til þess að unnt sé að greina og meta helstu áhrif sem framkvæmd er líkleg til að hafa á umhverfið, að teknu tilliti til fyrirliggjandi þekkingar og matsaðferða.

Í frummatsskýrslu skal eftirfarandi koma fram eftir því sem við á:

1. Upplýsingar um framkvæmd og starfsemi sem henni fylgir, einkum:

   1. lýsing á eiginleikum allrar framkvæmdarinnar þ.m.t. nauðsynlegt niðurrif, ef við á, hönnun hennar, afmörkun og umfangi, áfangaskiptingu ef við á, fyrirhugaðri staðsetningu og landrýmisþörf á framkvæmda- og rekstrartíma,
   2. upplýsingar um tilgang framkvæmdar, hver er framkvæmdaraðili og upplýsingar um áætlaðan framkvæmdakostnað, þ.e. ef hann fellur ekki undir viðskiptaleynd,
   3. upplýsingar um matsskyldu framkvæmdar, með vísan til viðeigandi liða í 1. viðauka,
   4. lýsing á helstu framleiðsluferlum framkvæmdarinnar, t.d. orkuþörf og orkunotkun, eðli og magni hráefna og upplýsingar um nýtingu náttúruauðlinda, svo sem vatns, lands, jarðvegs og líffræðilegrar fjölbreytni, annarra hráefna, og mannaflaþörf á framkvæmda- og rekstrartíma.
   5. áætlun um losun (mengun vatns, lofts og jarðvegs, hávaða, titring, ljós, hita, geislun o.s.frv.) og um tegund og magn úrgangs á framkvæmdar- og rekstrartíma,
   6. upplýsingar um framkvæmdir á vegum annarra aðila sem eru forsenda hinnar fyrirhuguðu framkvæmdar,
   7. upplýsingar um hvaða leyfum framkvæmd og starfsemi, sem henni fylgir, er háð ásamt upplýsingum um stöðu starfsleyfisundirbúnings vegna starfsleyfisskyldra framkvæmda,
   8. yfirlit yfir valkosti sem gerð er grein fyrir í frummatsskýrslu, svo sem aðra kosti varðandi tæknilega útfærslu framkvæmdar eða starfsemi, aðra staðarvalskosti eða núllkost, þ.e. að aðhafast ekkert,
   9. upplýsingar um áætlaðan framkvæmda- og rekstrartíma.

2. Upplýsingar um framkvæmdasvæði, svo sem:

   1. uppdráttur af fyrirhugaðri staðsetningu framkvæmdar og einnig uppdráttur af öðrum staðarvalskostum,
   2. uppdráttur af líklegu áhrifasvæði framkvæmdar,
   3. lýsing á framkvæmdasvæði og áætluðu áhrifasvæði fyrirhugaðrar framkvæmdar, svo sem landslagi, gróðurfari, byggð og landnotkun; fram skal koma hvort svæðið, að hluta eða heild, nýtur verndar eða hvort um það gilda aðrar kvaðir eða takmarkanir á landnotkun, svo sem vegna náttúruvár,
   4. upplýsingar um aðrar fyrirhugaðar framkvæmdir á svæðinu, liggi þær fyrir,
   5. upplýsingar um stöðu skipulagsmála á og nærri framkvæmdasvæði, hvort fyrirhuguð framkvæmd samræmist gildandi skipulagsáætlunum og hvernig fyrirhuguð framkvæmd tengist alþjóðasamningum og skuldbindingum.

3. Mat á umhverfisáhrifum. Þar komi meðal annars fram:

   1. upplýsingar um núverandi ástand umhverfisins þar sem framkvæmd er fyrirhuguð og á líklegri breytingu á umhverfinu verði ekki af framkvæmdinni miðað við fyrirliggjandi upplýsingar og vísindaþekkingu,
   2. lýsing á því hvaða þættir framkvæmdar og starfsemi, sem henni fylgir, eru taldir geta valdið umhverfisáhrifum, svo sem stærð og gerð mannvirkja, framleiðsluferlar, magn og gerð mengunarefna, niðurrif, ef við á, og hljóðstig frá starfsemi,
   3. lýsing á áhrifum framkvæmdarinnar á umhverfið vegna losunar mengunarefna, hávaða, titrings, ljóss, hita og geislunar, ónæði, endurnýtingar úrgangs og förgunar,
   4. lýsing á umhverfisáhrifum framkvæmdarinnar sem stafa af hættu fyrir heilbrigði manna, menningararfleið eða umhverfið t.d. vegna slysa eða náttúruhamfara,
   5. lýsing á áhrifum á efnisleg verðmæti, menningarminjar, þ.m.t. þætti er varða byggingarlist og fornleifar og landslag,
   6. lýsing á þeim þáttum umhverfisins, sbr. 3. gr. a, sem taldir eru geta orðið fyrir áhrifum af fyrirhugaðri framkvæmd og starfsemi sem henni fylgir og skal lýsingin ná til beinna áhrifa og óbeinna áhrifa, afleiddra áhrifa, samlegðaráhrifa, áhrifa yfir landamæri, skammtíma-, meðaltíma- og langtímaáhrifa og varanlegra og tímabundinna, jákvæðra og neikvæðra áhrifa af framkvæmdinni. Í lýsingunni skal taka tillit til viðeigandi umhverfisverndarmarkmiða á grundvelli annarrar löggjafar.
   7. lýsing á líklegum áhrifum framkvæmdarinnar á loftslag, t.d. eðli og magn losunar eða bindingar gróðurhúsalofttegunda og áhrif sem tengjast aðlögun loftslagsbreytinga auk næmi framkvæmdarinnar fyrir loftslagsbreytingum,
   8. lýsing á líklegum umhverfisáhrifum framkvæmdar og áhrifum starfsemi, sem henni fylgir, á umhverfið vegna nýtingar náttúruauðlinda með tilliti til sjálfbærni þeirra, einkum lands, t.d. umfang landnotkunar eða landþörf, jarðvegs t.d. lífrænt efni, rof, þjöppun og lokun jarðvegs, vatns t.d. vatnsformfræðilegar breytingar, magn og gæði og líffræðilegrar fjölbreytni m.a. vistgerðir og vistkerfi,
   9. samanburður á umhverfisáhrifum þeirra raunhæfu valkosta sem framkvæmdaraðili hefur kannað, t.d. í tengslum við hönnun framkvæmdarinnar, tækni, staðsetningu, stærð og umfang, og sem tengjast fyrirhugaðri framkvæmd og sérstökum eiginleikum hennar auk rökstuðnings fyrir aðalvalkosti framkvæmdaraðila að teknu tilliti til samanburðar umhverfisáhrifa,
   10. lýsing á áhrifum framkvæmdarinnar á umhverfið vegna samlegðaráhrifa hennar með öðrum núverandi og fyrirhuguðum framkvæmdum að teknu tilliti til umhverfisvandamála á áhrifasvæði framkvæmdarinnar eða til nýtingar náttúruauðlinda,
   11. lýsing á fyrirhuguðum mótvægisaðgerðum og ef það á við fyrirkomulagi vöktunar á framkvæmda- og rekstrartíma og tillaga að vöktunaráætlun,
   12. lýsing á þeirri aðferðarfræði sem beitt hefur verið til að segja fyrir um áhrif framkvæmdarinnar á umhverfið,
   13. lýsing á líklegum áhrifum framkvæmdarinnar á umhverfið vegna þeirrar tækni og efna sem notuð eru,
   14. lýsing á skaðlegum áhrifum framkvæmdarinnar á umhverfið sem leiðir af næmi framkvæmdarinnar fyrir stórslysum og náttúruhamförum. Heimilt er að nota viðeigandi upplýsingar sem liggja fyrir og eru fengnar með áhættumati sem farið hefur fram á grundvelli reglugerðar um varnir gegn hættu á stórslysum af völdum hættulegra efna eða viðeigandi mats sem farið hefur fram á grundvelli annarra laga. Í lýsingu skulu koma fram upplýsingar um þær ráðstafanir sem eru fyrirhugaðrar til að koma í veg fyrir eða draga úr umtalsverðum umhverfisáhrifum slíkra atburða.
   15. lýsing á aðferðum eða gögnum sem notaðar eru til að greina og meta áhrif framkvæmdarinnar á umhverfið þ.m.t. upplýsingar um erfiðleika eins og tæknilega annmarka eða skort á þekkingu sem framkvæmdaraðili kann að hafa staðið frammi fyrir við söfnun upplýsinga og helstu óvissuþætti við umhverfismat framkvæmdarinnar,
   16. flokkun umhverfisþátta, viðmið, einkenni og vægi umhverfisáhrifa á grundvelli leiðbeininga sem Skipulagsstofnun gefur út.
4. Upplýsingar um kynningu, álitsumleitan og samráð sem staðið hefur verið að af hálfu framkvæmdaraðila við mat á umhverfisáhrifum og upplýsingar um afstöðu þeirra aðila sem hafa tjáð sig um framkvæmdina, matsáætlun eða frummatsskýrslu á vinnslustigi.
5. Stutt samantekt um frummatsskýrslu og niðurstöður hennar á skýru og auðskiljanlegu máli.
6. Skrá yfir þær heimildir sem upplýsingar í skýrslunni byggja á.

21. gr. Beiðni um frekari gögn.

Ef sérstakar ástæður mæla með getur Skipulagsstofnun farið fram á að framkvæmdaraðili leggi fram frekari gögn en gert er ráð fyrir í samþykktri matsáætlun, við gerð frummatsskýrslu, sbr. 20. gr., og við athugun stofnunarinnar, sbr. 22. gr., enda rökstyðji stofnunin beiðnina sérstaklega.

VII. KAFLI Athugun og álit Skipulagsstofnunar um mat á umhverfisáhrifum.

22. gr. Athugun Skipulagsstofnunar á frummatsskýrslu.

Innan tveggja vikna frá því að Skipulagsstofnun tekur á móti frummatsskýrslu skal stofnunin meta hvort frummatsskýrslan uppfylli þær kröfur sem gerðar eru í 20. gr. og sé í samræmi við samþykkta matsáætlun skv. 17. gr., og ef við á, taka afstöðu til röksemda framkvæmdaraðila vegna frávika í frummatsskýrslu frá samþykktri matsáætlun.

Heimilt er Skipulagsstofnun að hafna því að taka frummatsskýrslu til athugunar í þeim tilvikum þegar hún uppfyllir ekki framangreind skilyrði. Skipulagsstofnun skal þá leiðbeina framkvæmdaraðila um frekari vinnslu frummatsskýrslu.

23. gr. Kynning á frummatsskýrslu.

Telji Skipulagsstofnun frummatsskýrslu vera í samræmi við matsáætlun og ákvæði 20. gr. kynnir stofnunin hina fyrirhuguðu framkvæmd og frummatsskýrslu á vef stofnunarinnar og með auglýsingu í Lögbirtingablaði, dagblaði sem gefið er út á landsvísu, og eftir því sem við á, í fjölmiðli sem ætla má að nái til þeirra sem búa nærri framkvæmdasvæði.

Framkvæmdaraðili skal kynna almenningi framkvæmd og frummatsskýrslu í samráði við Skipulagsstofnun eftir að skýrslan hefur verið auglýst. Skipulagsstofnun getur vikið frá þeirri kröfu ef sýnt þykir að framkvæmd og frummatsskýrsla hafi hlotið fullnægjandi kynningu.

Frummatsskýrslan skal liggja frammi á aðgengilegum stað nærri framkvæmdasvæði og á vef Skipulagsstofnunar í sex vikur frá birtingu auglýsingar, sbr. 1. mgr., sem jafnframt er sá frestur sem gefst til að koma skriflegum athugasemdum á framfæri við Skipulagsstofnun. Öllum er heimilt að gera athugasemdir við framlagða frummatsskýrslu.

24. gr. Umsagnir og sérfræðiálit.

Skipulagsstofnun skal leita umsagnar leyfisveitenda og annarra aðila eftir því sem við á. Umsagnaraðilar skulu fjalla um hvort á fullnægjandi hátt sé gerð grein fyrir eftirtöldum atriðum sem eru á starfsviði þeirra, í frummatsskýrslu, eftir því sem við á:

1. fyrirhugaða framkvæmd,
2. umhverfi,
3. umhverfisáhrif,
4. mótvægisaðgerðir,
5. vöktun,
6. þörf á að kanna tiltekin atriði frekar.

Skipulagsstofnun skal veita umsagnaraðilum a.m.k. þriggja vikna frest til að gefa umsögn um frummatsskýrslu.

Komi umsagnaraðili fram með ný atriði sem ekki hafa komið fram í umfjöllun hans á fyrri stigum ber honum að gera sérstaklega grein fyrir því og ástæðu þess að það hafi ekki komið fram fyrr.

Skipulagsstofnun er heimilt að leita álits sérfræðinga á ákveðnum þáttum frummatsskýrslu og fram komnum gögnum að höfðu samráði við framkvæmdaraðila, sbr. 18. gr. Leiti stofnunin sérfræðiálits skal í áliti stofnunarinnar tilgreina ástæður þess.

25. gr. Matsskýrsla framkvæmdaraðila.

Skipulagsstofnun skal senda framkvæmdaraðila umsagnir og athugasemdir og sérfræðiálit þegar við á sem henni berast við frummatsskýrslu. Þegar umsagnir og athugasemdir hafa borist framkvæmdaraðila skal hann vinna endanlega matsskýrslu á grundvelli frummatsskýrslu. Í matsskýrslu skal framkvæmdaraðili gera grein fyrir fram komnum athugasemdum og umsögnum og taka afstöðu til þeirra og senda hana síðan til Skipulagsstofnunar til athugunar og álits.

26. gr. Álit Skipulagsstofnunar um mat á umhverfisáhrifum.

Athugun Skipulagsstofnunar lýkur með áliti innan fjögurra vikna frá því að stofnunin tekur á móti matsskýrslu. Stofnunin skal gefa rökstutt álit sitt á því hvort skýrslan uppfylli skilyrði laga um mat á umhverfisáhrifum og reglugerðar þessarar og að umhverfisáhrifum sé lýst á fullnægjandi hátt. Í áliti Skipulagsstofnunar skal gera grein fyrir helstu forsendum matsins, þ.m.t. gildi þeirra gagna sem liggja til grundvallar matinu, og niðurstöðum þess ásamt tengdum leyfisveitingum, ef við á. Jafnframt skal í álitinu fjalla um afgreiðslu framkvæmdaraðila á þeim athugasemdum og umsögnum sem bárust við kynningu á frummatsskýrslu.

Telji Skipulagsstofnun að setja þurfi frekari skilyrði fyrir framkvæmdinni eða gera þurfi aðrar eða frekari mótvægisaðgerðir en fram koma í matsskýrslu skal stofnunin tilgreina skilyrðin og mótvægisaðgerðirnar og færa rök fyrir þeim. Skal stofnunin einnig taka fram undir hvaða leyfisveitanda það falli að hafa eftirlit með að farið sé að settum skilyrðum.

Telji Skipulagsstofnun að matsskýrsla framkvæmdaraðila víki frá frummatsskýrslu hvað varðar mikilvæga þætti málsins skal hún auglýst að nýju skv. 23. gr.

27. gr. Kynning á áliti Skipulagsstofnunar um mat á umhverfisáhrifum.

Þegar álit Skipulagsstofnunar um mat á umhverfisáhrifum liggur fyrir skal það kynnt ráðherra , framkvæmdaraðila, leyfisveitendum og öðrum umsagnaraðilum, svo og þeim sem gert hafa athugasemdir við frummatsskýrslu á kynningartíma. Almenningur skal eiga greiðan aðgang að áliti Skipulagsstofnunar og matsskýrslu og skal stofnunin innan viku frá því að álitið lá fyrir auglýsa í dagblaði sem gefið er út á landsvísu að það og matsskýrslan liggi fyrir. Álit Skipulagsstofnunar skal vera aðgengilegt á vef stofnunarinnar.

28. gr. Endurskoðun matsskýrslu.

Ef framkvæmdir hefjast ekki innan tíu ára frá því að álit Skipulagsstofnunar um mat á umhverfisáhrifum liggur fyrir skal viðkomandi leyfisveitandi óska ákvörðunar Skipulagsstofnunar um hvort endurskoða þurfi að hluta eða í heild matsskýrslu framkvæmdaraðila áður en leyfi til framkvæmda er veitt.

Skipulagsstofnun getur ákveðið að endurskoða skuli matsskýrslu framkvæmdaraðila skv. 1. mgr. ef forsendur hafa breyst verulega frá því að álitið lá fyrir, svo sem vegna breytinga á náttúrufari eða landnotkun á áhrifasvæði framkvæmdarinnar, breytinga á löggjöf um umhverfismál, breytinga á alþjóðlegum skuldbindingum eða vegna tækniþróunar varðandi framkvæmdina. Verði niðurstaðan sú að endurskoða skuli matsskýrslu að hluta eða í heild skal fara með málið skv. 15.-27. gr. eftir því sem við á.

Áður en Skipulagsstofnun tekur ákvörðun um hvort endurskoða þurfi að hluta eða í heild matsskýrslu framkvæmdaraðila skal stofnunin kynna erindi leyfisveitanda með auglýsingu í dagblaði sem gefið er út á landsvísu, á vef sínum og, eftir því sem við á, fjölmiðli sem ætla má að nái til þeirra sem búa nærri framkvæmdasvæði. Skal erindið og þau gögn sem liggja til grundvallar því vera aðgengileg á vef Skipulagsstofnunar. Almenningi er heimilt að gera skriflegar athugasemdir við erindið innan fjögurra vikna frá því að auglýsingin var birt. Skipulagsstofnun skal leita umsagna leyfisveitenda og annarra eftir eðli máls hverju sinni. Umsagnaraðilar skulu, innan þriggja vikna frá því að erindi Skipulagsstofnunar berst þeim, gefa álit á því hvort þeir telji þörf á að endurskoða að hluta eða í heild matsskýrsluna út frá þeim atriðum sem falla undir starfssvið þeirra og að teknu tilliti til þeirra atriða sem nefnd eru í 2. mgr. Skipulagsstofnun skal senda framkvæmdaraðila umsagnir og athugasemdir sem henni berast og gefa honum færi á að koma að athugasemdum innan tveggja vikna.

Ákvörðun Skipulagsstofnunar um hvort endurskoða skuli matsskýrslu í heild eða hluta skal tekin eigi síðar en fjórum vikum frá því að afstaða framkvæmdaraðila til umsagna og athugasemda liggur fyrir. Ákvörðunin skal auglýst í Lögbirtingablaði og dagblaði sem gefið er út á landsvísu innan tveggja vikna frá því að ákvörðun liggur fyrir. Í auglýsingu skal tilgreina kæruheimildir og kærufresti.

29. gr. Málsskot til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála.

Ákvarðanir Skipulagsstofnunar um hvort framkvæmdir sem tilgreindar eru í flokki B og flokki C í 1. viðauka séu matsskyldar, ákvarðanir stofnunarinnar um að umhverfisáhrif fleiri en einnar matsskyldrar framkvæmdar skuli metin sameiginlega og ákvarðanir stofnunarinnar um endurskoðun matsskýrslu sæta kæru til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála. Kærufrestur er einn mánuður frá opinberri birtingu ákvörðunarinnar. Ákvarðanir sveitarstjórna um matsskyldu framkvæmda í flokki C í 1. viðauka eru einnig kæranlegar til úrskurðarnefndarinnar. Kærufrestur er einn mánuður frá opinberri birtingu ákvörðunarinnar.

Um aðild, málsmeðferð og annað er varðar kæruna fer samkvæmt lögum um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála.

Framkvæmdaraðili getur kært til úrskurðarnefndarinnar ákvörðun Skipulagsstofnunar um synjun matsáætlunar eða breytingar á henni, sbr. 17. gr., og ákvörðun stofnunarinnar um að frummatsskýrsla uppfylli ekki þær kröfur sem gerðar eru í 20. gr. eða sé ekki í samræmi við matsáætlun skv. 17. gr. Úrskurður í kærumáli samkvæmt þessari grein skal kveðinn upp eins fljótt og kostur er og jafnan innan þriggja mánaða frá því að málsgögn bárust frá stjórnvaldi en innan sex mánaða frá sama tímamarki sé mál viðamikið.

Úrskurður úrskurðarnefndarinnar er fullnaðarúrskurður á stjórnsýslustigi.

VIII. KAFLI Ýmis ákvæði.

30. gr. Leyfi til framkvæmda.

Óheimilt er að gefa út leyfi fyrir framkvæmdum sem falla undir 1. viðauka fyrr en álit Skipulagsstofnunar um mat á umhverfisáhrifum liggur fyrir eða ákvörðun um að framkvæmd sé ekki matsskyld.

Við ákvörðun um útgáfu leyfis til framkvæmdar skv. flokki A í 1. viðauka skal leyfisveitandi kynna sér matsskýrslu framkvæmdaraðila um framkvæmdina og leggja álit Skipulagsstofnunar um mat á umhverfisáhrifum hennar til grundvallar.

Leyfisveitandi skal taka saman greinargerð um afgreiðslu leyfis þar sem gerð er grein fyrir samræmi milli leyfis og niðurstöðu álits Skipulagsstofnunar um mat á umhverfisáhrifum og rökstyðja sérstaklega ef í leyfinu er vikið frá niðurstöðu álitsins.

Leyfisveitandi skal í greinargerðinni einnig taka afstöðu til tengdra leyfisveitinga þegar tilefni er til ef um það er fjallað í áliti Skipulagsstofnunar.

Leyfisveitandi skal birta opinberlega með auglýsingu ákvörðun sína um útgáfu leyfis innan tveggja vikna frá afgreiðslu þess. Í auglýsingunni skal tilgreina hvar greinargerð um afgreiðslu leyfis er aðgengileg og tilgreina kæruheimild og kærufrest þegar við á.

Um framkvæmdaleyfi sveitarstjórnar og byggingarleyfi byggingarfulltrúa vegna matsskyldra framkvæmda fer að öðru leyti samkvæmt skipulagslögum og lögum um mannvirki.

Leyfisveitendur matsskyldra framkvæmda skulu senda Skipulagsstofnun afrit af slíku leyfi eftir að leyfið hefur verið gefið út.

31. gr. Rafrænt gagnasafn um framkvæmdir í flokki C.

Skipulagsstofnun skal starfrækja rafrænt gagnasafn um framkvæmdir í flokki C í 1. viðauka. Í gagnasafnið eru skráðar ákvarðanir sveitarstjórna um matsskyldu þeirra framkvæmda og leyfi sem veitt hafa verið vegna þeirra.

Sveitarfélög hafa aðgang að gagnasafninu. Þeim ber að tilkynna Skipulagsstofnun ákvörðun sína um matsskyldu framkvæmdar og útgáfu leyfis fyrir sömu framkvæmd með því að skrá upplýsingar um það efni inn í gagnasafnið. Eftirfarandi skal að lágmarki skrá í gagnasafnið og vera varðveitt þar:

1. Ákvörðun um matsskyldu framkvæmdar, heiti viðkomandi sveitarfélags sem tekur ákvörðunina og dagsetningu hennar.
2. Ákvörðun um útgáfu leyfis fyrir framkvæmd, heiti viðkomandi leyfisveitanda, heiti leyfis og útgáfudag leyfisbréfs.

Skipulagsstofnun gefur út leiðbeiningar um starfrækslu rafræna gagnasafnsins, þar á meðal hvaða gögn skulu skráð og varðveitt í gagnasafninu og hvernig aðgangi sveitarfélaga að því verður háttað.

32. gr. Eftirlit með framkvæmdum.

Leyfisveitandi eða aðrir sem falið er með lögum eftirlit með framkvæmdum hafa eftirlit með því að matsskyldri framkvæmd sé hagað í samræmi við leyfi og að framfylgt sé ákvæðum leyfisins um mótvægisaðgerðir og vöktun framkvæmda. Skal eftirlitið og hversu lengi það varir vera í hlutfalli við eðli, staðsetningu og stærð framkvæmdarinnar og áhrif hennar á umhverfið. Að öðru leyti fer um eftirlitið samkvæmt hlutaðeigandi lögum.

Berist Skipulagsstofnun vitneskja um framkvæmd sem fellur undir 1. viðauka sem hefur ekki verið tilkynnt stofnuninni til ákvörðunar um matsskyldu skal hún beina fyrirspurn til framkvæmdaraðila og leyfisveitanda um framkvæmdina. Berist sveitarfélagi vitneskja um framkvæmd sem fellur undir flokk C í 1. viðauka sem hefur ekki verið tilkynnt sveitarfélagi til ákvörðunar um matsskyldu skal það beina fyrirspurn til framkvæmdaraðila um framkvæmdina.

33. gr. Mat á umhverfisáhrifum og starfsleyfi.

Þegar um framkvæmd vegna starfsleyfisskylds atvinnureksturs er að ræða, sbr. reglugerð nr. 550/2018 um losun frá atvinnurekstri og mengunarvarnaeftirlit, sem jafnframt er matsskyld samkvæmt reglugerð þessari er framkvæmdaraðila heimilt, að fengnu samþykki Skipulagsstofnunar, að vinna matsáætlun í samráði við starfsleyfisveitanda þannig að á sama tíma verði unnið að frummatsskýrslu og starfsleyfi.

34. gr. Gögn framkvæmdaraðila.

Almennar reglur höfundarréttar gilda um gögn þau sem lögð eru fram samkvæmt reglugerð þessari.

Um aðgang að gögnum framkvæmdaraðila sem berast Skipulagsstofnun og sveitarstjórnum fer skv. viðeigandi löggjöf, s.s. upplýsingalögum.

35. gr. Undanþága frá frestum.

Skipulagsstofnun og sveitarstjórn, þar sem það á við, er í samráði við framkvæmdaraðila heimilt í undantekningartilvikum í viðamiklum málum að víkja frá frestum þeim sem mælt er fyrir um í reglugerð þessari. Á það við í viðamiklum málum, svo sem vegna eðlis, staðsetningar eða stærðar framkvæmdar. Skal þá framkvæmdaraðila tilkynnt skriflega um ástæðu framlengingar og fyrirhugaða tímasetningu ákvörðunar.

Skipulagsstofnun er heimilt, í samráði við framkvæmdaraðila, að lengja kynningartíma frummatsskýrslu skv. 23. gr. í viðamiklum málum.

36. gr. Lagastoð og gildistaka.

Reglugerð þessi er sett samkvæmt heimild í 20. gr. laga um mat á umhverfisáhrifum nr. 106/2000 með síðari breytingum.

Reglugerð þessi öðlast þegar gildi og um leið fellur úr gildi samnefnd reglugerð nr. 1123/2005.