Faggilding - Traust á prófunum, vottunum og skoðunum

Faggilding er formleg viðurkenning þar til bærs stjórnvalds á því að aðili sé hæfur til að vinna tiltekin verkefni varðandi samræmismat.

Samræmismat er mat á því hvort vara, ferli, kerfi eða aðili uppfylli kröfur. Samræmismat getur t.d. verið að prófa eiginleika efna, skoða ástand tækja eða að votta stjórnunarkerfi.

Faggilding er staðfesting á hæfni samræmismatsstofu til að vinna þessi tilteknu verk. Hlutverk faggildingar er að tryggja að samræmismatsstofan uppfylli kröfur viðeigandi staðla, reglugerða og laga.

Samræmismatsstofur geta verið í samkeppni sín á milli og verður því faggilding að starfa óháð samkeppni. Innan Evrópu er aðeins ein faggildingarstofnun í hverju landi. Faggilding er starfrækt alþjóðlega og miðar að því að vara sem er prófuð, skoðuð eða vottuð í einu landi af faggiltum aðila sé viðurkennd í öllum löndum þar sem faggilding er starfrækt. Í Evrópu eru starfandi faggildingarstofnanir í meira en 40 löndum.

Faggildingu getur verið lögbundin eða sjálfvalin. Lögbundin faggilding á við um skoðunar-, vottunar-, eða prófunarstofur sem starfa á sviðum þar sem stjórnvöld gera kröfu um faggildingu. Samræmismatsstofur sem annast tiltekna þætti opinbers eftirlits þurfa lögum samkvæmt að vera faggiltar. Samræmismatsstofur sem ekki þurfa lögum samkvæmt að vera faggiltar geta valið að vera faggiltar til að öðlast meiri trúverðugleika þar sem hæfni þeirra hefur þá verið metin af óháðum aðila.

Faggilding – Ávinningur allra

• Fyrir stjórnvöld – til að staðfesta tæknilega hæfni og hlutleysi við samræmismat, þegar lög og reglugerðir gera kröfu um slíkt mat.

• Fyrir framleiðendur – til að sýna fram á að kröfur laga, reglugerða og staðla séu uppfylltar, og til að öðlast hindrunarlaust aðgengi að erlendum mörkuðum.

• Fyrir samræmismatsaðila – til að tryggja að starfsemi þeirra byggist á gagnreyndum aðferðum og ferlum sem beitt er af hæfni og hlutleysi.

• Fyrir neytendur – til að efla traust á gæðum og öryggi vöru og koma í veg fyrir endurteknar prófanir/vottanir sem leiða myndu til hækkaðs vöruverðs.

Neytendur krefjast þess að geta treyst öryggi þeirra vara sem þeir nota og þess umhverfis sem þeir lifa í. Alls konar fullyrðingar fyrirtækja um eiginleika vöru og þjónustu á markaði eru lítils virði ef ekki er hægt að sannprófa þær.

Umhverfisvottanir, innihaldslýsingar, fullyrðingar um sjálfbærni eru dæmi um svið þar sem vottunar-, prófunar- og skoðunarstofur gegna mikilvægu hlutverki.

Fyrir fyrirtæki og eftirlitsaðila er mikilvægt að bera traust til áreiðanleika og gæða þeirrar þjónustu sem rannsóknarstofur, skoðunaraðilar og vottunaraðilar veita.

Faggilding, sem veitt er af sjálfstæðum og hlutlausum aðila með alþjóðlega viðurkennda hæfni, tryggir þetta traust.

Áður en sótt er um faggildingu er nauðsynlegt að kynna sér faggildingarferlið.

Umsóknareyðublöð má finna á heimasíðu ISAC.

Gjaldskrána má finna hér á heimasíðu ISAC.

Á milli ISAC og sænsku faggildingarstofnunarinnar SWEDAC er í gildi sérstakur samstarfssamningur sem felur í sér að SWEDAC annast, fyrir hönd ISAC, faggildingu á þeirri samræmismatsstarfsemi þar sem ISAC hefur ekki enn öðlast gagnkvæma viðurkenningu EA, svo sem á prófunar-, kvörðunar- og vottunarstofum.

Í listanum hér að neðan er að finna faggiltar skoðunarstofur.

Í listanum hér að neðan er að finna vottunarstofur faggiltar af ISAC (og SWEDAC fyrir hönd ISAC).

Í listanum hér að neðan er að finna prófunarstofur faggiltar af ISAC (og SWEDAC fyrir hönd ISAC).

Í listanum hér fyrir neðan er að finna B-faggilt ökurita- og endurskoðunarverkstæði.

Frá og með 31. desember 2025 munu allar neðangreindar faggildingar falla úr gildi.
Sjá nánar undir tímabundnar niðurfellingar og afturkallanir hér fyrir neðan.

Í listunum hér fyrir neðan má finna upplýsingar um tímabundnar niðurfellingar og afturkallanir faggildinga. Almennt eru upplýsingar um niðurfellingar og afturkallanir birtar í eitt ár.

Ákvarðanir um tímabundna niðurfellingu faggildingar

Ákvarðanir um afturköllun faggildingar

Vegna krafna í lögum og alþjóðlegum stöðlum sem ISAC þarf að uppfylla verður ISAC að hætta að bjóða upp á B-faggildingar samkvæmt reglugerðum 631/1994, 41/1996, 71/1998 og 354/1997. Því hefur verið tekin ákvörðun um að frá og með 31. desember 2025 verði allar faggildingar í núverandi formi fyrir endurskoðun ökutækja og fyrir ísetningu og skoðun ökurita og hraðatakmarkara afturkallaðar í samræmi við 7. grein laga um faggildingu, nr. 24/2006.

Valkvæð niðurfelling eða afturköllun faggildingar