Handbók ökuprófa
4. Próflýsingar - bókleg próf
Í þessum kafla er fjallað um þær reglur sem gilda um mismunandi prófafyrirkomulag ásamt þeim prófreglum sem gilda og viðurlög við broti á þeim.
Efni kaflans
4.1.1 Undirbúningur
Prófdómari setur tölvu ásamt heyrnartólum á hvert borð
Prófdómari gengur úr skugga um að búið sé að hreinsa út af öllum tölvum
Miðað er við að ekki fleiri próftakar en 12 þreyti próf í einum hópi.
4.1.2 Lesið í próf
Prófdómari kannar mætingu og skilríki próftaka.
Prófdómari fullvissar sig um að nauðsynleg viðbótarprófgjöld hafi verið greidd og tekur við ökunámsbókum þegar við á og kannar vottanir ökuskóla og ökukennara um að próftaki hafi uppfyllt tilskilið bóknám.
Próftökum sem ekki hafa tilskilin gögn er vísað frá prófi en þó er reynt að leysa úr málum þeirra eftir því sem unnt er.
4.1.3 Fyrirmæli í prófstofu og fyrirlagning prófs
Prófdómari býður próftaka velkomna, þeir beðnir að skrá sig inn á próf með rafrænum skilríkjum og svo að slökkva á farsímum og koma fyrir við borð prófdómara ásamt töskum bókum, snjallúrum, snjalltækjum og öðrum gögnum.
Prófdómari skal, áður en próf hefst, kanna skilríki próftaka.
Prófdómari útskýrir uppbyggingu prófsins og kröfur um stigafjölda í samræmi við leiðbeiningar prófverkefna.
Prófdómari hvetur próftaka til að lesa spurningar vel og minnir próftaka á að spyrja sig ef eitthvað í prófinu er óljóst eða óskiljanlegt.
Prófdómari ítrekar við próftaka að geyma spurningar þar til í lokin sem þeir eru ekki vissir með.
Próftökum er sagt frá því að þeir geti séð villur sínar að prófi loknu til að læra af þeim.
Prófdómari býðst til þess að svara spurningum um fyrirkomulag prófsins.
Prófdómari óskar próftökum góðs gengis.
4.1.4 Á meðan á prófi stendur
Prófdómari fylgist með framvindu prófsins og tryggir að próftakar verði fyrir sem minnstu ónæði.
Prófdómari svarar spurningum próftaka er lúta að skilningi próftaka á prófspurningum en gætir þess jafnframt að sýna fyllsta hlutleysi í taláherslum og látbragði og gefi próftaka engar vísbendingar um rétt eða röng svör.
Prófdómari gætir þess að engin önnur gögn séu á borðum.
Prófdómari fer yfir prófgögn próftaka og fullvissar sig um að þau séu í lagi að svo miklu leyti sem hægt er (t.d. rétt gögn um próftaka með umsókn).
4.1.5 Úrvinnsla
Prófdómari merkir sérstaklega ökuskóla á niðurstöðulista ef hann kemur ekki fram á umsókn próftaka til að tryggja að hann verði rétt skráður í prófakerfið.
Þurfi próftaki að endurtaka prófið veitir prófdómari honum nauðsynlegar leiðbeiningar þar að lútandi.
4.1.6 Frágangur
Allar tölvur eru hreinsaðar eftir að prófi lýkur.
4.1.7 Annað
Of seint mætt í próf. Ef liðnar eru meira en 5 mínútur af próftíma þegar próftaki mætir skal honum að jafnaði vísað frá prófi. Ennfremur skal próftaka ekki hleypt úr prófstofu fyrr en minnst 15 mínútum eftir upphaf prófs. Komi próftaki of seint í prófið en þó innan 5 mínútna á hann ekki rétt í framlengdum próftíma.
Einstaklingspróf. Sjá leiðbeiningar um einstaklingspróf.
Prófsvindl. Verði próftaki uppvís af því að brjóta prófreglur telst prófið ekki staðið og skal honum vísað úr prófstofu og vísað í prófreglur Samgöngustofu.
Efni kaflans
4.2.1 Almennt
Einstaklingspróf kallast þau bóklegu próf sem próftaki tekur einn í prófstofu (sjá hér á eftir) það er að segja ekki lagt fyrir sem hóppróf.
Slíkt gæti meðal annars hentað fólki með lesblindu, kvíða, ADHD, námserfiðleika eða þeim sem glíma við aðra persónulega erfiðleika.
Próftími í einstaklingsprófi er að jafnaði sá sami og í hópprófi (45 mínútur). Prófdómara er þó heimilt að framlengja próftíma ef nauðsyn krefur.
Ef um rafrænt próf er að ræða safnar prófdómari saman símum próftaka eftir að innskráningu í próf er lokið.[
4.2.2 Einstaklingspróf
Einstaklingspróf skulu framkvæmd í samræmi við leiðbeiningar hér á eftir. Að öðru leyti eru allar venjulegar leiðbeiningar kynntar próftaka áður en próf hefst. Allir próftakar geta óskað eftir upplestri sem er í formi vefþulu.
Framkvæmd einstaklingsprófs
Prófdómari fylgist með eftir þörfum hvers og eins.
Prófdómari brýnir fyrir próftaka að spyrja um orð eða hugtök sem próftaki áttar sig ekki á eða skilur ekki alveg og að prófdómari geti eingöngu svarað því sem hann er spurður um.
Prófdómara ber að gæta fyllsta hlutleysis í lestraráherslum, ef um upplestur er að ræða, í sérstaökum tilvikum, og látbragði og gefi próftaka enga þá vísbendingu sem eykur þekkingu hans á því efni sem prófað er úr.
Í ákveðnum tilfellum getur prófdómari tekið próftaka í munnlegt próf upp úr prófhefti og séð um að krossa við á svarblað í samræmi við svör próftaka.
4.2.3 Túlkapróf
Túlkapróf skulu framkvæmd í samræmi við leiðbeiningar hér á eftir. Að öðru leyti eru allar venjulegar leiðbeiningar kynntar próftaka áður en próf hefst. Túlkapróf skulu eingöngu vera af prófi á íslensku yfir á tungumál sem ekki er til þýðing á. Í undantekningartilfellum má túlka frá enskri útgáfu.
Framkvæmd túlkaprófs
Ef um minniháttar tungumálaerfiðleika er að ræða er hægt að framkvæma prófið samkvæmt fyrirmælum fyrir einstaklingspróf.
Ef próftaki þarfnast túlks sér hann sjálfur um að útvega túlk sem Samgöngustofa samþykkir ef hann er ekki löggiltur. Ekki mega vera náin persónuleg tengsl milli túlks og próftaka.
Túlkapróf skulu hljóðrituð. Próftökumiðstöð tryggir skriflegt samþykki túlks og próftaka fyrir upptökunni.
Prófdómari útskýrir prófreglur fyrir túlkinum og sér til þess að prófreglum sé fylgt.
Prófdómari fylgist með prófi og gætir þess að túlkun sé eðlileg og að ekki séu gefnar upplýsingar um rétt svör.
Próftaki og túlkur skulu vera aðskildir þannig að þeir sjái ekki hvorn annan.
Próftaki hefur eina tölvu og prófdómari aðra í rafrænni próftöku.
Spurningar próftaka skal túlkur koma á framfæri við prófdómara sem sér um að svara í gegnum túlkinn.
Það er á ábyrgð próftaka að kynna sér prófreglur prófamiðstöðvar og Samgöngustofu og fylgja þeim. Prófdómara er heimilt að stöðva próf og víkja próftaka úr prófi, hlíti hann ekki fyrirmælum sem honum eru gefin eða fari hann ekki eftir prófreglum. Brot á prófareglum getur varðað banni frá skráningu í ökupróf í allt að 6 mánuði.
Öll notkun snjall- og samskiptatækja er óheimil í prófstofu.