Þjónusta sálfræðinga felur í sér mat á vanda, meðferðaráætlun og sálfræðimeðferð, bæði einstaklings- og hópmeðferð.  Þjónustan á einnig við um konur í mæðravernd- og foreldra með börn í ungbarnaeftirliti.

Áhersla er lögð á meðferð við þunglyndi, kvíða og áföllum þar sem vandinn er vægur eða miðlungs alvarlegur.

Ef vandi reynist alvarlegur í matsviðtali þá er vísað áfram í viðeigandi meðferð utan heilsugæslu eða inn í Geðheilsuteymi Heilbrigðisstofnunar Austurlands.

Hugræn atferlis meðferð

Heilsugæslan býður reglulega upp á hugræna atferlis meðferð (HAM) meðferð sem fer fram í hóp einu sinni í viku, tvo tíma í senn, í alls sex skipti. Meðferðin fer fram á Egilstöðum og á Eskifirði á dagvinnutíma. Meðferðin er ætluð einstaklingum 18 ára og eldri og er öllum opin.

Meðferðin felur í sér fræðslu, umræður og heimaverkefni. Sálfræðingar stjórna meðferðinni með þátttöku annarra fagstétta innan geðheilsuteymis.

Fyrir nánari upplýsingar um HAM og næstu hópa er hægt að hafa samband við yfirsálfræðing í sigurlin.h.kjartansdottir@hsa.is.

Kostnaður 
Einstaklingsviðtöl hjá sálfræðingi kosta 500 kr. sem er hefðbundið komugjald. Kostnaður vegna HAM hópmeðferðar er 3.000 kr. Hægt er fá kvittun fyrir gjaldinu og nýta sér styrk frá stéttarfélagi upp í kostnaðinn.

Sjálfsstætt starfandi sálfræðingar á Austurlandi

• Sverrir Björn Einarsson
  Sálfræðingur sinnir sálfræðiþjónustu fyrir ungt fólk og fullorðna vegna kvíða, þunglyndis og annars tilfinningavanda.
  
  Staðsetning
  Egilssbraut 21
  Neskaupsstað, Fjarðarbyggð

• Edda Vikar
  Edda hefur langa reynslu og hefur sinnt sálfræðiþjónustu á austurlandi um árabil. Edda kemur fast annan hvern mánuð og tekur einnig fjarviðtöl.
  

• Fjarþjónusta sjálfstætt starfandi sálfræðinga
  Margir aðrir sálfræðingar víðsvegar um landið bjóða upp á fjarþjónustu, m.a. sálfræðingar hjá Sálfræðiþjónustu Norðurlands. Mælt er með því að fólk hafi sjálft samband við sálfræðinga og athugi hvort að fjarþjónusta standi til boða.

Í mörgum tilvikum taka stéttarfélög þátt í að niðurgreiða sálfræðikostnað, og því er fólk hvatt til þess að kanna málið hjá sínu stéttarfélagi.

Sálfræðingar á heilsugæslustöðvum Heilbrigðisstofnun Austurlands sinna meðferð barna, ungmenna og fullorðinna. Sálfræðingar starfa sem hluti af þverfaglegum teymum innan heilsugæslu og í samvinnu við skóla og félagsþjónustu.

Læknar, hjúkrunarfræðingar og ljósmæður vísa til sálfræðinga innan HSA. 

Sálfræðingur á heilsugæslustöð veitir börnum meðferð vegna hegðunar- og tilfinningavanda og foreldrum þeirra ráðgjöf. Þjónustan er gjaldfrjáls.

Sálfræðiþjónusta fyrir börn og unglinga

Meðferð barna og unglinga frá 12 til 18 ára við vægum til miðlungs alvarlegum tilfinninga- og hegðunarvanda. Almennt er miðað við 4-6 viðtöl.

Fyrir börn yngri en 12 ára er eingöngu um ráðgjafarþjónustu við foreldra eða foreldrameðferð út af tilfinningavanda barna þeirra að ræða. Almennt er miðað við 1-3  viðtöl til að meta vandann og kortleggja. Barnið er eftir atvikum með í einu af þessum viðtölum. Að matsvinnu lokinni koma næstu skref í ljós.

Hægt að búast við markvissri foreldramiðaðri meðferð í 4-6 skipti, tilvísun í hópmeðferð innan HSA eða tilvísun í önnur úrræði eða í greiningarvinnu ef talin er þörf á því.

Samstarf
Sálfræðingar á heilsugæslustöðvum eru í samstarfi við lækna, hjúkrunarfræðinga og ljósmæður stöðvarinnar.

Aðrir samstarfsaðilar eru til dæmis félagsþjónusta og skólaskrifstofa Austurlands, barna- og unglingageðdeild Landspítala, barna og unglingateymi Sjúkrahúss Akureyrar, Greiningar- og ráðgjafarstöð Ríkisins, Þroska- og hegðunarstöð og barnavernd.

Fjarþjónusta sjálfstætt starfandi barnasálfræðinga

Margir  barnasálfræðingar víðsvegar um landið bjóða upp á fjarþjónustu, meðal annarra sálfræðingar hjá

• Litlu kvíðameðferðarstöðinni

• Sálfræði- og læknisþjónustu

• Sálstofunni

Mælt er með því að foreldrar hafi sjálfir samband við sálfræðinga og athugi hvort að fjarþjónusta standi til boða. ​

METIS Sálfræðistofa er á Akureyri en sálfræðingar þar hafa sérhæft sig í vinnu með börnum, unglingum, ungu fólki og fjölskyldum. Hægt er að fara í tíma þangað en einnig hægt að semja um einhverja fjarþjónustu.  ​

Heilbrigðisstofnun Austurlands hefur tekið upp hugmyndafræði Jákvæðrar heilsu. Með hugmyndafræðinni er ríkjandi hugsun snúið við en í heilbrigðisþjónusta einblínir oft á skyndilausnir við óþægindum og einstaklingurinn skilgreindur sem sjúklingur.

Í staðinn er horft á einstaklinginn sjálfan og almenna líðan hans út frá sex meginstoðum: Andlegri heilsu, tilgangi í lífinu, daglegri virkni, félagslegri þátttöku lífsgæðum og líkamlegri getu. Út frá þessu mati er einstaklingum vísað á viðeigandi úrræði, sem oft eru hvorki frekari læknismeðferð né lyfjagjöf.

Með því að fylla út í heilsuhjólið má fá nokkuð góða innsýn í það hvort líf okkar sé í góðu jafnvægi og hvort þörf sé á að vinna með eitthver svið. 

Hjólið er fyllt út á þann hátt að merkt er við á vefnum hvar við erum stödd fyrir hvert svið. Ef við værum í fullu jafnvægi með öll sviðin værum við að merkja alls staðar við ysta hringinn en það gerist hjá fæstum.

Þegar búið er að merkja á hjólið stöðu á öllum sviðum má skoða hvaða svið þér finnst þú þurfa helst að vinna með og þá er mikilvægt að hafa í huga að við þurfum ekki endilega að vinna með það svið sem skora lægst heldur frekar það sem okkur finnst mest þörf á að bæta.

Hlutverk áfallateyma er að veita almenningi áfallahjálp þegar yfir dynja meiriháttar áföll, svo sem:

• að lífi eða limum hafi verið ógnað

• hætta hafi steðjað að ættingjum eða vinum

• einstaklingar hafi orðið vitni að ofbeldi, líkamsmeiðingum eða dauða

Samráðshópur um áfallahjálp starfar á vegum Almannavarna ríkisins og stjórnar áfallahjálparviðbrögðum vegna almannavarnaástands, svo sem náttúruhamfara.

Áfallateymi Austurlands er skipað fulltrúum heilsugæslu, félagsþjónustu og kirkju. Teymið sinnir áfallahjálp innan fjórðungsins, fræðslu og forvörnum.

Fá má nánari upplýsingar hjá

• Sigríði Tryggvadóttur - prestur og forsvarsmaður teymisins - sími 698 4958

• Heilsugæslustöðvum Austurlands

Hægt er að senda tölvupóst á netfangið afallahjalp@hsa.is til að óska eftir áfallahjálp hjá Heilbrigðisstofnun Austurlands.

• Ásta G. Birgisdóttir - Ritari geðheilsuteymis

• Erla Jónsdóttir - Verkefnastjóri barnageðheilsuteymi 

• Eygerður Ósk Tómasdóttir - Fíkniráðgjafi

• Eygló Daníelsdóttir - Málastjóri / iðjuþjálfi 

• Kristinn Tómasson - Geðlæknir

• Sigurlín H. Kjartansdóttir - Sálfræðingur og teymisstjóri

• Sverrir B. Einarsson - Sálfræðingur

• Védís Klara Þórðardóttir - Málastjóri / hjúkrunarfræðingur

• Þóra Elín Einarsdóttir - Sjúkraþjálfari 

Teymið sinnir einstaklingum 18 ára og eldri sem greindir eru með geðsjúkdóm og þurfa á þéttri þverfaglegri aðstoð að halda, þar sem geðröskun er aðalvandi.

Einstaklingur telst vera með geðröskun ef hann býr við andlega líðan eða ástand sem skerðir möguleika hans til lífsgæða, tilfinningalegra eða félagslegra samskipta, þátttöku í námi eða starfi eða virkni í samfélaginu að öðru leyti.

Teyminu er ekki ætlað að sinna bráðatilfellum en leitast verður við að mæta þörfum nýrra skjólstæðinga eins fljótt og auðið er.

Helstu verkefni

• Sérhæfð meðferð til skamms eða lengri tíma

• Ráðgjöf til heilsugæslustöðva við meðhöndlun geðsjúkdóma

• Flæði notenda milli teymis og heilsugæslustöðva, Geðsvið Sjúkrahússins á Akureyti, Geðsviðs Landspítala Háskólasjúkrahúss og annarra geðúrræða og stofnana

• Árangur mældur með viðurkenndum aðferðum og mælitækjum

Geðheilsuteymið sinnir ekki:

• ADHD-greiningum

• Einhverfugreiningum

• Greindarprófunum

• Þroskamötum

Teymisstjóri fer yfir allar umsóknir, umsóknum er vísað frá ef nauðsynlegar upplýsingar vantar. Skjólstæðingar eru kallaðir inn í inntökuviðtal þar sem farið er yfir sögu viðkomandi og einkenni kortlögð, notaðir eru sértækir sjálfsmatslistar eftir þörfum. Á grunni þeirra upplýsinga sem aflað er, er sett upp meðferðaráætlun, með skýrum markmiðum og tímaramma.

Meðferðarvinna er unnin út frá þver- og fjölfaglegri nálgun þar sem notast verður við gagnreyndar aðferðir og farið eftir klínískum leiðbeiningum. Endurmat er á 3, 6 eða a.m.k. 12 mánaða fresti þar sem farið er yfir nýtingu þjónustunnar og árangur meðferðar metinn. Útskrift er ætíð byggð á mati á fyrrnefndum atriðum.

Almennt komugjald er 500 krónur.

Vitjun heim á dagvinnutíma kostar 3400 krónur.

Vitjun utan dagvinnutíma 4500 krónur.

Undanþegnir frá því gjaldi eru öryrkjar og lífeyrisþegar.