Hlutaörorka og virknistyrkur frá 1. september 2025

Í stuttu máli

Hlutaörorkulífeyrir er fyrir þau sem eru metin með 26 til 50% getu til virkni á vinnumarkaði samkvæmt samþættu sérfræðimati.

Hlutaörorkulífeyrir er ætlaður þeim sem hafa getu og möguleika á að vera á vinnumarkaði en frítekjumark vegna atvinnutekna er 250.000 krónur á mánuði.

Hann er varanlegur en ef aðstæður breytast er hægt að óska eftir endurmati.

Fyrir hverja

Einstaklinga sem eru metnir með 26 - 50% getu til virkni á vinnumarkaði samkvæmt samþættu sérfræðimati vegna langvarandi eða alvarlegs heilsubrests eða fötlunar. Hlutaörorkulífeyrir er ætlaður þeim sem geta verið í hlutastarfi á vinnumarkaði.

Fjárhæð hlutaörorkulífeyris

Fjárhæð hlutaörorkulífeyris er 82% af fullum greiðslum örorkulífeyris hverju sinni. Almenna frítekjumarkið er 100.000 krónur en við það bætist frítekjumark vegna atvinnutekna sem er á mánuði 250.000 krónur. Sjá fjárhæðir hér.

Einstaklingur með hlutaörorkulífeyri getur því verið með allt að 350.000 krónur í tekjur á mánuði án þess að það hafi áhrif á greiðslur frá Tryggingastofnun. Áhrif tekna er 45% til lækkunar af tekjum yfir frítekjumörkum.

Aldursviðbót

Þau sem eiga rétt á örorku- eða hlutaörorkulífeyri geta fengið greidda aldursviðbót að uppfylltum ákveðnum skilyrðum.

Full aldursviðbót að upphæð 31.290 krónur greiðist þeim sem eru 18 til 24 ára þegar annað hvort skilyrði endurhæfingarlífeyris voru fyrst uppfyllt eða þegar örorkumat var fyrst samþykkt. Fjárhæðin lækkar um 5% frá og með 25 ára aldri fram að 44 ára aldri og er ekki greidd þeim sem eru eldri en 43 ára við fyrsta örorkumat.

Dæmi: Ef einstaklingur fær samþykkt mat í fyrsta sinn 25 ára fær viðkomandi 95% af fullri aldursviðbót og heldur þeirri greiðslu.

Dæmi: Ef einstaklingur fær samþykkt mat í fyrsta sinn 43 ára fær viðkomandi 5% af fullri aldursviðbót og heldur þeirri greiðslu.

Aldursviðbót er tekjutengd og lækkar samanlögð fjárhæð lífeyris, heimilisuppbótar og aldursviðbótar ef við á um 45% af tekjum lífeyrisþega umfram frítekjumörk, uns hún fellur niður.

Virknistyrkur

Þau sem eiga rétt á hlutaörorkulífeyri geta fengið greiddan virknistyrk frá Vinnumálastofnun í allt að 24 mánuði á meðan einstaklingur er í virkri atvinnuleit með aðstoð Vinnumálastofnunar. Samanlögð fjárhæð hlutaörorkulífeyris og virknistyrks nemur samtals fjárhæð fulls örorkulífeyris.  Sótt er um virknistyrk hjá Vinnumálastofnun. Hann er ekki tekjutengdur.

Heimilisuppbót

Skilyrði um heimilisuppbót eru eins í nýju kerfi.

Heimilisuppbót er tekjutengd og lækkar samanlögð fjárhæð lífeyris, heimilisuppbótar og aldursviðbótar ef við á um 45% af tekjum lífeyrisþega umfram frítekjumörk, uns hún fellur niður. 

Barnalífeyrir

Barnalífeyrir er eins í nýju kerfi. Barnalífeyrir er greiddur ef foreldri eða framfærandi fær greiddan örorkulífeyri, hlutaörorkulífeyri eða sjúkra- og endurhæfingargreiðslur. Greiðslur barnalífeyris eru ótekjutengdar.