Reglugerð um gæði og öryggi við meðhöndlun frumna og vefja úr mönnum.

Upplýsingar sem veita skal við gjöfá frumum og/eða vefjum.

A. Lifandi gjafar.

1. Einstaklingurinn, sem hefur umsjón með gjafarferlinu, skal sjá til þess að gjafinn hafi
   fengið fullnægjandi upplýsingar a.m.k. um þá þætti sem tengjast gjafar- og öflunarferlinu
   sem lýst er í 3. lið. Veita verður upplýsingarnar áður en öflun fer fram.
2. Einstaklingur, sem er til þess menntaður, skal veita upplýsingarnar og hann skal geta
   miðlað þeim á viðeigandi og skýran hátt og á máli sem þeginn á auðvelt með að skilja.
3. Upplýsingarnar skulu taka til: tilgangs og eðlis gjafarinnar, afleiðinga hennar og áhættu,
   rannsóknargreininga, ef þær eru gerðar, skráningar og verndar á upplýsingum um gjafa,
   þagnarskyldu lækna, tilgangs meðferðar og hugsanlegs ávinnings af henni og upplýsinga
   um öryggisráðstafanir sem hægt er að beita til verndar gjafanum.
4. Greina verður gjafanum frá því að hann eigi rétt á ítarlegri útskýringu á staðfestum
   niðurstöðum úr rannsóknargreiningum.
5. Veita skal upplýsingar um nauðsyn þess að krefjast viðeigandi, lögboðins samþykkis, vottunar og leyfis til að öflun á vef og/eða frumu geti farið fram.

B. Látnir gjafar.

1. Veita skal allar upplýsingar og afla nauðsynlegs samþykkis og tilskilinna leyfa allra aðila
   í samræmi við lög um réttindi sjúklinga nr. 74/1997 og reglugerðir settar samkvæmt
   þeim.
2. Setja skal staðfestar niðurstöður á mati á gjafa greinilega fram og útskýra þær fyrir viðkomandi einstaklingum í samræmi við lög um réttindi sjúklinga nr. 74/1997 og reglugerðir
   settar samkvæmt þeim.

Viðmiðanir við val á vefja- og/eða frumugjöfum (að undanskildum æxlunarfrumugjöfum).
Valviðmiðanir fyrir gjafa byggjast á greiningu áhættunnar sem tengist notkun þessara
tilteknu frumna/vefja. Greina verður ábendingar um slíka áhættu með læknisskoðun, athugun
á heilsufarssögu og atferlissögu, líffræðilegum prófunum, líkskoðun (á við um látna gjafa) og
öðrum viðeigandi rannsóknum. Gjafar skulu útilokaðir frá gjöf ef einhver eftirtalinna viðmiðana
á við um þá nema fyrir liggi skjalfest áhættumat sem réttlætir undanþágu og sem ábyrgðaraðilinn, sem skilgreindur er í 7. gr. reglugerðarinnar:

1. Látnir gjafar.
   1.1. Almennar viðmiðanir til útilokunar.
   1.1.1. Dánarorsök ókunn, nema krufning leiði í ljós upplýsingar um dánarorsök eftir öflun og engin af þeim almennu viðmiðunum fyrir útilokun, sem settar eru fram í þessum lið, gildi.
   1.1.2. Saga um sjúkdóm af óþekktum uppruna.
   1.1.3. Illkynja sjúkdómur til staðar nú eða áður, að undanskildu frumkomnu grunnfrumukrabbameini (basal cell carcinoma), setkrabbameini í leghálsi og sumum frumæxlum í miðtaugakerfinu sem þarf að meta á grundvelli rannsóknarniðurstaðna. Heimilt er að meta gjafa með illkynja sjúkdóma m.t.t. hornhimnugjafar, að undanskildum þeim sem hafa krabbamein í sjónu augans (retinoblastoma), blóðæxli (haematiological neoplasm) og illkynja æxli í fremri hluta augans.
   1.1.4. Hætta á útbreiðslu sjúkdóma af völdum prótínsýkla. Þessi hætta gildir t.d. um:
   a) einstaklinga sem eru greindir með Creutzfeldt-Jakobs-sjúkdóm eða afbrigði
   Creutzfeldt-Jakobs-sjúkdóms eða hafa fjölskyldusögu um Creutzfeldt-Jakobssjúkdóm sem ekki er af völdum læknismeðferðar (non-iatrogenic),
   b) einstaklinga með hraðágeng vitglöp (rapid progressive dementia) eða hrörnunarsjúkdóm í taugakerfi, þ.m.t. þeir sem eru af óþekktum uppruna,
   c) þá sem hafa þegið hormón úr heiladingli manna (t.d. vaxtarhormón), þá sem hafa fengið hornhimnu-, augnhvítu- eða heilabastsígræðslu og þá sem hafa gengist undir óskjalfestar taugaskurðlækningar (þar sem heilabast kann að hafa verið notað). Ef um er að ræða afbrigði Creutzfeldt-Jakobs-sjúkdóms má mæla með frekari varúðarráðstöfunum.
   1.1.5. Útbreidd sýking í líkamanum, sem ekki hafa náðst tök á þegar gjöf á sér stað, þ.m.t. bakteríusjúkdómar, útbreiddar vírus-, sveppa- eða sníklasýkingar eða umtalsverð staðbundin sýking í vefjum og frumum sem eru ætlaðar til gjafa. Heimilt er að meta gjafa með bakteríusýkingu í blóði m.t.t. augngjafar en aðeins ef geyma á hornhimnurnar í lifandi æti svo mögulegt sé að greina hugsanlega bakteríumengun í vefnum.
   1.1.6. Fyrri saga, klínískar vísbendingar eða rannsóknarniðurstöður sem sýna alnæmisveiru (HIV), bráða eða langvinna lifrarbólgu B (að undanskildum einstaklingum sem sannanlega eru með ónæmi), lifrarbólgu C og afbrigði I eða II af T-eitilfrumusækinni veiru manns (HTLV-veira, afbrigði I/II), auk hættu á smiti eða vísbendingar um áhættuþætti tengda þessum sýkingum.
   1.1.7. Saga um langvinnan, kerfistengdan sjálfsnæmissjúkdóm sem kann að hafa skaðleg áhrif á gæði vefjarins sem ætlunin er að taka.
   1.1.8. Vísbendingar um að niðurstöður rannsókna á blóðsýnum úr gjafanum kunni að vera ógildar vegna:
   a) blóðþynningar, í samræmi við forskriftirnar í 2. lið III. viðauka, ef ekki liggur fyrir sýni sem tekið var fyrir blóðinngjöf eða
   b) meðferðar með ónæmisbælandi efnum.
   1.1.9. Vísbendingar um aðra áhættuþætti smitsjúkdóma á grundvelli áhættumats, þar sem höfð er hliðsjón af því hvert gjafinn hefur ferðast, hvað hann hefur komist í tæri við og hvort staðbundnir smitsjúkdómar hafi verið fyrir hendi.
   1.1.10. Ummerki eru til staðar á líkama gjafa sem benda til hættu á einum eða fleiri smitsjúkdómum eins og lýst er í lið 1.2.3 í V. viðauka.
   1.1.11. Inntaka eða hættuleg nánd við efni (t.d. blásýru, blý, kvikasilfur eða gull) sem kann að berast til þega í skammti sem getur stofnað heilsu þeirra í hættu.
   1.1.12. Bólusetning með lifandi, veiklaðri veiru hefur nýlega farið fram og hætta á smiti er talin vera fyrir hendi.
   1.1.13. Ígræðsla með ósamkynja græðlingum (xenografts).
   1.2. Viðbótarviðmiðanir fyrir útilokun varðandi látna gjafa sem eru börn.
   1.2.1. Öll börn, sem fædd eru af alnæmissýktum mæðrum, eða börn, sem falla undir einhverja þeirra útilokunarviðmiðana sem lýst er í lið 1.1, verður að útiloka sem gjafa þar til hægt er að útiloka hættu á smiti með fullri vissu.
   a) Börn undir 18 mánaða aldri, sem fædd eru af mæðrum með alnæmissmit, lifrarbólgu B, lifrarbólgu C eða HTLV-smit, eða börn, sem eru í áhættuhópi fyrir smit af því tagi og hafa verið á brjósti hjá mæðrum sínum næstliðna 12 mánuði, geta ekki komið til álita sem gjafar sama hvaða niðurstöður fást úr greiningarprófunum.
   b) Börn mæðra með alnæmissmit, lifrarbólgu B, lifrarbólgu C eða HTLV-smit eða börn, sem eru í áhættuhópi fyrir smit af því tagi og hafa ekki verið á brjósti hjá mæðrum sínum næstliðna 12 mánuði, geta komið til álita sem gjafar ef niðurstöður greiningarprófana, læknisskoðun og athugun á heilsufarsskrám sýna ekki fram á eyðnismit, lifrarbólgu B, lifrarbólgu C eða HTLV-smit.
   2. Lifandi gjafar.
   2.1. Samgena, lifandi gjafar.
   2.1.1. Ef geyma á eða rækta þá vefi og frumur sem tekin eru skulu sömu lágmarkskröfur um líffræðilegar prófanir gilda og þær sem gilda fyrir ósamgena, lifandi gjafa. Jákvæðar niðurstöður prófana þurfa ekki endilega að útiloka að vefir eða frumur eða afurðir úr þeim séu geymd, unnin eða endurígrædd ef viðeigandi, einangruð geymsluaðstaða er fyrir hendi sem útilokar hættu á víxlmengun við aðra græðlinga og/eða mengun með aðskotaefnum og/eða blöndu af þessu tvennu.
   2.2. Ósamgena, lifandi gjafar.
   2.2.1. Ósamgena, lifandi gjafa þarf að velja á grundvelli heilsufars og heilsufarssögu sem fengin er með spurningalista og með viðtali sem hæfur, þjálfaður og sérmenntaður heilbrigðisstarfsmaður tekur við gjafann, í samræmi við lið 2.2.2. Þetta mat þarf að fela í sér viðeigandi þætti sem geta hjálpað til við að sanngreina og útiloka þá sem gætu stefnt heilsu annarra í hættu með gjöf, s.s. vegna möguleika á að smita aðra með sjúkdómum, eða stefnt sinni eigin heilsu í hættu. Um hverja gjöf gildir að öflun gagna má ekki hafa áhrif á eða stofna heilsu eða umönnun gjafans í hættu. Þetta á bæði við um móður og barn ef um er að ræða gjöf naflastrengsblóðs eða fósturhimnu.
   2.2.2. Vefjamiðstöðin (og læknirinn sem framkvæmir ígræðsluna ef um er að ræða beina dreifingu til þega) skal ákvarða og skrá valviðmiðanir fyrir ósamgena, lifandi gjafa með hliðsjón af þeim tilteknu vefjum eða frumum sem ætlunin er að gefa, ásamt líkamlegu ástandi gjafans, heilsufars- og atferlissögu og niðurstöðum klínískra rannsókna og prófana á rannsóknarstofu sem segja til um heilsufar gjafans.
   2.2.3. Sömu viðmiðanir fyrir útilokun skulu notaðar og þær sem gilda um látna gjafa, að undanskildum lið 1.1.1. Það getur reynst nauðsynlegt að bæta við öðrum sértækum viðmiðunum fyrir útilokun, allt eftir þeim gjafavef eða -frumum sem um er að ræða, s.s.:
   a) þungun (að undanskilinni gjöf blóðfrumna úr naflastreng og gjöf fósturhimnu og systkinum sem gefa blóðmyndandi forverafrumur),
   b) brjóstagjöf,
   c) líkur á útbreiðslu erfðasjúkdóma ef um er að ræða blóðmyndandi forverafrumur.

Prófanir á rannsóknarstofu sem krafist er fyrir gjafa (að undanskildum æxlunarfrumugjöfum).

1. Líffræðilegar prófanir sem krafist er fyrir gjafa.
1.1. Gerð er sú lágmarkskrafa að allir gjafar gangist undir eftirlifandi líffræðilega prófanir:

1.2. Gjafar, sem búa á eða koma frá háalgengissvæðum eða eiga rekkjunauta eða foreldra sem koma frá slíkum svæðum, skulu gangast undir HTLV-I-mótefnaprófun.
1.3. Ef HBc-mótefnaprófun reynist jákvæð og HBsAg-prófun er neikvæð er þörf á að gera frekari rannsóknir með áhættumati til að ákvarða hæfi til klínískrar notkunar.
1.4. Fullgilt prófunarreiknirit skal notað til að útiloka að virk sárasóttarsýking (Treponema pallidum) sé til staðar. Ef sértæk eða ósértæk prófun sýnir enga svörun má heimila afhendingu vefja og frumna til notkunar. Ef ósértæk prófun er notuð mun svörun ekki koma í veg fyrir öflun eða lokasamþykkt ef sértæk staðfestingarprófun fyrir sárasótt sýnir enga svörun. Ef sýni frá gjafa sýnir svörun við sértæka sárasóttarprófun krefst það ítarlegs áhættumats til að ákvarða hvort það sé hæft til klínískrar notkunar.
1.5. Við tilteknar aðstæður getur frekari prófana verið þörf vegna sögu gjafans og eiginleika gjafavefjanna eða gjafafrumnanna (t.d. m.t.t. RhD-flokkunar, HLA-flokka, mýrarköldu, stórfrumuveiru (CMV), bogfrymils (toxoplasma), Ebstein-Barr-veiru (EBV) og amerískrar höfgasýki (Trypanosoma cruzi)).
1.6. Fyrir samgena gjafa gildir liður 2.1.1 í II. viðauka.
2. Almennar kröfur sem skal uppfylla við ákvörðun líffræðilegra merkigena.
2.1. Prófanirnar skulu fara fram á þar til bærri rannsóknarstofu sem lögbær yfirvöld í
aðildarríkinu viðurkenna sem prófunarmiðstöð og nota skal CE-merktan prófunarbúnað þar sem við á. Þær prófanir, sem notaðar eru, verða að vera fullgiltar til þessarar notkunar í samræmi við fyrirliggjandi vísindalega þekkingu.
2.2. Líffræðilegu prófanirnar verða gerðar í sermi eða blóðvökva gjafans; ekki er leyfilegt að framkvæma þær í öðrum vökvum eða seyti, s.s. augnvökva eða glerhlaupi, nema sérstakar klínískar ástæður séu fyrir hendi og fullgilt prófun fyrir vökvann sé notuð.
2.3. Hafi hugsanlegir gjafar misst blóð og nýlega fengið gefið blóð, blóðhluta, kvoðulausn eða kristallslíki eru blóðprófanir hugsanlega ekki gildar vegna blóðþynningar sýnanna. Nota skal reiknirit til að meta stig blóðþynningar í eftirtöldum tilvikum:
a) við blóðsýnatöku fyrir andlát: hafi blóð, blóðhlutar og/eða kvoðulausnir verið gefnar síðustu 48 klukkustundirnar fyrir blóðsýnatöku eða hafi kristallslíki verið gefið á síðustu klukkustund fyrir blóðsýnatöku,
b) við blóðsýnatöku eftir andlát: hafi blóð, blóðhlutar og/eða kvoðulausnir verið gefnar síðustu 48 klukkustundirnar fyrir andlát eða hafi kristallslíki verið gefið á síðustu klukkustund fyrir andlát.
Vefjamiðstöðvum er eingöngu heimilt að þiggja vefi og frumur gjafa með blóðvökvaþynningu meiri en 50%, ef notaðar eru prófanir með fullgiltum verklagsreglum fyrir slíkan blóðvökva eða, ef sýni, sem tekið var fyrir blóðvökvagjöfina, er tiltækt.
2.4. Ef látinn gjafi á í hlut skulu blóðsýni tekin rétt fyrir andlátið eða, verði því ekki við komið, eins fljótt og auðið er eftir andlát og eigi síðar en 24 klukkustundum frá andláti.
2.5. a) Þegar lifandi gjafar eiga í hlut (að undanskildum ósamgena gjöfum beinmergsstofnfrumna og stofnfrumna útæðablóðs, af hagkvæmnisástæðum), skulu blóðsýni tekin þegar gjöf fer fram eða, ef því verður ekki við komið, innan sjö daga eftir gjöf (þetta á við um „gjafarsýnið“).
b) Í tilvikum þar sem hægt er að geyma vefi og frumur ósamgena lifandi gjafa í langan tíma er krafist endurtekinnar sýnatöku og prófana eftir 180 daga. Séu endurteknar prófanir gerðar í slíkum tilvikum er heimilt að taka gjafarsýni allt að 30 dögum fyrir gjöf og 7 dögum eftir gjöf.
c) Ef ekki er hægt að geyma vefi og frumur ósamgena, lifandi gjafa í langan tíma og endurtekin sýnataka því ekki möguleg gildir a-liður í lið 2.5 hér að framan.
2.6. Ef „gjafarsýni“, eins og það er skilgreint í a-lið í lið 2.5 hér að framan, úr lifandi gjafa (að undanskildum gjöfum beinmergsstofnfrumna og stofnfrumna útæðablóðs) er einnig prófað með kjarnsýrumögnun (NAT) fyrir eyðnismiti og lifrarbólgu B og C er ekki krafist prófunar á endurteknu blóðsýni. Ekki er heldur krafist endurtekinnar prófunar ef óvirkjunarþrep, sem er fullgilt fyrir umræddum vírusum, er hluti af vinnslunni.
2.7. Taka skal blóðsýni til prófunar innan 30 daga fyrir gjöf ef um er að ræða söfnun beinmergs og stofnfrumna útæðablóðs.
2.8. Ef um er að ræða gjafa sem er nýburi er heimilt að framkvæma líffræðilegar prófanir á móður gjafans til að komast hjá ónauðsynlegum læknisfræðilegum aðgerðum á ungbarninu.

Valviðmiðanir og prófanir á rannsóknarstofu sem krafist er fyrir æxlunarfrumugjafa

1. Gjöf frá maka til beinnar notkunar.
Ekki er nauðsynlegt að nota valviðmiðanir fyrir gjafa og prófanir á rannsóknarstofu ef um er að ræða æxlunarfrumugjöf frá maka til beinnar notkunar.
2. Gjöf frá maka (ekki til beinnar notkunar).
Æxlunarfrumur, sem eru unnar og/eða geymdar, og æxlunarfrumur, sem verða að frostgeymdum fósturvísum, skulu uppfylla eftirfarandi viðmiðanir:
2.1. Læknirinn, sem er ábyrgur fyrir gjafanum, skal ákvarða og skjalfesta rökin fyrir gjöfinni og hvort hún er örugg fyrir þegann og hugsanleg börn þegans, á grundvelli heilsufarssögu sjúklingsins og ábendinga.
2.2. Framkvæma skal eftirfarandi líffræðilegar prófanir til að meta hættuna á víxlmengun:

Ekki þarf að krefjast líffræðilegra prófana ef um er að ræða sæði, sem er unnið til tæknisæðingar og ekki á að geyma, ef vefjamiðstöðin getur sýnt fram á að brugðist hafi verið við hættunni á víxlmengun og áhættu fyrir starfsfólk með notkun fullgiltra aðferða.
2.3. Hafa skal til reiðu aðskildar geymslur ef niðurstöður prófana fyrir eyðniveiru, afbrigði 1 og 2, lifrarbólgu B eða lifrarbólgu C eru jákvæðar eða liggja ekki fyrir eða þar sem vitað er að gjafinn getur hugsanlega verið smitberi.
2.4. Gjafar, sem búa á eða koma frá háalgengissvæðum eða eiga rekkjunauta eða foreldra sem koma frá slíkum svæðum, skulu gangast undir HTLV-I-mótefnaprófun.
2.5. Við tilteknar aðstæður getur frekari prófana verið þörf vegna ferða gjafans, vegna þess sem hann hefur komist í tæri við og vegna eiginleika gjafavefjanna eða gjafafrumnanna (t.d. m.t.t. RhD-flokkunar, mýrarköldu, stórfrumuveiru (CMV) og amerískrar höfgasýki (T. crusi)).
2.6. Jákvæðar niðurstöður útiloka ekki endilega gjöf frá maka í samræmi við landsreglur.
3. Gjafir frá öðrum en maka.
Eftirfarandi viðmiðanir gilda um æxlunarfrumur sem notaðar eru í öðrum tilgangi en til makagjafar:
3.1. Velja þarf gjafa á grundvelli aldurs þeirra, heilsufars og heilsufarssögu sem fengin er með spurningalista og með persónulegu viðtali við hæfan, þjálfaðan og sérmenntaðan heilbrigðisstarfsmann. Þetta mat þarf að innihalda viðeigandi þætti sem geta hjálpað til við að sanngreina og útiloka þá sem gætu stefnt heilsu annarra í hættu með gjöf, s.s. vegna möguleika á að smita aðra með sjúkdómum (t.d. sýkingum sem smitast við kynmök), eða stefnt sinni eigin heilsu í hættu (t.d. ef mörg egg myndast samtímis (superovulation), við róun eða aðra hættu sem tengist aðferðum við söfnun eggja eða sálfræðilegum afleiðingum þess að vera gjafi).
3.2. Gjafarnir skulu vera neikvæðir fyrir eyðniveiru, afbrigði 1 eða 2, lifrarbólgu C og B og sárasótt í sermi- og blóðvökvasýni, sem prófað er í samræmi við lið 1.1 í III. viðauka, og þvagprufa frá sæðisgjöfum skal auk þess prófuð með kjarnsýrumögnun og vera neikvæð fyrir klamidíu.
3.3. Gjafar, sem búa á eða koma frá háalgengissvæðum eða eiga rekkjunauta eða foreldra sem koma frá slíkum svæðum, skulu gangast undir HTLV-I-mótefnaprófun.
3.4. Við tilteknar aðstæður getur frekari prófana verið þörf vegna sögu gjafans og vegna eiginleika gjafavefjanna eða gjafafrumnanna (t.d. m.t.t. RhD-flokkunar, mýrarköldu, stórfrumuveiru (CMV) og amerískrar höfgasýki (T. crusi)).
3.5. Fyrir samgena gjafa gildir liður 2.1.1. í II. viðauka.
3.6. Að fengnu samþykki skal gerð erfðafræðileg skimun fyrir víkjandi genum A-litninga sem eru, samkvæmt alþjóðlegum rannsóknarniðurstöðum, algeng hjá fólki af sama uppruna og gjafinn og einnig skal meta hættuna á að þekktir erfðasjúkdómar í fjölskyldunni berist áfram. Leggja skal fram fullnægjandi upplýsingar í samræmi við gildandi kröfur í aðildarríkjunum. Fullnægjandi upplýsingar um tilheyrandi áhættu og þær ráðstafanir, sem gerðar hafa verið til að draga úr henni, skulu settar fram og útskýrðar fyrir þeganum.
4. Almennar kröfur sem verður að uppfylla við ákvörðun líffræðilegra merkigena.
4.1. Prófanirnar skulu framkvæmdar í samræmi við lið 2.1 og lið 2.2 í III. viðauka.
4.2. Blóðsýni skulu tekin þegar gjöf á sér stað.
4.2. Þegar um er að ræða gjafir frá öðrum en maka skal taka blóðsýni þegar hver gjöf fer fram.
Þegar um er að ræða gjafir frá mökum (ekki til beinnar notkunar) skal taka blóðsýni innan þriggja mánaða áður en fyrsta gjöf fer fram. Þegar um er að ræða frekari gjafir frá sama gjafa til maka skal taka frekari blóðsýni eigi síðar en 24 mánuðum eftir síðustu sýnatöku.

Verklagsreglur um gjöf og öflun frumna og/eða vefja og viðtöku þeirra á vefjamiðstöð.
1. Verklagsreglur um gjöf og öflun.
1.1. Samþykki og auðkenning gjafa.
1.1.1. Áður en öflun vefja og frumna fer fram skal viðurkenndur einstaklingur staðfesta og skrá:
a) að samþykki fyrir öfluninni sé fengið í samræmi við 15. gr. reglugerðarinnar og
b) hvernig gjafinn er sanngreindur með áreiðanlegum hætti og hver hafi gert það.
1.1.2. Ef um er að ræða lifandi gjafa skal heilbrigðisstarfsmaður, sem ber ábyrgð á því að afla upplýsinga um heilsufarssögu gjafans, tryggja að gjafinn:
a) hafi skilið þær upplýsingar sem hafa verið látnar í té,
b) hafi fengið tækifæri til að spyrja spurninga og fengið fullnægjandi svör við þeim,
c) hafi staðfest að allar þær upplýsingar, sem hann/hún hefur veitt, séu réttar samkvæmt bestu vitund hans/hennar.
1.2. Mat á gjafa (þessi liður gildir ekki um æxlunarfrumugjöf frá maka eða um samgena gjafa).
1.2.1. Viðurkenndur einstaklingur skal safna og skrá viðeigandi heilsufars- og atferlisupplýsingar samkvæmt kröfunum sem lýst er í lið 1.4.
1.2.2. Til að afla viðeigandi upplýsinga skal styðjast við mismunandi heimildir sem skipta máli, þ.m.t. í það minnsta viðtal við gjafann, ef gjafinn er á lífi, og eftirfarandi atriði, eftir því sem við á:
a) heilsufarsskrár gjafans,
b) viðtal við einstakling sem þekkti gjafann vel, sé gjafinn látinn,
c) viðtal við meðhöndlandi lækni,
d) viðtal við heimilislækni,
e) krufningarskýrslu.
1.2.3. Auk þess skal framkvæma læknisskoðun, ef um er að ræða látinn gjafa og, þegar það er réttlætanlegt, lifandi gjafa, til að finna öll einkenni sem kunna að nægja ein og sér til að útiloka gjafann eða sem þarf að meta með hliðsjón af heilsufarssögu og persónulegri sögu gjafans.
1.2.4. Allar skrár um gjafann skulu athugaðar og metnar m.t.t. þess hvort hann hentar sem gjafi og undirritaðar af menntuðum og hæfum heilbrigðisstarfsmanni.
1.3. Verklagsreglur við öflun vefja og frumna.
1.3.1. Verklagsreglur við öflun skulu sniðnar eftir því um hvers konar gjafa er að ræða og eftir tegund gjafavefja og gjafafrumna. Nauðsynlegt er að hafa verklagsreglur sem vernda öryggi lifandi gjafa.
1.3.2. Verklagsreglur við öflun skulu vernda þá eiginleika vefjanna og frumnanna sem krafist er við endanlega, klíníska notkun þeirra og draga um leið úr hættunni á örverumengun eins og framast er kostur meðan á aðgerðinni stendur, einkum ef ekki er unnt að sæfa vefi og frumur eftir öflun.
1.3.3. Ef um er að ræða látna gjafa skal takmarka aðgang að aðgerðarsvæði. Svæðið skal vera sæft og afmarkað með sæfðum tjöldum. Starfsfólkið, sem sér um öflunina, skal vera klætt í samræmi við tegund öflunar. Yfirleitt felur þetta í sér að starfsfólkið þvær sér vandlega og klæðist sæfðum fatnaði og sæfðum hönskum, andlitshlífum og hlífðargrímum.
1.3.4. Ef um er að ræða látinn gjafa skal skrá öflunarstað og tilgreina tímabilið frá dauða þar til öflun fer fram til að tryggja að líffræðilegir og/eða eðlisfræðilegir eiginleikar vefjanna eða frumnanna haldist.
1.3.5. Þegar vefir og frumur hafa verið tekin úr líkama látins gjafa skal líkaminn lagfærður þannig að hann sé eins líkur sínu upprunalega líffærafræðilega útliti og framast er unnt.
1.3.6. Skrá og athuga skal meinlegan atburð sem á sér stað meðan á öflun stendur og sem hefur eða kann að hafa skaðað lifandi gjafa og niðurstöður allra rannsókna sem gerðar eru til að komast að orsökinni.
1.3.7. Stefna og verklagsreglur skulu vera með þeim hætti að þær lágmarki hættuna á að starfsfólk, sem kann að vera smitað af sjúkdómum, sem geta breiðst út, mengi vefi eða frumur.
1.3.8. Við öflun vefja og frumna skal nota sæfð tæki og búnað. Tæki eða búnaður skulu vera af góðum gæðum, fullgilt eða sérstaklega vottuð til öflunar vefja og frumna og haldið reglulega við.
1.3.9. Ef nota þarf fjölnota tæki skulu vera fyrir hendi fullgiltar verklagsreglur um hreinsun og sæfingu til að fjarlægja sýkla.
1.3.10. Nota skal CE-merkt lækningatæki þar sem því verður við komið og allt hlutaðeigandi starfsfólk skal hafa fengið viðeigandi þjálfun í notkun þessara tækja.
1.4. Skjalahald um gjafann.
1.4.1. Fyrir hvern gjafa skal haldin skrá sem inniheldur:
a) auðkenni gjafans (eiginnafn, kenninafn og fæðingardag og -ár og ef gjöfin varðar móður og barn skal tilgreina nafn og fæðingardag og -ár móðurinnar og nafn barnsins, ef það hefur nafn, og fæðingardag þess og -ár),
b) aldur, kyn og heilsufars- og atferlissögu (upplýsingarnar skulu vera fullnægjandi til að unnt sé að beita útilokunarviðmiðunum ef nauðsyn ber til),
c) niðurstöður líkamsskoðunar, ef við á,
d) reiknirit yfir blóðþynningu, ef við á,
e) eyðublaðið um samþykki/leyfi, ef við á,
f) klínísk gögn og niðurstöður rannsóknarstofuprófana og annarra prófana sem gerðar hafa verið,
g) ef krufning fór fram skulu niðurstöður úr henni fylgja í skránni (ef ekki er hægt að geyma vefi og frumur í langan tíma samfellt skal skrá munnlega bráðabirgðaskýrslu),
h) fyrir gjafa blóðmyndandi forverafrumna skal skrá hversu vel gjafinn hentar fyrir þegann. Þegar um er að ræða gjafir þar sem gjafi og þegi eru óskyldir og stofnunin, sem er ábyrg fyrir öfluninni, hefur takmarkaðan aðgang að gögnum um þegann skal ígræðslustofnunin fá þau gögn um gjafann sem þarf til að staðfesta að hann henti sem slíkur.
1.4.2. Stofnunin, sem sér um öflunina, skal semja öflunarskýrslu sem er send til vefjamiðstöðvarinnar. Í þessari skýrslu skal a.m.k. koma fram:
a) auðkenni, heiti og heimilisfang vefjamiðstöðvarinnar sem tekur við frumunum eða vefjunum,
b) auðkenningargögn um gjafa (þ.m.t. hvernig gjafinn hafi verið sanngreindur og hver hafi gert það),
c) lýsing og sanngreining á öfluðum vefjum og frumum (þ.m.t. sýni til prófunar),
d) sanngreining þess sem er ábyrgur fyrir öfluninni, þ.m.t. undirskrift hans,
e) dagsetning, stund (upphaf og lok, ef við á) og staðsetning öflunar og staðlaðar verklagsreglur, sem notaðar voru, auk þess sem tilgreina skal öll atvik sem áttu sér stað og umhverfisskilyrði á öflunarstaðnum (lýsing á svæðinu þar sem öflun fór fram), ef það á við,
f) þau skilyrði sem líkið er geymt við, ef um er að ræða látna gjafa: í kæli (eða ekki), hvenær kæling hófst og hvenær henni lauk,
g) kenninúmer eða lotunúmer prófefna og lausnanna sem voru notaðar við flutninginn. Skýrslan skal einnig innihalda andlátsdag og -stund ef unnt er. Ef sæðis er aflað heima skal það staðfest í öflunarskýrslunni og skal eingöngu tilgreina:
a) heiti og heimilisfang vefjamiðstöðvarinnar sem tekur við frumunum eða vefjunum,
b) auðkenni gjafans. Dagur og stund öflunar má fylgja með ef unnt er.
1.4.3. Allar skýrslur skulu vera skýrar og læsilegar, varðar gegn óheimilum breytingum og geymdar aðgengilegar og auðheimtar í því ástandi allan tilgreindan geymslutíma í samræmi við löggjöf um gagnavernd.
1.4.4. Skýrslur um gjafa, sem þarf til fulls rekjanleika, skal geyma í a.m.k. 30 ár eftir klíníska notkun eða fyrningardag í viðeigandi skjalasafni sem lögbært yfirvald samþykkir.
1.5. Umbúðir.
1.5.1. Eftir öflun skal öllum vefjum og frumum, sem aflað hefur verið, pakkað þannig að það lágmarki hættuna á mengun og þau skulu geymd við hitastig sem varðveitir þá eiginleika og þá líffræðilegu virkni frumnanna og vefjanna sem krafist er. Umbúðirnar skulu einnig koma í veg fyrir að þeir sem ábyrgir eru fyrir pökkun og flutningi vefjanna og frumnanna verði fyrir mengun.
1.5.2. Pakkaðar frumur og vefir skulu flutt í íláti sem er hentugt til flutninga á líffræðilegu efni og sem viðheldur öryggi og gæðum umræddra vefja eða frumna.
1.5.3. Allir vefir eða blóðsýni til prófunar, sem fylgja með, skulu vera merkt af nákvæmni til að tryggja að unnt sé að sanngreina gjafann og staður og stund sýnatökunnar skulu einnig skráð.
1.6. Merking aflaðra vefja og frumna.
Þegar öflun fer fram skal merkja allar umbúðir sem innihalda vefi og frumur. Á grunnílátinu undir vef eða frumur skal auðkenni eða kóði gjafarinnar tilgreindur og einnig vefja- og frumutegund. Einnig skal veita upplýsingar um eftirfarandi ef stærð umbúðanna leyfir:
a) gjafardag (og gjafarstund ef unnt er),
b) hættuviðvaranir,
c) tegund hvers kyns aukefna (ef aukefni eru notuð),
d) ef um er að ræða samgena gjafir skal tilgreina á merkimiða, „aðeins til samgena notkunar“,
e) ef um þegamerktar gjafir er að ræða skal fyrirhugaður þegi tilgreindur á merkimiðanum. Ef eitthvað af upplýsingunum í a- til e-lið hér að framan kemst ekki fyrir á merkimiða grunnumbúðanna skulu þær veittar á sérblaði sem fylgir með grunnumbúðunum.
1.7. Merking flutningsílátsins.
Ef milliliður flytur vefi og frumur skal sérhvert flutningsílát vera merkt með a.m.k.:
a) VEFIR OG FRUMUR og MEÐHÖNDLIST MEÐ VARÚÐ,
b) auðkenni miðstöðvarinnar, þaðan sem umbúðirnar eru sendar (heimilisfang og símanúmer), og tengiliðar ef vandamál skyldu koma upp,
c) auðkenni viðtökuvefjamiðstöðvarinnar (heimilisfangi og símanúmeri) og þess einstaklings sem haft skal samband við til að taka við ílátinu,
d) upphafsdegi og upphafstíma flutninganna,
e) forskriftum sem varða flutningsskilyrði sem skipta máli varðandi gæði og öryggi vefjanna og frumnanna,
f) eftirfarandi ábendingu ef um er að ræða frumuafurðir: MÁ EKKI GEISLA,
g) eftirfarandi ábendingu ef vitað er að varan er jákvæð m.t.t. viðeigandi merkigens smitsjúkdóms: LÍFFRÆÐILEG HÆTTA,
h) eftirfarandi ábendingu ef um er að ræða samgena gjafa: EINUNGIS TIL SAMGENA NOTKUNAR,
i) fyrirmælum sem varða geymsluskilyrði (t.d. MÁ EKKI FRYSTA).
2. Viðtaka vefja og frumna á vefjamiðstöðinni.
2.1. Þegar vefirnir og frumurnar, sem safnað hefur verið, koma til vefjamiðstöðvarinnar skal fylgja með skjalfest staðfesting á því að sendingin, þ.m.t. flutningsskilyrði, umbúðir, merkingar og tilheyrandi skjöl og sýni, uppfylli kröfurnar í þessum viðauka
og forskriftir viðtökuvefjamiðstöðvarinnar.
2.2. Sérhver miðstöð skal tryggja að vefirnir og frumurnar, sem tekið er við, ásamt tengdum gögnum, séu á bannlager þar til þau hafa verið skoðuð eða sannprófað hefur verið á annan hátt að þau uppfylli tilskildar kröfur. Tilgreindir, viðurkenndir einstaklingar skulu annast athugun á upplýsingum um viðkomandi gjafa eða öflun og þar með samþykkt gjafar.
2.3. Hver vefjamiðstöð skal hafa skjalfesta stefnu og forskriftir og skal sannprófa allar vefja- og frumusendingar, þ.m.t. sýni, samkvæmt þeim. Í þessu felast þær tæknilegu kröfur og aðrar viðmiðanir sem vefjamiðstöðin telur mikilvægar til að viðhalda ásættanlegum gæðum. Vefjamiðstöðin skal hafa skjalfestar verklagsreglur um meðhöndlun og aðskilnað sendinga sem samræmast ekki kröfum eða sendinga þar sem prófunarniðurstöður eru ófullnægjandi til að tryggja að engin hætta sé á mengun annarra vefja og frumna sem eru í vinnslu eða eru varðveitt eða í geymslu.
2.4. Á vefjamiðstöðinni skal skrá eftirfarandi gögn (nema um sé að ræða gjöf æxlunarfrumna frá maka til maka):
a) samþykki/leyfi, ásamt upplýsingum um í hvaða tilgangi heimilt er að nota vefina og frumurnar (t.d. annaðhvort í meðferðarskyni eða til rannsókna eða bæði meðferðar og rannsókna) og allar sértækar leiðbeiningar um förgun ef vefirnir og frumurnar eru ekki notuð í þeim tilgangi sem veitt var samþykki fyrir,
b) allar tilskildar skýrslur sem tengjast öfluninni og skráningu á sögu gjafans eins og lýst er í liðnum um skjalahald um gjafa,
c) niðurstöður læknisskoðunar, prófana á rannsóknarstofu og annarra prófana (t.d. krufningarskýrslu, ef hún er notuð í samræmi við lið 1.2.2.),
d) ef um er að ræða ósamgena gjafa skal einstaklingur, sem er viðurkenndur og þjálfaður í þeim tilgangi, athuga fullgerðu úttektina á gjafanum í heild sinni með hliðsjón af valviðmiðununum og skrá matið á tilhlýðilegan hátt,
e) ef um er að ræða frumuræktanir sem ætlaðar eru til samgenanotkunar er nauðsynlegt að skrá möguleikann á lyfjaofnæmi hjá þeganum (t.d. sýklalyfjaofnæmi).
2.5. Ef um er að ræða æxlunarfrumur til notkunar við gjöf frá maka skulu gögnin, sem skulu skráð á vefjamiðstöðinni, innihalda eftirfarandi upplýsingar:
a) samþykki, ásamt upplýsingum um í hvaða tilgangi heimilt er að nota vefina og frumurnar (t.d. eingöngu í æxlunarskyni og/eða til rannsókna) og allar sértækar leiðbeiningar um förgun ef vefirnir og frumurnar eru ekki notuð í þeim tilgangi
sem veitt var samþykki fyrir,
b) auðkenni gjafa og sérkenni: hvers konar gjafi, aldur, kyn, áhættuþættir og dánarorsök, ef um er að ræða látinn gjafa,
c) auðkenni maka,
d) staður öflunar,
e) fengnir vefir og frumur og eiginleikar sem skipta máli.

Kröfur varðandi faggildingu, tilnefningu, heimild eða veitingu leyfis til vefjamiðstöðva.

A. SKIPULAGNING OG STJÓRNUN

1. Tilnefna skal ábyrgðaraðila sem hefur þá menntun og hæfi og ábyrgðarsvið sem kveðið er á um í 7. gr. reglugerðarinnar.
2. Vefjamiðstöð skal hafa stjórnskipulag og verklagsreglur sem eiga við þá starfsemi sem sótt er um faggildingu, tilnefningu, heimild eða leyfi fyrir og skipurit skal liggja fyrir þar sem tengsl ábyrgðar og boðleiða eru skýrt skilgreind.
3. Sérhver vefjamiðstöð skal hafa aðgang að starfandi lækni með leyfi sem er tilnefndur til að veita ráðgjöf um og hafa eftirlit með læknisfræðilegri starfsemi vefjamiðstöðvarinnar, s.s. vali á gjafa, endurskoðun klínískra niðurstaðna um notkun vefja og frumna og samskiptum við klíníska notendur, eftir því sem við á.
4. Hafa skal skjalfest gæðastjórnunarkerfi, sem er lagað að þeirri starfsemi sem sótt er um faggildingu, tilnefningu, heimild eða leyfi fyrir, í samræmi við kröfurnar sem mælt er fyrir um í þessari tilskipun.
5. Tryggja verður að öll áhætta, sem tengist notkun og meðhöndlun líffræðilegs efnis, sé tilgreind og dregið úr henni eins og framast er kostur um leið og viðhaldið er fullnægjandi gæðum og öryggi með tilliti til ráðgerðrar notkunar vefjanna og frumnanna. Áhættan tekur til þátta sem eiga sérstaklega við um vefjamiðstöðina, þ.m.t. til verklagsreglna, umhverfis og heilbrigðisástands starfsfólks.
6. Samningar milli vefjamiðstöðva og þriðju aðila skulu vera í samræmi við 22. gr. reglugerðarinnar. Í samningum við þriðju aðila skal tilgreina skilmála um samvinnu og ábyrgðarsvið, auk aðferðarlýsinga sem fylgja ber til að uppfylla tilskildar forskriftir varðandi árangur.
7. Hafa skal skjalfest kerfi, sem ábyrgðaraðilinn hefur umsjón með, til að staðfesta að vefir og/eða frumur séu í samræmi við þær forskriftir um öryggi og gæði sem eiga við um lokasamþykkt og dreifingu á þeim.
8. Komi til stöðvunar á starfsemi skulu samningar, sem gerðir eru, og verklagsreglur taka til gagna um rekjanleika og upplýsinga sem varðar gæði og öryggi frumna og vefja.
9. Hafa skal skjalfest kerfi til að tryggja örugga auðkenningu sérhverrar vefja- og frumueiningar á öllum stigum starfseminnar sem sótt er um faggildingu, tilnefningu, heimild eða leyfi fyrir.

B. STARFSFÓLK

1. Vefjamiðstöðvar skulu hafa nægilegt starfsfólk og skal það vera með menntun og hæfi til að leysa af hendi verk sín. Hæfni starfsfólksins skal metin með viðeigandi millibili sem er tilgreint í gæðakerfinu.
2. Allt starfsfólk skal hafa skýrar, skjalfestar og uppfærðar starfslýsingar. Verksvið þeirra og ábyrgðarsvið skulu vera nákvæmlega skjalfest og auðskilin.
3. Starfsfólkið skal fá grunnmenntun og endurmenntun eftir þörfum verði breyting á verklagsreglum eða þróun í vísindalegri þekkingu og næg tækifæri til viðeigandi framfara í sínu starfi. Starfsmenntunaráætlunin skal tryggja og skjalfesta að sérhver einstaklingur:
a) hafi sýnt fram á hæfni til að vinna verkefnin sem honum eru fengin,
b) hafi fullnægjandi þekkingu og skilning á vísindalegum/tæknilegum vinnsluferlum og meginreglum sem varða verkefnin sem honum eru fengin,
c) skilji skipulagsrammann, gæðakerfið og reglur um hollustuhætti og öryggi á stöðinni þar sem hann starfar og
d) hafi fullnægjandi upplýsingar um almennt siðferðilegt og laga- og reglugerðaumhverfi starfsins.

C. BÚNAÐUR OG EFNI

1. Hönnun og viðhald alls búnaðar og efnis skal vera þannig að það samræmist fyrirhugaðri notkun og lágmarki hugsanlegar hættur fyrir þega og/eða starfsfólk.
2. Allur mikilvægur búnaður og tæknibúnaður skal skilgreindur og fullgiltur, skoðaður reglulega og haldið við í forvarnarskyni í samræmi við leiðbeiningar framleiðenda. Ef búnaður eða efni hefur áhrif á mikilvæga vinnslu- eða geymsluþætti (t.d. hitastig, þrýsting, fjölda agna og örverumengun) skal tilgreina búnaðinn eða efnið og hafa viðeigandi eftirlit, viðbúnað, viðvaranir og úrbætur, ef þörf krefur, með búnaðinum eða efninu til þess að greina bilanir og galla og til að tryggja að mikilvægum þáttum sé ávallt haldið innan viðunandi marka. Allur mikilvægur mælibúnaður skal kvarðaður við rekjanlegan staðal ef hann er fyrir hendi.
3. Nýr og viðgerður búnaður skal prófaður við uppsetningu og fullgiltur áður en hann er tekinn í notkun. Prófunarniðurstöður skulu skjalfestar.
4. Viðhald, þjónusta, þrif, sótthreinsun og hreinsun alls mikilvægs búnaðar skal fara fram reglulega og skráð í samræmi við það.
5. Verklagsreglur fyrir notkun einstakra hluta mikilvægs búnaðar skulu innihalda nákvæma lýsingu á aðgerð sem grípa skal til ef truflanir eða bilanir eiga sér stað.
6. Verklagsreglur fyrir starfsemina, sem sótt er um faggildingu, tilnefningu, heimild eða leyfi fyrir, skulu innihalda nákvæmar gæðalýsingar allra mikilvægra efna og prófefna. Einkum skal skilgreina gæðalýsingar fyrir aukefni (t.d. lausnir) og umbúðaefni. Mikilvæg prófefni og efni skulu vera í samræmi við skjalfestar kröfur og gæðalýsingar samkvæmt ákvæðum reglugerðar nr. 892/2004 um lækningatæki.

D. AÐSTAÐA/ATHAFNASVÆÐI

1. Vefjamiðstöð skal hafa hentuga aðstöðu til að annast þá starfsemi, sem sótt er um faggildingu, tilnefningu, heimild eða leyfi fyrir, í samræmi við kröfurnar sem mælt er fyrir um í þessari reglugerð ásamt viðaukum.
2. Ef þessi starfsemi felur í sér vinnslu vefja og frumna meðan þau eru óvarin í umhverfinu skal vinnslan fara fram í umhverfi með tilgreindum loftgæðum og hreinlæti í því skyni að draga sem mest úr mengunarhættu, þ.m.t. víxlmengun milli gjafavefja og -frumna. Skilvirkni þessara ráðstafana skal fullgilt og vöktuð.
3. Ef annað er ekki tilgreint í 4. lið og vefir og frumur eru óvarin í umhverfinu meðan á vinnslu stendur, án þess að á eftir fari vinnsluferli til óvirkjunar örvera, skulu loftgæði með fjölda agna og örveruþyrpinga samsvara A-stigi, eins og það er skilgreint er í I. viðauka í gildandi evrópskum leiðbeiningum um góða framleiðsluhætti (GMP) og ákvæðum reglugerðar nr. 893/2004 um framleiðslu lyfja og bakgrunnsumhverfið skal vera hentugt fyrir vinnslu viðkomandi vefja eða frumna en skal a.m.k. samsvara D-stigi góðra framleiðsluhátta með tilliti til fjölda agna og örvera.
4. Umhverfi, sem uppfyllir ekki eins strangar kröfur og í 3. lið, getur talist fullnægjandi:
a) ef notað er fullgilt vinnsluferli til óvirkjunar örvera eða fullgilt sæfingarferli í lok vinnslu,
b) eða ef fram kemur að það hafi skaðleg áhrif á tilskilda eiginleika viðkomandi vefjar eða frumu að vera óvarinn í A-stigs umhverfi,
c) eða ef sýnt er fram á að notkunarháttur eða íkomuleið vefjar eða frumu í þeganum feli í sér umtalsvert minni hættu á bakteríu- eða sveppasmitun í þeganum en ef notuð er frumu- og vefjaígræðsla,
d) eða ef ekki er tæknilega mögulegt að framkvæma tilskilda vinnslu í A-stigs umhverfi (t.d. vegna krafna um tiltekinn búnað í vinnslurýminu sem ekki samrýmist fullkomlega A-stigi).
5. Í a-, b-, c- og d-lið 4. liðar skal tilgreina hvers konar umhverfi um er að ræða. Sýna skal fram á og skjalfesta að umhverfið, sem valið er, uppfylli tilskildar gæða- og öryggiskröfur þar sem a.m.k. er tekið tillit til ráðgerðrar notkunar og notkunarháttar og til ónæmisástands þegans. Viðeigandi fatnaður og búnaður til að verja fólk og tryggja hreinlæti skal vera fyrir hendi á öllum viðkomandi deildum vefjamiðstöðvarinnar ásamt skráðum leiðbeiningum um hreinlæti og hvernig klæðast skuli.
6. Ef starfsemin, sem sótt er um faggildingu, tilnefningu, heimild eða leyfi fyrir, felur í sér geymslu vefja og frumna skal skilgreina hvaða geymsluskilyrði eru nauðsynleg til að varðveita tilskilda eiginleika vefja og frumna, þ.m.t. viðeigandi færibreytur, s.s. hitastig, raki eða loftgæði.
7. Til að sýna fram á samræmi við tilgreind geymsluskilyrði skal stýra, vakta og skrá mikilvægar færibreytur (t.d. hitastig, raka og loftgæði).
8. Hafa skal geymsluaðstöðu sem aðskilur og aðgreinir á skilmerkilegan hátt vefi og frumur, sem bíða lokasamþykktar eða eru á bannlager, frá vefjum og frumum sem hefur verið hafnað, í þeim tilgangi að koma í veg fyrir rugling og víxlmengun milli þeirra. Algerlega
aðskilin rými eða geymslueiningar eða öruggur aðskilnaður innan slíkrar einingar skulu vera fyrir hendi, bæði á bannlager og á geymslustaðnum fyrir lokasamþykkta vefi eða frumur, til að geyma tilteknar frumur og vefi sem safnað er í samræmi við sérstakar viðmiðanir.
9. Vefjamiðstöðin skal hafa skriflega stefnu og verklagsreglur fyrir stýrðan aðgang, hreinsun og viðhald, förgun úrgangs og endurráðstöfun þjónustu í neyðartilvikum.

E. SKJALAHALD OG SKRÁR

1. Hafa skal kerfi sem felur í sér vel skilgreint og skilvirkt skjalahald, réttar skrár og bækur og viðurkenndar staðlaðar verklagsreglur fyrir starfsemina sem sótt er um faggildingu, tilnefningu, heimild eða leyfi fyrir. Skjöl skal endurskoða reglulega og þau skulu vera í
samræmi við kröfurnar sem mælt er fyrir um í þessari tilskipun. Kerfið skal tryggja að það starf, sem innt er af hendi, sé staðlað og að öll þrep séu rekjanleg, þ.e. kóðun, hæfi gjafa, öflun, vinnsla, varðveisla, geymsla, flutningur, dreifing eða förgun, þ.m.t. það sem lýtur að gæðaeftirliti og gæðatryggingu.
2. Fyrir alla mikilvæga starfsemi skal tilgreina og skrá tilheyrandi efni, búnað og starfsfólk.
3. Viðurkennt starfsfólk vefjamiðstöðva skal þegar í stað endurskoða, dagsetja, samþykkja, skrá og framkvæma allar breytingar á skjölum.
4. Koma skal á verklagsreglu við eftirlit með skjölum, svo að fyrir liggi sögulegt yfirlit yfir endurskoðun og breytingar á skjölum og til að tryggja að eingöngu gildandi útgáfur af skjölum séu í notkun.
5. Sýna skal fram á að skrár séu áreiðanlegar og gefi rétta mynd af niðurstöðunum.
6. Skrár verða að vera læsilegar og óafmáanlegar og mega vera handskráðar eða fluttar í annað fullgilt kerfi, s.s. í tölvu eða á örfilmu.
7. Með fyrirvara um ákvæði 4. mgr. 11. gr. reglugerðarinnar skulu allar skrár geymdar, þ.m.t. óunnin gögn, sem eru mikilvæg vegna öryggis og gæða vefjanna og frumnanna, þannig að unnt sé að tryggja aðgang að gögnunum í a.m.k. 10 ár eftir fyrningardag, klíníska notkun eða förgun.
8. Skrár verða að uppfylla kröfurnar um þagnarskyldu sem mælt er fyrir um í 8. gr. reglugerðarinnar. Aðgangur að skrá og gögnum skal vera takmarkaður við einstaklinga sem hafa heimild ábyrgðaraðila og við lögbær yfirvöld með tilliti til athugana og eftirlitsaðgerða.

F. GÆÐAEFTIRLIT

1. Hafa skal úttektarkerfi fyrir þá starfsemi sem sótt er um faggildingu, tilnefningu, heimild eða leyfi fyrir. Þjálfaðir og þar til bærir aðilar skulu annast úttektina á óháðan hátt a.m.k. annað hvert ár til að sannreyna samræmi við samþykktar aðferðarlýsingar og kröfur samkvæmt reglum. Niðurstöður og úrbætur skulu skráðar.
2. Frávik frá tilskildum gæða- og öryggiskröfum skulu leiða til skjalfestra rannsókna sem fela í sér ákvörðun um hugsanlegar úrbætur og fyrirbyggjandi aðgerðir. Í samræmi við skráðar verklagsreglur og undir eftirliti ábyrgðaraðilans skal ákveða og skrá hvað gera skal við vefina og frumurnar sem standast ekki kröfurnar. Alla slíka vefi og frumur skal tilgreina og skrá.
3. Úrbætur skulu skjalfestar, hafnar og þeim lokið tímanlega og með skilvirkum hætti. Fyrirbyggjandi aðgerðir og úrbætur skal meta með tilliti til árangurs eftir að þær hafa komið til framkvæmda.
4. Í vefjamiðstöðinni skulu vera fyrir hendi sérstök ferli til endurskoðunar á nothæfi gæðastjórnunarkerfisins til að tryggja samfelldar og kerfisbundnar umbætur.

Kröfur varðandi leyfi fyrir tilreiðsluferlum vefja og frumna við vefjamiðstöðvarnar.

Lögbær yfirvöld heimila einstök tilreiðsluferli fyrir vefi og frumur að loknu mati á valviðmiðunum fyrir gjafa og á verklagsreglum við öflun, aðferðarlýsingum fyrir hvert þrep í vinnsluferlinu, gæðastjórnunarviðmiðunum og endanlegum viðmiðunum fyrir bæði magn og gæði
frumna og vefja. Þetta mat skal a.m.k. vera í samræmi við kröfurnar sem settar eru fram í
þessum viðauka.

A. VIÐTAKA Í VEFJAMIÐSTÖÐINNI

Þegar tekið er við öfluðum vefjum og frumum í vefjamiðstöðinni skulu vefirnir og
frumurnar vera í samræmi við kröfurnar sem skilgreindar eru í viðaukum II, III og IV.

B. VINNSLA

Verklagsreglur vefjamiðstöðvarinnar skulu vera í samræmi við eftirfarandi viðmiðanir ef
starfsemin, sem sótt er um faggildingu, tilnefningu, heimild eða leyfi fyrir, felur í sér vinnslu
vefja og frumna:

1. Fullgilda skal mikilvægar verklagsreglur við vinnslu og beiting þeirra má ekki gera vefina
   og frumurnar klínískt gagnslausar eða skaðlegar fyrir þegann. Fullgildingin skal byggjast
   á rannsóknum sem vefjamiðstöðin sjálf framkvæmir eða á gögnum úr rannsóknum sem
   hafa verið birtar eða, ef um er að ræða verklagsreglur við vinnslu sem löng hefð er fyrir, á
   afturvirku mati á klínískum niðurstöðum með tilliti til vefja frá vefjamiðstöðinni.
2. Sýna skal fram á að starfsfólkið geti framkvæmt fullgilta vinnsluferlið með samræmdum
   og árangursríkum hætti í umhverfi vefjamiðstöðvarinnar.
3. Verklagsreglurnar skulu skjalfestar sem hluti af stöðluðum verklagsreglum (SOP) sem
   skulu vera í samræmi við fullgiltu aðferðina og kröfurnar sem mælt er fyrir um í þessari
   tilskipun, sbr. 1.–4. lið E-liðar í VI. viðauka.
4. Tryggja verður að öll vinnsla fari fram í samræmi við samþykktu, stöðluðu verklagsreglurnar.
5. Ef tiltekin verklagsregla fyrir óvirkjun örvera er notuð á vefina eða frumurnar skal hún
   tilgreind, skráð og fullgilt.
6. Áður en þýðingarmikil breyting er gerð á vinnslunni þarf að fullgilda og skjalfesta breytta
   vinnsluferlið.
7. Verklagsreglur við vinnslu skulu metnar reglubundið á gagnrýninn hátt til að tryggja
   áframhaldandi tilætlaðar niðurstöður.
8. Verklagsreglur um förgun vefja og frumna skulu koma í veg fyrir mengun á öðrum
   gjafavefjum og gjafafrumum og afurðum, vinnsluumhverfinu eða starfsfólkinu. Verklagsreglurnar skulu vera í samræmi við landsbundnar reglur.

C. GEYMSLA OG AFHENDING AFURÐA TIL NOTKUNAR

Ef starfsemin, sem sótt er um faggildingu, tilnefningu, heimild eða leyfi fyrir, felur í sér geymslu og lokasamþykkt vefja og frumna skulu viðurkenndar verklagsreglur vefjamiðstöðvarinnar vera í samræmi við eftirfarandi viðmiðanir:

1. Hámarksgeymslutími skal tilgreindur fyrir hverja tegund geymsluskilyrða. Tíminn skal m.a. valinn með tilliti til hugsanlegrar rýrnunar á tilskildum eiginleikum vefjanna og frumnanna.
2. Kerfi skal vera fyrir hendi um biðlager fyrir vefi og/eða frumur til að tryggja að lokasamþykkt fari ekki fram fyrr en allar kröfur, sem mælt er fyrir um í þessari tilskipun, hafa verið uppfylltar. Stöðluð verklagsregla skal vera fyrir hendi sem lýsir í smáatriðum aðstæðum, ábyrgðarsviðum og verklagsreglum við lokasamþykkt vefja og frumna til dreifingar.
3. Í vefjamiðstöðinni skal vera kerfi til að sanngreina vefi og frumur á hvaða stigi vinnslunnar sem er, þar sem lokasamþykktar afurðir eru skýrt aðgreindar frá ósamþykktum afurðum (á bannlager) og afurðum til förgunar.
4. Áður en vefir og frumur hljóta lokasamþykki þurfa skrár að sýna að allar forskriftir sem eiga við séu uppfylltar, einkum skal koma fram að einstaklingur, sem hefur heimild til þessa verks frá ábyrgðaraðilanum, eins og tilgreint er í 7. gr. reglugerðarinnar, hafi staðfest allar fyrirliggjandi yfirlýsingar, viðeigandi sjúkraskrár, vinnsluskrár og prófniðurstöður. Ef tölva er notuð við að birta rannsóknarstofuniðurstöður skal skoðunarskrá tilgreina hver var ábyrgur fyrir birtingunni.
5. Skjalfest áhættumat, sem ábyrgðaraðilinn, sem skilgreindur er í 7. gr. reglugerðarinnar, samþykkir, skal fara fram til að ákveða hvað skuli gera við alla vefi og frumur sem geymd eru í framhaldi af innleiðingu nýrra viðmiðana við val á gjafa eða nýrra prófunarviðmiðana eða við allar verulegar breytingar á vinnsluþrepi sem auka gæði eða öryggi.

D. DREIFING OG INNKÖLLUN

Ef starfsemin, sem sótt er um faggildingu, tilnefningu, heimild eða leyfi fyrir, felur í sér dreifingu vefja og frumna skulu viðurkenndar verklagsreglur vefjamiðstöðvarinnar vera í samræmi við eftirfarandi viðmiðanir:

1. Mikilvæg skilyrði við flutninga, s.s. hitastig og tímamörk, skulu skilgreind til að varðveita tilskilda eiginleika vefja og frumna.
2. Ílátið, eða pakkningin, skal vera öruggt og tryggja að vefirnir og frumurnar séu varðveitt við tilgreind skilyrði. Nauðsynlegt er að öll ílát og pakkningar séu fullgilt með tilliti til fyrirhugaðrar notkunar.
3. Ef þriðji aðili annast dreifingu samkvæmt samningi skal skjalfest samkomulag vera fyrir hendi til að tryggja að tilskildum skilyrðum sé viðhaldið.
4. Í vefjamiðstöðinni skal vera starfsfólk sem hefur heimild til að meta þörfina á innköllun og grípa til nauðsynlegra aðgerða og annast samræmingu þeirra.
5. Setja skal skilvirka verklagsreglu um innköllun þar sem lýst er ábyrgðarsviðum og aðgerðum sem grípa skal til. Tilkynning til lögbærs yfirvalds er liður í þessu.
6. Gripið skal til aðgerða áður en fyrirframákveðinn frestur er liðinn og þær skulu m.a. fela í sér rakningu allra viðeigandi vefja og frumna og, eftir því sem við á, rakningu til upprunans. Markmiðið með rannsókninni er að finna hvern þann gjafa sem gæti hafa átt þátt í að valda svörun hjá þeganum og að endurheimta fyrirliggjandi vefi og frumur sem sá gjafi hefur gefið og tilkynna sendendum og þegum vefja og frumna, sem aflað var frá sama gjafa, að þeim gæti verið hætta búin.
7. Nauðsynlegt er að hafa verklagsreglur um meðferð beiðna um vefi og frumur. Reglurnar um ráðstöfun vefja og frumna til tiltekinna sjúklinga eða heilbrigðisstofnana skulu vera skjalfestar og aðgengilegar þessum aðilum, fari þeir fram á það.+
8. Nauðsynlegt er að hafa skjalfest kerfi fyrir meðhöndlun afurða sem sendar eru til baka, þ.m.t. viðmiðanir um samþykki fyrir töku þeirra á biðlager ef við á.

E. LOKAMERKINGAR FYRIR DREIFINGU

1. Á grunnílátinu undir vefi eða frumur skal koma fram:
a) tegund vefja og frumna, kenninúmer eða auðkenniskóði vefjanna eða frumnanna og lotunúmer, ef við á,
b) auðkenni vefjamiðstöðvarinnar,
c) fyrningardagsetning,
d) ef um er að ræða samgena gjöf þarf að tilgreina það sérstaklega (aðeins til samgena notkunar) og auðkenna skal gjafann/þegann,
e) ef um þegamerktar gjafir er að ræða skal fyrirhugaður þegi auðkenndur á merkimiðanum,
f) ef vitað er að vefir og frumur eru jákvæð með tilliti til viðeigandi merkigens smitsjúkdóms skulu þau merkt: LÍFFRÆÐILEG HÆTTA.
g) samræmdur, evrópskur kóði fyrir þá vefi og frumur sem er dreift til notkunar í mönnum eða auðkennisruna gjafar fyrir þá vefi og frumur sem eru sett í umferð til annars en til dreifingar til notkunar í mönnum.
Ef eitthvað af upplýsingunum í d-, e- og g-lið hér að framan kemst ekki fyrir á merkimiða grunnílátsins skulu þær veittar á sérblaði sem fylgir með grunnílátinu. Þessu blaði skal pakkað með grunnílátinu á þann hátt að tryggt sé að þau haldist saman.
2. Eftirfarandi upplýsingar skulu koma fram annaðhvort á merkimiðanum eða meðfylgjandi gögnum:
a) lýsing (skilgreining) og, ef við á, stærð vefja- og frumuafurðarinnar,
b) formfræði og starfræn gögn, ef við á,
c) dagsetning dreifingar á vefjunum/frumunum,
d) líffræðilegar greiningar sem gerðar eru á gjafanum og niðurstöður þeirra,
e) tilmæli um geymslu,
f) leiðbeiningar um opnun íláts eða pakkningar og öll nauðsynleg meðhöndlun eða endurupplausn,
g) fyrningardagsetning eftir opnun/meðhöndlun,
h) leiðbeiningar fyrir skýrslugjöf um alvarlegar aukaverkanir og/eða meintilvik eins og fram kemur í 14. gr. reglugerðarinnar,
i) tilvist hugsanlega skaðlegra leifa (t.d. sýklalyfja, etýlenoxíðs o.s.frv.).
j) að því er varðar vefi og frumur sem eru innflutt, landið þar sem öflun fer fram og útflutningsland (ef það er annað en landið þar sem öflun fer fram).

F. MERKINGAR UTAN Á FLUTNINGSUMBÚÐUM

Við flutninga skal koma grunnílátinu fyrir í flutningagámi sem skal merktur þannig að a.m.k. eftirfarandi upplýsingar komi fram:
a) auðkenni vefjamiðstöðvarinnar þaðan sem afurðin kemur, þ.m.t. heimilisfang og símanúmer,
b) auðkenni stofnunarinnar sem er ábyrg fyrir notkun í mönnum og sem afurðin er send til, þ.m.t. heimilisfang og símanúmer,
c) yfirlýsing þess efnis að pakkningin innihaldi vefi eða frumur úr mönnum og MEÐHÖNDLIÐ MEÐ VARÚÐ,
d) ef lifandi frumur eru nauðsynlegar við ígræðsluna, t.d. stofnfrumur, kynfrumur og fósturvísar, skal bæta eftirfarandi við: MÁ EKKI GEISLA,
e) flutningsskilyrði sem mælt er með (t.d. geymist á köldum stað, í uppréttri stöðu, o.s.frv.),
f) öryggisleiðbeiningar/kæliaðferðir (ef við á).

Tilkynning um alvarlegar aukaverkanir.
A-HLUTI
Hraðtilkynning um alvarlegar aukaverkanir sem grunur er um.

B-HLUTI
Niðurstöður rannsókna á alvarlegum aukaverkunum.

Tilkynning um alvarleg meintilvik.
A-HLUTI
Hraðtilkynning um alvarleg meintilvik sem grunur er um.

B-HLUTI
Niðurstöður rannsókna á alvarlegum meintilvikum.

Eyðublað fyrir árlega tilkynningu.

A-HLUTI
Eyðublað fyrir árlega tilkynningu um alvarlegar aukaverkanir.

B-HLUTI

Eyðublað fyrir árlega tilkynningu um alvarleg meintilvik.

Lágmarksgögn sem skal geyma í samræmi við 2. mgr. 9. gr.
A. Hjá vefjamiðstöðvum:
1) Auðkenni gjafa
2) Auðkenni gjafa sem skal a.m.k. innihalda:
– auðkenni öflunarstofnunarinnar (þ.m.t. samskiptaupplýsingar) eða vefjamiðstöðvarinnar
– einkvæmt númer gjafar
– dagsetningu öflunar
– stað öflunar
– tegund gjafar (t.d. einn eða fleiri vefir, samgena eða ósamgena, frá látnum eða lifandi)
3) Auðkenni afurðar sem skal a.m.k. innihalda:
– auðkenni vefjamiðstöðvarinnar
– vefjar og frumu/afurðar (grunnflokkunarkerfi)
– hópunarnúmer (ef við á)
– undirnúmer (ef við á)
– fyrningardagsetningu
– stöðu vefjar/frumu (t.d. á bannlager, hentar til notkunar o.s.frv.)
– lýsingu á afurðunum og uppruna þeirra, vinnsluþrepin sem notuð eru og efni og aukefni
sem komast í snertingu við vefi og frumur og hafa áhrif á gæði þeirra og/eða öryggi
– auðkenni stöðvarinnar þar sem gengið er endanlega frá merkimiðanum
4) Samræmdan, evrópskan kóða (ef við á)
5) Auðkenningu vegna notkunar í mönnum sem skal a.m.k. innihalda:
– dagsetningu dreifingar eða förgunar
– auðkenni læknis eða endanlegs notanda/stöðvar
B. Hjá stofnunum sem bera ábyrgð á notkun í mönnum:
1) Auðkenni vefjamiðstöðvarinnar sem sér fyrir birgðum
2) Auðkenni læknis eða endanlegs notanda/stöðvar
3) Tegund vefja og frumna
4) Auðkenni afurðar
5) Auðkenni þegans
6) Dagsetningu notkunar
7) Samræmdan, evrópskan kóða (ef við á)

Uppbygging samræmda, evrópska kóðans.

Gögn sem skal skrá í ESB-yfirlitinu yfir vefjamiðstöðvar.
A. Upplýsingar um vefjamiðstöð:
1. Heiti vefjamiðstöðvarinnar.
2. Lands- eða alþjóðakóði vefjamiðstöðvarinnar.
3. Heiti stofnunarinnar þar sem vefjamiðstöðin er staðsett (ef við á).
4. Heimilisfang vefjamiðstöðvarinnar.
5. Samskiptaupplýsingar sem hægt er að birta: virkt tölvupóstfang, sími og bréfsími.

B. Upplýsingar um faggildingu, tilnefningu eða leyfi vefjamiðstöðvarinnar:
1. Heiti lögbæra yfirvaldsins eða yfirvaldanna sem faggilda, tilnefna eða veita leyfi.
2. Heiti lögbærs landsyfirvalds, eða landsyfirvaldanna, sem bera ábyrgð á viðhaldi ESB-yfirlitsins yfir vefja- miðstöðvar.
3. Upplýsingar um handhafa faggildingar, tilnefningar eða leyfis (ef við á).
4. Vefir og frumur sem faggilding, tilnefning eða leyfi var veitt fyrir.
5. Starfsemi sem í reynd hefur farið fram og sem faggilding, tilnefning eða leyfi var veitt fyrir.
6. Staða faggildingar, tilnefningar eða leyfis (heimilað, ógilt tímabundið, afturkallað, að hluta
til eða að öllu leyti, starfsemi hætt að eigin frumkvæði).
7. Upplýsingar um öll skilyrði og undanþágur sem bætt er við leyfið (ef við á).