Dvalarleyfi fyrir maka

Hlusta

Réttindi og skyldur

Dvalarleyfi fyrir maka er að jafnaði veitt til eins árs í senn en að hámarki í tvö ár.
- Ef leyfið er veitt á grundvelli fjölskyldusameiningar við handhafa tímabundins dvalarleyfis getur það þó aldrei gilt lengur en dvalarleyfi þess einstaklings.
Dveljist handhafi leyfisins lengur en þrjá mánuði samfellt erlendis getur dvalarleyfið verið fellt niður. Dvalarleyfi útlendings fellur sjálfkrafa niður þegar lögheimili hans, sem skráð var hér á landi, hefur verið skráð erlendis í þrjá mánuði.

Réttur til endurnýjunar leyfis

Dvalarleyfið má endurnýja að hámarki í tvö ár, séu skilyrði leyfis enn uppfyllt, en þó getur leyfið aldrei gilt lengur en leyfi þess sem umsækjandi leiðir rétt sinn af.
Þrátt fyrir að dvalarleyfi hafi fallið niður er hægt að sækja um endurnýjun á dvalarleyfi, ef það er gert innan gildistíma fyrra dvalarleyfis og sanngirnisástæður mæla með því.

Réttur til fjölskyldusameiningar

Dvalarleyfið veitir sjálfstæðan rétt til fjölskyldusameiningar fyrir
- börn umsækjanda yngri en 18 ára, ef umsækjandi hefur forsjá þeirra
- foreldri umsækjanda 67 ára og eldri.

Réttur til að vinna á meðan umsókn er í vinnslu

Aðeins hjúskaparmakar íslenskra ríkisborgara mega byrja að vinna um leið og umsókn um dvalarleyfi fyrir maka hefur verið lögð fram og greidd. Sambúðarmakar íslenskra ríkisborgara sem og makar erlendra ríkisborgara mega ekki byrja að vinna fyrr en dvalarleyfi hefur verið veitt.
Eftir að hjúskaparmaki íslensks ríkisborgara hefur fengið vinnu er mögulegt að sækja um kerfiskennitölu til Skattsins til að geta stofnað bankareikning:
- Umsóknin þarf að vera undirrituð bæði af umsækjanda og launagreiðanda.
- Umsækjandi þarf að koma með umsóknina ásamt vegabréfi/ferðaskilríki í afgreiðslu Skattsins.

Réttur til að vinna eftir að dvalarleyfi hefur verið veitt

Makar íslenskra ríkisborgara og erlendra ríkisborgara með dvalarleyfi vegna starfs sem krefst sérfræðiþekkingar mega vinna án atvinnuleyfis hér á landi.
Makar erlendra ríkisborgara, annarra en þeirra með dvalarleyfi vegna starfs sem krefst sérfræðiþekkingar, þurfa að sækja sérstaklega um atvinnuleyfi til að mega stunda vinnu hér á landi.
- Þeim er ekki heimilt að byrja að vinna fyrr en dvalar- og atvinnuleyfi hefur verið veitt.
- Þeim er ekki heimilt að vinna fyrir annan atvinnurekanda en þann sem atvinnuleyfið var veitt til.

Réttur til ótímabundins dvalarleyfis

Dvalarleyfið getur verið grundvöllur ótímabundins dvalarleyfis.
- Athugið að eitt af skilyrðum ótímabundins dvalarleyfis er að hafa ekki hafa dvalist meira en 90 daga erlendis samtals á hverju ári á gildistíma dvalarleyfis, talið frá útgáfudegi leyfis.

Réttindi við skilnað, andlát eða heimilisofbeldi af hálfu maka

Ljúki hjúskap eða sambúð er heimilt að veita dvalarleyfi á grundvelli sérstakra tengsla við Ísland, ef umsækjandi getur sýnt fram á að félagslegar eða menningarlegar aðstæður í heimaríki geri viðkomandi erfitt að snúa aftur til þess ríkis. Umsækjandi þarf áfram að uppfylla framfærsluskilyrði sem og önnur skilyrði laganna og ríkar sanngirnisástæður þurfa að mæla með því. Umsækjandi verður að hafa verið áður með dvalarleyfi á grundvelli hjúskaparins eða sambúðarinnar.

Umsækjandi um slíkt leyfi þarf að geta sýnt fram á að hann myndi vegna skilnaðar eða sambúðarslita eiga erfitt uppdráttar í upprunalandi vegna félagslegra eða menningarlegra ástæðna. Í þeim tilvikum eru tengsl umsækjanda við landið metin sem og hvort mjög íþyngjandi væri fyrir viðkomandi að snúa til baka til heimalands eða hvort það skapi honum mikil vandræði að snúa aftur miðað við breytta félagslega stöðu. Sem dæmi má nefna að konur geta verið útskúfaðar úr ákveðnum samfélögum séu þær fráskildar.

Ákvörðun um endurnýjun dvalarleyfis á þessum grundvelli er undantekning og þarf Útlendingastofnun að meta þau gögn sem liggja fyrir í hverju og einu máli fyrir sig.

Ljúki hjúskap vegna andláts maka er heimilt að veita dvalarleyfi á grundvelli sérstakra tengsla við Ísland, uppfylli viðkomandi áfram framfærsluskilyrði sem og önnur skilyrði laganna og ef ríkar sanngirnisástæður mæla með því. Umsækjandi verður að hafa verið áður með dvalarleyfi á grundvelli hjúskaparins eða sambúðarinnar.

Ástæður sem mæla gegn því að umsækjandi fái dvalarleyfi á grundvelli sérstakra tengsla vegna andláts maka er til dæmis ef sambúð hefur varað í mjög skamman tíma.

Ljúki hjúskap eða sambúð vegna þess að handhafi makaleyfis eða barn viðkomandi hefur sætt ofbeldi eða misnotkun í sambandinu er heimilt að veita viðkomandi dvalarleyfi á grundvelli sérstakra tengsla við Ísland. Umsækjandi þarf áfram að uppfylla framfærsluskilyrði sem og önnur skilyrði laganna og ríkar sanngirnisástæður þurfa að mæla með því. Umsækjandi verður að hafa verið áður með dvalarleyfi á grundvelli hjúskaparins eða sambúðarinnar.

Ofbeldið eða misnotkunin þarf að hafa verið tilkynnt lögreglu eða barnaverndaryfirvöldum eða önnur gögn að benda til þess. Við mat á því hvort einstaklingur fái veitt dvalarleyfi á þessum grundvelli er litið til tengsla hans við landið. Víkja má frá framfærsluskilyrðum ef framfærsla er ótrygg um skamma hríð. Þá skiptir einnig máli að hjúskapur eða sambúð hafi ekki varað í mjög skamman tíma.

Sjónarmið að baki þessu ákvæði eru þau að koma í veg fyrir að einstaklingur telji sig knúinn til að vera áfram í hjúskap eða sambúð svo að hann haldi dvalarleyfi sínu, ef viðkomandi einstaklingur eða börn hans sæta misnotkun eða ofbeldi af hálfu maka.

Útlendingastofnun tekur fram að ekki eru lagðar of strangar sönnunarkröfur á umsækjanda um ástæður sambandsslita en umsækjandi þarf þó að sýna fram á misnotkunina eða ofbeldið eins og mögulegt er. Ákvörðun um endurnýjun dvalarleyfis á þessum grundvelli er undantekning og þarf Útlendingastofnun að meta þau gögn sem liggja fyrir í hverju og einu máli fyrir sig. Til þess að Útlendingastofnun sé unnt að leggja mat á endurnýjun dvalarleyfis á þessum grunni þarf stofnuninni að berast eins ítarleg gögn og mögulegt er. Læknaskýrslur, sálfræðiskýrslur, lögregluskýrslur eða yfirlýsing frá Kvennaathvarfi eða öðrum stofnunum þar sem umsækjandi hefur dvalist, geta stutt frásögn um atburði.

Dvalarleyfi fyrir maka

Þjónustuaðili

Útlendingastofnun