Heilsa og líðan - rannsókn

Heilsa og líðan er rannsókn sem framkvæmd er af embætti landlæknis á fimm ára fresti. Landlæknir er ábyrgðaraðili rannsóknarinnar. Rannsóknin var fyrst gerð árið 2007 og síðan endurtekin árin 2009, 2012 og 2017. Rannsóknin er lögð fyrir í fimmta sinn haustið 2022.

Meginmarkmið rannsóknarinnar Heilsa og líðan er að leggja mat á heilsu, líðan og velferð fullorðinna. Auk þess að veita mikilvægar upplýsingar um heilsu og líðan fullorðinna á fimm ára fresti gera niðurstöður rannsóknarinnar kleift að fylgjast með breytingum sem kunna að verða í tímans rás.

Niðurstöður rannsóknarinnar nýtast embætti landlæknis, stjórnvöldum, háskólasamfélaginu og öðrum sem koma að mikilvægum ákvörðunum er varða heilsu og velferð landsmanna.

Embætti landlæknis birtir helstu niðurstöður rannsóknarinnar á www.landlaeknir.is en niðurstöðurnar eru einnig nýttar í stefnumótandi aðgerðum er varða heilsu og líðan landsmanna. Gögn úr rannsókninni eru enn fremur nýtt sem efniviður í lokaverkefni nemenda við háskóla landsins en þau eru flest birt í Skemmunni og jafnvel sem vísindagreinar í ritrýndum tímaritum.

Þátttakendur í rannsókninni eru fundnir með tvenns konar hætti.

• Einstaklingar sem samþykktu áframhaldandi þátttöku í rannsókninni Heilsa og líðan árið 2017 (um það bil 6.000 manns)

• Nýtt lagskipt tilviljunarúrtak einstaklinga úr þjóðskrá, 18 ára og eldri, sem búsettir eru á Íslandi. Nýtt úrtak samanstendur bæði af íslenskum og erlendum ríkisborgurum (um það bil 14.000 manns).

Þeir sem veljast til þátttöku í rannsókninni fá sent upplýsingabréf í pósti og síðan textaskilaboð (sms) með boði um þátttöku. Í textaskilaboðunum er hlekkur á rafrænan spurningalista.

Þú getur svarað spurningalistanum í snjallsímanum þínum með því að smella á hlekkinn í textaskilaboðunum (sms). Þú getur líka svarað í tölvu en hlekkurinn á spurningalistann er aðgengilegur undir Skilaboð eftir innskráningu á Heilsuveru.

Það tekur um 40-60 mínútur að svara spurningalistanum.

Ekki er nauðsynlegt að svara listanum í einni atrennu. Ef þú vilt gera hlé, opnast spurningalistinn aftur þar sem frá var horfið. Þá er þér velkomið að sleppa því að svara einstökum spurningum.

Leyfilegt er að fá aðstoð við að svara en svörin verða þó að eiga við þann sem spurningalistinn er sendur til.

Þátttaka þín í rannsókninni er algjörlega valfrjáls. Þú getur líka hætt þátttöku hvenær sem er án skýringa og óskað eftir því að öllum upplýsingum um þig verði eytt úr rannsókninni. Það er gert með því að senda póst á netfangið rannsoknir@landlaeknir.is eða hringja í síma 510-1900.

• Ávinningur: Með því að svara spurningalistanum átt þú möguleika á 100.000 króna vinningi. Auk þess verða dregnir út fjórir 25.000 króna vinningar. Að öðru leyti er ekki um að ræða beinan ávinning fyrir þátttakendur.

• Áhætta: Þær spurningar sem lagðar eru fyrir þátttakendur eru almennar og ekki líklegar til þess að vekja upp erfiðar tilfinningar. Áhætta af þátttöku í rannsókninni telst því óveruleg.

Svör úr rannsókninni eru varðveitt dulkóðuð og án persónuauðkenna á aðgangsstýrðu netkerfi embættis landlæknis.

Áður en þú svarar spurningalistanum er óskað eftir samþykki þínu fyrir því að tengja megi svör þín við gögn annarra rannsókna og við gögn í öðrum skrám, svo sem heilbrigðisskrám og þjóðskrá. Slík tenging er aðeins gerð í vísindalegum tilgangi og ströngustu fyrirmælum um persónuvernd fylgt. Að lokinni samtengingu eru gögnin dulkóðuð þannig að þau séu ekki persónugreinanleg.

Vísindasiðanefnd hefur veitt leyfi fyrir þessari rannsókn og hún hefur verið tilkynnt til Persónuverndar.

Gögn þeirra þátttakenda sem til þess veita leyfi verða geymd í safni heilbrigðisupplýsinga á Landspítala sem fyrirhugað er að koma á fót. Dulkóðunarlykli verður eytt í síðasta lagi fimm árum eftir lok rannsóknarinnar ef þátttakendur samþykkja ekki framtíðarvarðveislu á svörum sínum.

Á vef embætti landlæknis má finna upplýsingar um þau rannsóknaverkefni sem nýtt hafa gögn úr Heilsa og líðan. Ná upplýsingarnar til allra fyrirlagna rannsóknarinnar.