Farsæld og velferð barna

• Ert þú barn sem líður ekki vel og vantar að tala um hvernig þér líður?

• Ert þú með áhyggjur af barninu þínu?

• Hefur þú spurningar varðandi þjónustu fyrir barnið?

Mikilvægt að vita: Ef þú hefur grun eða vitneskju um að barn verði fyrir vanrækslu eða ofbeldi, eða hefur áhyggjur af áhættuhegðun barns er skylda að tilkynna um það til barnaverndarþjónustu.

• Ein leið til þess er Netspjall 112.is, sem getur ráðlagt þér ef þú ert ekki viss hvað er tilkynningaskylt.

Hvað er átt við með farsæld barna?

Öll börn eiga samkvæmt lögum rétt á að fá þá þjónustu sem þau þurfa, þegar á þarf að halda.

Þannig geta börn og foreldrar óskað eftir svokallaðri samþættingu þjónustu í þágu farsældar barna þegar þess er þörf. 

Hugtakið farsæld vísar í aðstæður þar sem barn getur náð fullum þroska og heilsu á eigin forsendum og með samþættingu er átt við skipulagt samstarf þeirra aðila sem veitt geta barninu rétta þjónustu.

Markmiðið er að börn fái rétta þjónustu á réttum tíma – og þannig þurfi færri börn umfangsmikla þjónustu síðar á lífsleiðinni.

Tengiliður fyrir hvert barn

Allir foreldrar og börn frá meðgöngu til átján ára aldurs hafa aðgang að tengilið farsældar, hjá heilsugæslu, skóla eða félagsþjónustu.

Tengiliður barns er fagaðili í nærumhverfi þess sem hefur yfirsýn yfir þá möguleika sem eru í boði og getur svarað spurningum eða bent á leiðir varðandi þjónustu við barnið..

Tengiliður farsældar greiðir leið fjölskyldunnar í gegnum þau kerfi sem tengjast þjónustu við barnið. Hann veitir foreldrum og börnum upplýsingar varðandi þjónustu í stað þess að þau þurfi að fara á marga staði til að leita að slíkum upplýsingum. Það hvar tengiliður starfar ræðst af aldri barns:

Ef þess er þörf getur tengiliður farsældar boðað foreldra og barn (ef við á) til sín í samtal. Í því samtali er vandinn kortlagður og tengiliður upplýsir um þjónustu sem er til staðar og gæti nýst fyrir foreldra og barn..

Sem dæmi um þjónustu  má nefna:

• námskeið, fræðsluefni og annan stuðning á vegum heilsugæslu

• þroskastuðning og margvíslega þjónustu sérfræðinga í leikskólum

• námsráðgjöf, námsúrræði, eineltisáætlanir, forvarnastarf og aðra þjónustu í grunn- og framhaldsskólum

• æskulýðs- og tómstundastarf sveitarfélaga, frístundaheimili, félagsmiðstöðvar, íþróttir og listir

• margvísleg úrræði félagsþjónustu og barnaverndarþjónustu

• ýmis úrræði á vegum einkaaðila eða félagasamtaka, til dæmis varðandi andlega líðan og fíknivanda

Ef það er niðurstaða samtalsins að þjónusta ólíkra aðila gæti gagnast við lausn vandans getur tengiliður komið á samstarfi þeirra aðila og virkjað þannig samþættingu þjónustu. 

Ef foreldrar eða barn óska ekki eftir samþættingu þjónustu eiga þau samt rétt á þjónustu við barnið, en hún er þá ekki tengd verkferlum samþættingar – til dæmis varðandi samskipti aðila, miðlun upplýsinga og hlutverk tengiliðar.

Nánar um tengiliði og hlutverk þeirra á vefnum Farsæld barna.

Tenglar

• Vefurinn Farsæld barna veitir meiri upplýsingar um verklag og hugtök tengd samþættingu þjónustu.

• Á vef Barna- og fjölskyldustofu eru leiðbeiningar fyrir fagaðila í tengslum við samþættingu þjónustu.

• Gæða- og eftirlitsstofnun velferðarmála hefur eftirlit með gæðum velferðarþjónustu og tekur við kvörtunum og ábendingum.

• Lög um samþættingu þjónustu í þágu farsældar barna.