Starfsauglýsingar skulu ávallt vera ókyngreindar og þess gætt að hafa öll kyn í huga við gerð starfslýsinga. Jafnréttissjónarmið skulu metin til jafns við önnur sjónarmið við ráðningu í laus störf, enda sé um jafn hæfa umsækjendur að ræða. Fjölbreytileiki er eftirsóknarverður hjá Fiskistofu.
Ávallt skal ráða þann umsækjanda sem metinn er hæfastur til að gegna starfi.
Framkvæmd Áður en störf eru auglýst til umsóknar skal ávallt gera starfsgreiningu sem felst í lýsingu á starfi, kröfum til þess og kjörum. Starfsviðtöl hjá Fiskistofu eru almennt stöðluð.
Markmið Laus störf standi einstaklingum af öllum kynjum til boða.
Fjölga konum í störf veiðieftirlitsmanna enda hallar verulega á fjölda kvenna þar.
Aðgerð Einstaklingar hvattir til að sækja um óháð kyni. Kynna starfið betur. Fara í kynningarherferð, til að mynda vekja athygli á störfum veiðieftirlits í skólum og á vinnumarkaði.
Ábyrgð Sviðsstjóri Fiskistofustjóri ber ábyrgð varðandi yfirstjórn. Mannauðsstjóri.
Tímarammi Ár hvert. 2024-2027.
Við ákvörðun launa og annarra starfskjara skal þess gætt að starfsfólki sé ekki mismunað, né heldur að önnur ólögmæt mismunun eigi sér stað á grundvelli fyrrgreindra atriða. Starfsfólk skal njóta sömu kjara fyrir jafn verðmæt og sambærileg störf.
Framkvæmd Kjara- og stofnanasamningar eru grundvöllur að ákvörðun launa. Komi upp sú staða að launamismunun og/eða önnur mismunun sé til staðar er varðar réttindi starfsfólks skal fiskistofustjóri sýna fram á að aðrar ástæður en kynferði hafi legið þar til grundvallar eða grípa til viðeigandi ráðstafana ella.
Markmið Starfsfólk skal njóta sömu kjara fyrir jafnverðmæt störf.
Aðgerð Fiskistofa skal fylgja kröfum er varða jafnlaunavottun og viðhalda vottun sinni.
Ábyrgð Mannauðsstjóri.
Tímarammi Desember ár hvert.
Starfsfólk skal njóta sömu möguleika og hvatningar til símenntunar og starfsþjálfunar, svo sem til að sækja námskeið í því skyni að auka hæfni sína í starfi eða til að viðhalda menntun sinni.
Framkvæmd Fræðslustefna Fiskistofu skal taka mið af jafnréttissjónarmiðum.
Markmið Allt starfsfólk skal njóta sömu möguleika til símenntunar.
Starfsfólk sé upplýst, þekki og skilji jafnréttismál innan Fiskistofu, Regluleg fræðsla á sviði jafnréttismála.
Aðgerð Uppfærsla á starfsþróunarstefnu.
Stjórnendur ígrundi reglulega hvort kynjahalli sé á námskeiðs- eða ráðstefnubeiðnum sem þeir samþykkja eða hvatningu til símenntunar.
Viðhalda hóp á Workplace-Jafnréttismál hjá Fiskistofu. Þar verður haldið utan um fræðslu og fleira.
Ábyrgð Mannauðsstjóri. Mannauðsstjóri tekur út námskeiðs- ráðstefnubeiðnir árlega og fer yfir tölfræði.
Jafnréttisráð.
Stjórnendur
Tímarammi Desember ár hvert. Árleg starfsmannasamtöl ( Viðtal nr. 2). Uppfært reglulega.
Gefa skal öllum kynjum jöfn tækifæri til þátttöku í stjórnun og stefnumótun Fiskistofu. Tryggja skal að starfsfólk njóti sömu möguleika á að starfa í nefndum og hópum sem Fiskistofa tilnefnir í eða sem settir eru upp innan stofnunarinnar. Jafnframt skal þess gætt að starfsfólk fái tækifæri til að axla ábyrgð og koma að ákvarðanatöku hjá stofnuninni.
Framkvæmd Þegar skipað er í teymi, hópa eða nefndir innan Fiskistofu skal tilnefna fulltrúa af öllum kynjum, sé það mögulegt. Verði því ekki við komið skal sá sem tekur ákvörðun um skipun leggja fram rökstuðning fyrir skekktu kynjahlutfalli ef þess er óskað. Fiskistofustjóri skal tryggja öllum jöfn tækifæri, óháð kyni, til þátttöku í stjórnun og stefnumótun Fiskistofu sem og jafna möguleika til að starfa í nefndum og hópum hjá stofnuninni. Skal fiskistofustjóri, og eftir atvikum sviðsstjórar, velja starfsmenn jafnt af öllum kynjum í formennsku fyrir starfshópa og í önnur stjórnunar verkefni svo jafnræði verði með kynjum.
Markmið Jöfn tækifæri, óháð kyni, til þátttöku í stjórnun og stefnumótun Fiskistofu eftir því sem unnt er.
Jafnræðis skal gætt við úthlutun verkefna, tilfærslur í störfum, veitingu tækifæra til að axla ábyrgð og ákvarðana um framgang í störfum.
Aðgerð Huga verður að kynjasamsetningu þegar starfshópar eru skipaðir. Ef auglýst er eftir aðilum í hópana, skal leitast við að velja starfsmenn af öllum kynjum og hvetja starfsfólk af öðrum kynjum til að bjóða sig fram, bjóði eingöngu eitt kynið sig fram.
Greina stöðuna í starfsþróunarsamtölum. Spyrja spurninga í könnunum. Hafa þessi atriði í huga við úthlutun verkefna og samsetningu starfshópa.
Ábyrgð Fiskistofustjóri og/eða yfristjórn. Mannauðsstjóri sér um að fylgjast með málum sem þessum.
Tímarammi 2024-2027 Yfirfara lista yfir ráð og nefndir árlega.
Á Fiskistofu er fjölskylduvænt vinnuumhverfi enda hefur verið sýnt fram á að slíkt leiði til aukinnar starfsánægju, bættrar frammistöðu, aukinna afkasta og minni starfsmannaveltu. Stjórnendur skulu gera starfsfólki kleift að samræma starfsskyldur sínar og ábyrgð gagnvart fjölskyldu eins og unnt er, t.d. með sveigjanleika í vinnutíma, hlutastörfum eða annarri vinnuhagræðingu.
Framkvæmd Á Fiskistofu er ákveðinn sveigjanleiki á vinnutíma flestra starfsmanna sem gerir starfsmönnum auðveldara um vik að samræma vinnu og einkalíf. Forðast skal að hafa fundi á öðrum tíma en hefðbundnum vinnutíma starfsmanna. Starfsmönnum er gert kleift eftir því sem unnt er að minnka við sig vinnu tímabundið vegna fjölskylduábyrgðar, svo sem vegna umönnunar barna eða annarra náinna fjölskyldumeðlima.
Markmið Vinnutími sé sveigjanlegur. Starfsfólki geti samræmt starfsskyldur sínar og ábyrgð gagnvart fjölskyldu. Fjölskylduábyrgð. Aðgerð Stytting vinnuvikunnar. Leitað verður leiða til að jafna álag á milli starfmanna/sviða. Starfsmannakannanir sendar út á 3. mánaða fresti. Starfsfólk mæti skilning af hálfu stjórnenda þegar upp koma erfiðar aðstæður í einkalífi. Skilgreina hvenær heimilt er að vinna heima umfram viðverustefnu. Áfram verður foreldrum leik- og grunnskólabarna heimilt að sækja fundi/kynningar í grunnskólum án þess að bæta vinnutímann upp síðar. Áfram verður leitað leiða að taka tillit til sérstakra aðstæðna veiðieftirlitsmanna s.s. vegna mikillar fjarveru frá heimili og fleira. Reynt að verða við beiðnum um að minnka starfshlutfall þegar styttist í starfslok.
Ábyrgð Fiskistofustjóri, mannauðsstjóri. Fiskistofustjóri / yfirstjórn. Mannauðsstjóri / sviðsstjórar. Tímarammi Stöðugt. Þegar upp koma erfiðar aðstæður í einkalífi starfsfólks.
Allt starfsfólk á rétt á því að komið sé fram við það af virðingu, það sæti ekki yfirgangi, áreitni af neinu tagi eða annarri hegðun sem særir sómatilfinningu viðkomandi, hvorki af hálfu samstarfsfólks né viðskiptavina. Fordómar, mismunun og félagsleg útskúfun eru litin alvarlegum augum. Fiskistofa skal vinna markvisst að því að koma í veg fyrir að starfsfólk verði fyrir kynbundnu ofbeldi, kynbundinni eða kynferðislegri áreitni, til dæmis vegna kyneinkenna, kynvitundar, kyntjáningar eða kynhneigðar.
Framkvæmd Komi í ljós að kynbundið ofbeldi, kynbundin eða kynferðisleg áreitni hefur átt sér stað skal unnið eftir stefnu Fiskistofu um viðbrögð við einelti, kynferðislegri áreitni, kynbundinni áreitni og ofbeldi það er.: „Stefna í málum er varða einelti, kynferðislega áreitni og kynbundna áreitni“ og „Viðbragðsáætlun vegna eineltis, kynbundis ofbeldi, kynferðislegrar áreitni og kynbundinnar áreitni“. Í áætluninni þarf að vera skýrt hvert skuli leita með mál sem varða kynbundið ofbeldi, kynbundna og kynferðislega áreitni, einnig ef yfirmaður á í hlut. Við meðferð slíkra mála er sérstaks trúnaðar gætt. Slíkum málum er ekki framhaldið nema með samþykki meints þolanda.
Markmið Að stefna sé til staðar ef/þegar upp koma mál varðandi kynferðislega, kynbundna áreitni eða kynbundið ofbeldi.
Starfsfólk fái fræðslu um kynbunið ofbeldi, kynbundna og kynferðislega áreitni.
Aðgerð Stefna og áætlun skal ávallt vera aðgengileg í gæðahandbók stofnunarinnar og uppfærð eftir þörfum.
Fræðsla/erindi á starfsmannafundi
Forvarnarnámskeið þessu tengd skulu haldin og áfram lögð mikil áhersla á góð, jákvæð og uppbyggileg samskipti.
Markmið jafnréttisáætlunar Fiskistofu er að koma á og tryggja fyllsta jafnræði á milli starfsfólks í starfsemi og rekstri stofnunarinnar. Með henni skal stuðla að því að allir starfsmenn fái notið sín í starfi á jafnréttisgrundvelli án tillits til kyns, kynþáttar, þjóðernisuppruna, trúar, lífsskoðunar, fötlunar, skertrar starfsgetu, aldurs, kynhneigðar, kynvitundar, kyneinkenna, kyntjáningar eða annarra slíkra persónubundinna atriða. Jafnréttisáætlunin nær til allra starfsmanna Fiskistofu og ber sérhverjum starfsmanni að framfylgja henni.
Fiskistofustjóri ber ábyrgð á jafnréttisáætlun Fiskistofu og að eftir henni sé farið í hvívetna. Áætlunin gildir frá maí 2024 til maí 2027 en skal þó endurskoðuð eftir atvikum.
Fiskistofa kappkostar að fara í hvívetna að ákvæðum laga nr. 150/2020 um jafna stöðu og jafnan rétt kynjanna og öðrum lögum og reglum sem þýðingu hafa hvað varðar jafnrétti og jafnræði.
Helstu stefnumið Fiskistofu í jafnréttismálum eru:
Að mismuna ekki á grundvelli kyns, kynþáttar, þjóðernisuppruna, trúar, lífsskoðunar, fötlunar, skertrar starfsgetu, aldurs, kynhneigðar, kynvitundar, kyneinkenna, kyntjáningar eða annarra slíkra persónubundinna atriða:
við ráðningu í störf eða við ákvarðanatöku um framgang í starfi.
við ákvörðun launa og annarra starfstengdra kjara.
við ákvarðanir á sviði símenntunar.
Að stuðla að jafnri skiptingu kynja í stjórnunarstörfum, nefndum, starfshópum og almennum störfum eftir því sem aðstæður leyfa.
Að gera starfsmönnum kleift að samræma starfsskyldur sínar og fjölskyldulíf eins og kostur er.
Að bjóða upp á sveigjanlegan vinnutíma eftir því sem við verður komið miðað við eðli starfs hverju sinni.
Að tryggja starfsmönnum traust vinnuumhverfi.
Að mismuna starfsmönnum ekki á nokkurn hátt á grundvelli kyns, kynþáttar, þjóðernisuppruna, trúar, lífsskoðunar, fötlunar, skertrar starfsgetu, aldurs, kynhneigðar, kynvitundar, kyneinkennum eða kyntjáningar.
Orðræða sem byggist á viðhorfsvanda gagnvart öðrum er ekki liðin.
Að koma í veg fyrir að starfsfólk verði fyrir kynbundnu ofbeldi, kynbundinni áreitni og kynferðislegri áreitni.
Jafnlaunastefna
Tilgangur með jafnlaunastefnu þessari er að allt starfsfólk njóti jafnra launa og sömu kjara fyrir sömu eða jafnverðmæt störf þannig að enginn ómálefnalegur launamunur sé til staðar. Jafnlaunastefnan gildir fyrir allt starfsfólk Fiskistofu.
Fiskistofa leggur áherslu á jafnrétti í launum, sem og á öðrum sviðum. Stofnunin rekur jafnlaunakerfi sem uppfyllir kröfur jafnlaunastaðalsins ÍST85:2012, jafnréttislaga og annarra laga og meginreglna um að starfsmönnum skuli greidd jöfn laun fyrir sömu eða jafnverðmæt störf óháð kyni.
Mat á verðmæti starfa
Hjá Fiskistofu eru til starfslýsingar um öll störf sem vistaðar eru í skjalakerfi Fiskistofu. Þar koma fram allir meginþættir starfs svo sem ábyrgðarsvið, helstu verkefni og kröfur um menntun. Jafnframt eru öll störf hjá Fiskistofu skilgreind í starfafjölskyldur. Þeir þættir sem horft er til við skilgreiningu starfafjölskyldna eru þeir þættir sem mynda meðal annars grunn að verðmæti starfa, til dæmis kröfur sem starf gerir til starfsmanns með tilliti til ábyrgðar, þekkingar og hæfni. Þau störf sem tilheyra sömu starfafjölskyldu er jafnan talin jafnverðmæt.
Launasetning og launaákvarðanir
Kjara- og stofnanasamningar eru grundvöllur að ákvörðunum launa hjá Fiskistofu. Jafnframt er mikilvægt að horfa til jafnlaunastefnu þessarar. Launasetning byggist á þáttum sem mynda grunn að verðmæti starfa, til dæmis kröfum sem starf gerir til starfsmanns með tilliti til ábyrgðar, þekkingar og hæfni. Jafnframt hafa inntak og eðli starfs, þekking, hæfni, ábyrgð, álag, mannaforráð, menntun, verkefni og fleira, áhrif á launasetningu.
Launaákvarðanir skulu vera í samræmi við launabyggingu stofnunarinnar. Þær skulu vera í samræmi við gildandi samninga og studdar rökum svo tryggja megi að sömu laun séu greidd fyrir sambærileg eða jafnverðmæt störf. Ákvarðanir um launabreytingar eru teknar af fiskistofustjóra í samráði við mannauðstjóra og viðkomandi sviðsstjóra.
Jafnlaunastefna
Fiskistofa fylgir í einu og öllu eigin stefnu í jafnréttismálum, íslenskum lögum sem varða jafnréttismál og jafnlaunakerfi stofnunarinnar sem miðar að því að standast allar kröfur jafnlaunastaðalsins ÍST 85:2012. Þannig tryggir stofnunin að allt starfsfólk hljóti sömu laun og kjör fyrir sambærileg eða jafnverðmæt störf. Ómálefnalegur launamunur er ekki liðinn innan Fiskistofu.
Til að framfylgja launastefnu og þar með jafnlaunastefnu Fiskistofu, skuldbindur stofnunin sig til að skjalfesta verklag jafnlaunakerfisins, innleiða, kynna, viðhalda og bæta stöðugt stjórnun jafnlaunakerfisins í samræmi við kröfur jafnlaunastaðalsins. Fiskistofa hefur innleitt verklag og skilgreint viðmið til ákvörðunar launa þar sem hver og einn fær greitt fyrir starf sitt út frá verðmæti þess óháð kyni, kynvitund eða af öðrum ástæðum sem ekki geta talist málefnalegar.
Fiskistofustjóri og mannauðsstjóri rýna launasetningu starfa og laun starfsmanna að lágmarki árlega til að tryggja að samræmis sé gætt og greidd séu jöfn laun og sömu kjör fyrir sambærileg eða jafnverðmæt störf. Ef líkur eru leiddar að því að launamismunun sé til staðar og/eða annars konar mismunun er varðar réttindi starfsfólks skal fiskistofustjóri sýna fram á að aðrar ástæður en kyn hafi legið til grundvallar við ákvarðanir launa og/eða réttinda og grípa til viðeigandi ráðstafana komi annað í ljós.
Umfang og eðli starfa hefur áhrif á laun og ræðst af viðmiðum starfaflokkunar samkvæmt jafnlaunastaðli, svo sem þekkingu, hæfni, ábyrgð, álagi og persónubundnum þáttum samkvæmt stofnanasamningi. Það er sameiginleg ábyrgð stjórnenda að launaákvarðanir séu teknar í samræmi við stefnu þessa og þær byggðar á gagnsæjum og málefnalegum forsendum.
Til að framfylgja markmiðum jafnlaunastefnunnar mun Fiskistofa, meðal annars:
Skjalfesta og viðhalda jafnlaunakerfi í samræmi við kröfur jafnlaunastaðalsins ÍST 85:2012 og viðhalda vottun í samræmi við gildandi lagareglur um jafnlaunavottun á hverjum tíma.
Framkvæma launagreiningu að minnsta kosti einu sinni á ári í launagreiningartólinu Embla.
Vinna að stöðugum umbótum, eftirliti og viðbrögðum í samræmi við kröfur jafnlaunakerfis og bregðast við frábrigðum þegar þau koma upp.
Uppfylla skilyrði staðals um innri úttektir og rýni stjórnenda árlega.
Fylgja viðeigandi lögum, reglum og kjarasamningum sem í gildi eru á hverjum tíma.
Kynna stefnuna fyrir starfsmönnum. Stefna skal jafnframt vera aðgengileg í gæðakerfi stofnunarinnar. Stefnan skal einnig vera birt á ytri vef stofnunarinnar.
Jafnlaunastefnan er órjúfanlegur hluti af launastefnu Fiskistofu.
Uppfært 22.04.2024 og samþykkt af yfirstjórn Fiskistofu
