Landspítali
Sérnám í réttarmeinafræði
Uppbygging og framvindumat
Uppbygging
Sérnámið byggist að mestu leyti á:
Rannsókn dauðsfalla; framkvæmd réttarkrufninga, úrskurði og smásjárskoðun vefjasýna og ritun krufningarskýrslu þar sem meginþungi er lagður á túlkunarhluta sem er skýr og vissustig gegnsætt
Skoðun lifandi einstaklinga að beiðni lögreglu eða Héraðssaksóknara með tilliti til skrásetningar og túlkunar áverka og kjölfarandi ritun matsgerðar þar sem meginþungi er lagður á túlkunarhluta sem er skýr og vissustig gegnsætt
Mat á innsendum gögnum (texti, ljósmyndir, videomyndir) með tilliti til áverka eða áverkaferla og túlkun þar á, og kjölfarandi ritun matsgerðar þar sem meginþungi er lagður á túlkunarhluta sem er skýr og vissustig gegnsætt.
Aðrir verklegir námsþættir eru
móttaka sýna sem talin eru geta verið bein eða annar vefur úr manneskju og mat á því
vitjun á dánarvettvang að beiðni lögreglu m.a. vegna mats á dánartíma
mat á kennilegum spurningum frá lögreglu eða héraðssaksóknara
samskipti við lögreglu, saksóknara, aðstandendur, lækna og fleiri aðila í tengslum við stök tilfelli
kennslaburður
Allt þetta fer fram undir handleiðslu sérfræðings/-a í réttarmeinafræði.
Reglulega eru haldnir fræðslufundir, stundum í samstarfi við sérnámsprógramm í meinafræði og farið í styttri námsdvöl hjá ólíkum aðilum sem hafa snertiflöt við starf réttarlæknisins, svo sem Tæknideild lögreglunnar, Héraðssaksóknara og eiturefnafræðingum. Þess er vænst að sérnámslæknirinn taki þátt í kennslu 3. árs læknanema í meinafræði (krufningasýning) og 6. árs læknanema (réttarmeinafræðileg líkskoðun).
Skipulag fræðslu
Kennslufundir námslækna: Sérstakir kennslufundir, fyrir sérnámslækni og sérfræðinga í réttarmeinafræði, sem oft og gjarnan geta einnig verið sóttir af sérnámslæknum og sérfræðingum í meinafræði, eftir því hvaða efni er fjallað um. Slíkir fundir eru haldnir einu sinni í viku. Sérfræðingar í réttarmeinafræðisjá um kennsluna, sem er ýmist í fyrirlestrarformi, við smásjá eða í krufningasalnum. Mætingarskylda er á þessa fundi fyrir sérnámslækna og ætlast er til að þeir taki virkan þátt.
Sjálfsnám: Læknir í sérnámi stundar sjálfsnám með lestri fræðibóka og vísindagreina í réttarmeinafræði. Ýmislegt annað kennsluefni í réttarmeinafræði er til staðar á Meinafræðideildinni sem sérnámslæknirinn getur nýtt sér.
Námsdvalir: Gert er ráð fyrir því að sérnámslæknirinn fái innsýn í starf eftirtaldra aðila til fáeinna daga í senn: Tæknideild LRH, Héraðssaksóknari, dómstóll (helst héraðsdómur), Rannsóknastofa í lyfja- og eiturefnafræði og rannsóknardeild lögreglunnar.
Námskeið og námsferðir: Sérnámslæknir í heilsársstöðu á samningsbundinn rétt á námsferð erlendis einu sinni á hverju námsári. Ferðir þessar geta tengst almennu sérnámi í réttarmeinafræði og/eða rannsóknarverkefni sérnámslæknisins. Handleiðarar aðstoða við að velja þau þing/námskeið sem hæfa viðkomandi sérnámslækni miðað við stöðu þeirra í náminu.
Handleiðsla og framvindumat
Sérnámslæknar fá úthlutað handleiðara við upphaf sérnáms. Handleiðari og sérnámslæknir funda mánaðarlega með formlegum hætti, en sérnámslæknir hefur auk þess greiðan aðgang að handleiðara sínum þess á milli. Handleiðari tekur að sér að styðja, leiðbeina og hafa umsjón og eftirlit með því að sérnámslæknirinn tileinki sér þá þekkingu og færni sem marklýsing kveður á um. Á mánaðarlegum fundi með sérnámslækni er farið yfir framgang sérnáms, líðan í náminu og gefur handleiðari ráð varðandi sérstaka þjálfun ef þörf krefur.
Námsbók: Sérnámslæknar halda úti námsbók (logbók) fyrir hvort námsár sem inniheldur yfirlit yfir þá þætti sem sérnámslæknir þarf að læra og geta staðið skil á í lok árs. Í námsbókina skrá sérnámslæknar niður öll unnin verk og fá þannig góða yfirsýn til þess að meta hvort þeir séu að öðlast þá þjálfun og reynslu sem marklýsing kveður á um.
Könnun á verklegri færni (Direct observation of practical skills (DOPS)): Fylgst er með verklegri færni sérnámslækna við m.a. krufningu, líkamsskoðun og meðhöndlun á sýnum.
Umræða um tilfelli (Case –based discussions (CBD)): Sérnámslæknir fer yfir tilfelli með sérfræðingi, sem sérnámslæknir er að vinna upp, þar sem rædd er verkleg framkvæmd, túlkun og miðlun niðurstaðna.
Fjölátta endurgjöf (Multi-source feedback (MSF)): Matskerfi, þar sem ýmsar stéttir innan deildarinnar leggja mat á þætti í fari sérnámslæknis, s.s. framkomu, samstarfs- og teymishæfni, og samskiptahæfni.
Almennt mat (símat): Hæfismat sérnámslækna hvað varðar faglega færni og faglega þekkingu fer einnig fram sem símat, þar sem mikil dagleg samvinna og kennsla fer fram milli sérnámslækna og sérfræðinga við daglega vinnu.
Matsfundur: Í lok hvors námsárs er haldinn sérstakur matsfundur, þar sem kennslustjóri, handleiðari og yfirlæknir/forstöðulæknir meinafræðideildar funda með sérnámslækni varðandi framvindu sérnámsins, sérstaklega m.t.t. hvort sérnámslæknir hafi náð settum markmiðum og sé tilbúinn að færast upp um stig/skref í sérnáminu.