Fara beint í efnið

Ísland.is appið

Með ríkið í vasanum

Mannanöfn

Íslensk nafnahefð – eftirnöfn

Á Íslandi eru nöfn foreldra notuð sem eftirnöfn. Nafnahefðin byggir á því að börn fái almennt nöfn foreldra sinna, ýmist föður, móður eða beggja. Ættarnöfn eru fátíð á Íslandi og aðeins leyfð með ákveðnum undantekningum.

Því eru fjölskyldumeðlimir á Íslandi oft með mismunandi eftirnöfn.

Dæmi:

Gunnar Jónsson og Anna Pétursdóttir eignast börn sem heita Sigurður og Elísabet að eiginnafni.
Eftirnöfn þeirra gætu verið:

  • Sigurður Gunnarsson, Elísabet Gunnarsdóttir.

  • Sigurður Önnuson, Elísabet Önnudóttir.

  • Sigurður Gunnarsson Önnuson, Elísabet Gunnarsdóttir Önnudóttir.

Ekki er heimilt að hafa bandstrik eða „og“ í nafni.

Systkinin gætu jafnvel fengið ólík eftirnöfn, ef þau vilja, til dæmis:

  • Elísabet Önnudóttir, Sigurður Gunnarsson Önnuson.

Endingar á íslenskum eftirnöfnum

Nýtt nafn sem byggir á nafni foreldra verður til með því að bæta endingunni -son eða -dóttir við nafn foreldris.

  • Drengir fá nafn föður eða móður, með endingunni „-son“.
    Til dæmis Jón Sigurðsson ef faðirinn heitir Sigurður eða Jón Guðrúnarson ef móðirin heitir Guðrún.

  • Stúlkur fá nafn föður eða móður, með endingunni „-dóttir“.
    Til dæmis Embla Sigurðardóttir ef faðirinn heitir Sigurður eða Embla Guðrúnardóttir ef móðirin heitir Guðrún.

Fleiri endingar á eftirnöfnum eru leyfðar, svo sem „-bur“. Einstaklingur sem hefur hlutlausa skráningu kyns í þjóðskrá er heimilt að nota endinguna á eftir nafni föður eða móður:

  • Frost Ragnheiðarbur

  • Blær Jónsbur

Einnig er þeim heimilt að bera eiginnafn foreldris í eignarfalli án endingar.
Orðið „bur“ er komið úr fornnorrænu og vísar til „afkvæmis“.


Vert að skoða:

Lög um mannanöfn
Mannanafnaskrá
Umfjöllun um mannanöfn á vef dómsmálaráðuneytisins

Þjónustuaðili

Þjóð­skrá