Leiðbeiningar fyrir lækna um útfyllingu vottorða til Fæðingarorlofssjóðs

Hlusta

Í ákveðnum tilvikum þurfa sérfræðilæknar að senda vottorð til Fæðingarorlofssjóðs vegna beiðna foreldra um undanþágur frá reglum eða vegna umsókna um aukinn rétt til fæðingarorlofs eða framsal réttinda.

Þessar umsóknir og beiðnir tengjast veikindum foreldra eða barna sem sérfræðilæknir þarf að votta. Nánari áherslur um vottorðagjöfina er að finna undir hverjum og einum lið hér að neðan.

Um vottorð

Læknisvottorð eiga að vera skrifuð af sérfræðilækni. Þau eiga jafnframt að vera:

vélrituð,
undirrituð af lækni eða með gildri rafrænni undirskrift,
með alla viðeigandi reiti útfyllta.

Fæðingarorlofssjóður þarf að fá frumrit vottorða.

Sögukerfið

Læknar sem hafa aðgang að Sögukerfinu eiga að nota stöðluð form sem eru þar. Ef læknir hefur ekki aðgang að kerfinu er hægt að nota stöðluðu formin sem eru hér fyrir neðan, í hverjum kafla fyrir sig.

Barnshafandi foreldri sem verður að leggja niður störf af heilsufarsástæðum sem tengjast meðgöngu meira en mánuði fyrir áætlaðan fæðingardag getur átt rétt á lengra fæðingarorlofi þann tíma. Það getur þó ekki verið lengra en 2 mánuðir. Beri fæðingu að fyrir áætlaðan fæðingardag barns fellur heimild til lengingar niður frá þeim tíma.

Með heilsufarsástæðum er átt við:

Sjúkdóma sem koma upp vegna meðgöngu og valda óvinnufærni.
Sjúkdóma, tímabundna eða langvarandi, sem versna á meðgöngu og valda óvinnufærni.
Fyrirbyggjandi meðferð til að koma í veg fyrir fyrirburafæðingu eða til að vernda heilsu fósturs, enda valdi meðferðin óvinnufærni.

Ritun vottorðs

Mikilvægt er að læknir rökstyðji þörf fyrir lengingu á fæðingarorlofi samkvæmt einhverjum liða hér að ofan.

Leggja skal áherslu á óvinnufærni barnshafandi foreldris af þeim völdum síðustu tvo mánuði fyrir áætlaðan fæðingardag barns.
Niðurstaða læknisskoðunar verður að koma fram.

Staðlað form

Læknisvottorð vegna lengingar fæðingarorlofs (.doc)

Frekari upplýsingar

Sjá grein 17 í lögum um fæðingarorlof.

Komi upp alvarleg veikindi barnshafandi foreldris í tengslum við fæðinguna er heimilt að framlengja fæðingarorlof eða fæðingarstyrk viðkomandi um allt að tvo mánuði vegna alvarlegra veikinda í tengslum við fæðingu enda hafi foreldrið í fæðingarorlofi sínu, eða á þeim tíma sem fæðingarstyrkur var greiddur, verið ófært um að annast barn sitt vegna veikindanna að mati sérfræðilæknis.

Skilyrði:

Veikindin má rekja til fæðingarinnar sjálfrar.
Barnshafandi foreldri hefur af þeim völdum verið ófært um að annast um barn sitt að mati sérfræðilæknis.

Ritun vottorðs

Mikilvægt er að læknir rökstyðji:

Að alvarleg veikindi foreldris sem fætt hefur barn megi rekja til sjálfrar fæðingarinnar.
Að foreldrið hafi af þeim völdum verið ófært um að annast barn sitt vegna veikindanna og þá í hve langan tíma.
Þá er mikilvægt að niðurstaða læknisskoðunar komi fram.

Staðlað form læknisvottorðs

Læknisvottorð vegna lengingar fæðingarorlofs (.doc)

Frekari upplýsingar

Sjá grein 35 í lögum um fæðingarorlof.

Heimilt er að framlengja sameiginlegan rétt foreldra til fæðingarorlofs um allt að 7 mánuði ef um er að ræða alvarleg veikindi barns eða alvarlega fötlun sem krefst nánari umönnunar.

Miðað er við að alvarlegur sjúkdómur eða alvarleg fötlun barns krefjist nánari umönnunar umfram það sem eðlilegt er við umönnun ungbarna, án tillits til þess hvort barn liggi í lengri eða skemmri tíma á sjúkrahúsi.

Það er ekki átt við tilfallandi veikindi barna, svo sem hlaupabólu, eyrnabólgu eða aðra álíka sjúkdóma enda þótt veikindin geti verið þrálát.

Ritun vottorðs

Það er mikilvægt að læknir leggi áherslu á að rökstyðja þá sérstöku umönnun umfram það sem eðlilegt er við umönnun ungbarna sem alvarlegi sjúkleikinn eða alvarlega fötlunin krefst og þá í hversu langan tíma. Þá er mikilvægt að niðurstaða læknisskoðunar komi fram.

Staðlað form

Læknisvottorð vegna lengingar fæðingarorlofs vegna alvarlegs sjúkleika eða fötlunar barns (.doc)

Frekari upplýsingar

Sjá grein 36 í lögum um fæðingarorlof.

Ef foreldri er ófært vegna sjúkdóms eða afleiðinga slyss að annast um barn sitt á fyrstu 24 mánuðunum eftir fæðingu þess er heimilt að framselja rétt til fæðingarorlofs eða fæðingarstyrks sem forledrið hefur ekki þegar nýtt sér til hins foreldrisins að hluta eða öllu leyti.

Ástand foreldris vegna sjúkdóms eða afleiðinga slyss sem leiðir til þess að foreldrið er ófært um að annast barnið á fyrrgreindu tímabili, eða veita samþykki sitt um framsal réttinda sinna, skal staðfest með læknisvottorði þess sérfræðilæknis sem annast foreldrið.

Þetta á við um veikindi eða fötlun barna sem eru fædd, ættleidd eða tekin í varanlegt fóstur 1. janúar 2021 og síðar.

Ritun vottorðs

Mikilvægt er að sérfræðilæknir sem annast hefur foreldrið rökstyðji hvort foreldrið er ófært um að annast frumþarfir barns síns, svo sem að mata, þrífa eða klæða án aðstoðar á framangreindu 24 mánaða tímabili. Þá er mikilvægt að niðurstaða læknisskoðunar komi fram.

Almennt læknisvottorð

Þar sem ekki er fyrir hendi staðlað vottorð um framsal réttinda vegna sjúkdóms eða afleiðinga slyss er notað almennt læknisvottorð við rökstuðninginn.

Frekari upplýsingar

Sjá grein 5 í í lögum um fæðingarorlof.

Heimilt er að greiða foreldri sem fætt hefur barn fæðingarstyrk þó að foreldrið uppfylli ekki skilyrði um að hafa staðist kröfur um námsframvindu og/eða ástundun enda hafi foreldrið ekki getað stundað nám á meðgöngu vegna heilsufarsástæðna sem tengjast meðgöngunni.

Er þá átt við sambærilegar heilsufarsástæður og fjallað er um í 17. gr. laganna um veikindi barnshafandi foreldris á meðgöngu.

Ritun vottorðs

Mikilvægt er að læknir rökstyðji hvort hann telji að heilsufarsástæður barnshafandi foreldris á meðgöngu hafi haft áhrif á námsframvindu og/eða ástundun náms og þá á hvaða önn eða önnum. Þá er mikilvægt að niðurstaða læknisskoðunar komi fram.