Bætur til þolenda afbrota
Umsókn um greiðslu ríkissjóðs á bótum til þolenda afbrota
Verðir þú fyrir afbroti gætir þú átt rétt á bótum frá ríkissjóð. Þetta á við um ofbeldiskennd brot eins og:
líkamsárás
kynferðisbrot
ólögmæta frelsissviptingu
brot sem veldur almannahættu
brot gegn valdstjórninni
rangar sakargiftir
ærumeiðingar og brot á friðhelgi einkalífsins
manndráp, en þá geta ættingjar átt rétt á bótum vegna missis framfærenda og greiðslu útfararkostnaðar
Ekki eru greiddar bætur vegna auðgunarbrota eða eignaspjalla.
Önnur ofbeldisbrot geta komið til greina, í vafamálum má hafa samband við botanefnd@syslumenn.is.
Skilyrði fyrir greiðslu bóta
Skilyrðin eru
að brotið hafi verið framið innan íslenska ríkisins
að brotið hafi verið kært til lögreglu án ástæðulauss dráttar
að tjónþoli hafi gert kröfu um greiðslu skaðabóta úr hendi hins kærða
að umsókn um greiðslu hafi borist bótanefnd innan tveggja ára frá því brot var framið, en frá því geta verið undantekningar, einkum með tilliti til aldurs brotaþola þegar brotið var framið
Sækja þarf um greiðslu bóta í málum sem enda með sakfellingu í dómskerfinu og bætur dæmdar. Greiðslan kemur ekki sjálfkrafa.
Ekki er nauðsynlegt að
brotið hafi farið fyrir dóm eða endað með sakfellingu, þú getur átt rétt á bótum þó málið sé látið niður falla
gerandi sé kunnur, þú getur átt rétt á bótum þó gerandi sé ókunnur, látinn eða dvalarstaður hans óþekktur
gerandi sé sakhæfur, þú getur átt rétt á bótum þó gerandi sé ósakhæfur sökum ungs aldurs eða af öðrum ástæðum
Hafir þú orðið fyrir tjóni vegna ofbeldis erlendis þarft þú að snúa þér til yfirvalda í því landi, en mörg ríki greiða bætur til þolenda afbrota.
Það sem er bætt
Eftirfarandi er hægt að fá bætt:
sjúkrakostnað
þjáningu en þjáningarbætur eru yfirleitt aðeins greiddar á meðan tjónþoli er óvinnufær samkvæmt læknisvottorði
tekjutap
miska (samkvæmt 26. grein skaðabótalaga nr. 50/1993), þetta eru algengustu bæturnar í sakamálum
varanlegan miska (samkvæmt 4. grein skaðabótalaga)
varanlega örorku (samkvæmt 5-8. grein skaðabótalaga)
fatnað og persónulega muni sem tapast eða eyðileggjast vegna líkamsárásar
kostnað af starfi lögmanns við að halda frammi bótakröfu en almennt er þó gert ráð fyrir að tjónþoli geti sjálfur annast umsókn sína
Umsóknarferli og fylgigögn
Tímafrestur
Umsókn um greiðslu bóta þarf að berast bótanefnd innan tveggja ára frá því brot var framið.
Ekki þarf að liggja fyrir dómur í máli og hægt er að sækja um bætur á hvaða stigi máls sem er, enda sé það gert innan tveggja ára.
Til að rjúfa tímafrestinn er mikilvægt að senda sem fyrst inn umsókn eða tilkynningu um að umsækjandi hafi orðið fyrir refsiverðum verknaði. Alltaf er hægt að senda ítarlegri gögn síðar.
Fylgigögn
Umsókninni skal fylgja sundurliðuð og rökstudd bótakrafa, auk annarra gagna til stuðnings henni.
Gögn sem geta skipt máli eru:
afrit af lögregluskýrslum eða öðrum rannsóknargögnum
bréf lögreglunnar um að málið hafi verið fellt niður eftir rannsókn ef sú staða er uppi
læknisfræðileg gögn eins og áverkavottorð
reikningar fyrir útlögðum kostnaði
vottorð vinnuveitanda vegna tapaðra launa
endurrit af dómi
Skrifstofa bótanefndar er hjá sýslumannsembættinu á Norðurlandi eystra á Siglufirði. Netfangið er botanefnd@syslumenn.is og síminn er 458-2600.
Ákvörðun bótanefndar
Þegar gögn hafa borist er málið tekið fyrir hjá bótanefnd sem samþykkir eða synjar umsóknum.
Sé umsókn um greiðslu bóta samþykkt er fjárhæð ákveðin:
af bótanefnd í óupplýstum málum eða þegar ekki hefur verið fjallað um bótakröfu í dómsmáli af einhverjum ástæðum
í dómi þegar mál hefur endað með sakfellingu
Í bótamálum er ekki kærufrestur. Sé umsókn synjað þarf að höfða mál á hendur ríkinu til að fá því breytt.
Svar bótanefndar er sent til brotaþola eða lögmanns hans.
Greiðsla bóta
Bætur verða greiddar innan nokkurra daga eftir að ákvörðun bótanefndar liggur fyrir.
Fjársýsla ríkinsins greiðir bæturnar.
Lög og reglugerðir
Lög um greiðslu ríkissjóðs á bótum til þolenda afbrota
Umsókn um greiðslu ríkissjóðs á bótum til þolenda afbrota
Þjónustuaðili
Sýslumaðurinn á Norðurlandi eystra