Í frumvarpinu eru lagðar til ýmsar breytingar á gildandi lögum um atvinnuleysistryggingar. Eftirfarandi er meðal helstu breytinga sem lagðar eru til:

Stytting bótatímabils atvinnuleysistrygginga

Lagt er til að hámarkslengd þess tímabils sem atvinnuleysistryggingar eru greiddar verði stytt um tólf mánuði þannig að heimilt verði að greiða atvinnuleysistryggingar í samtals 18 mánuði í stað 30 mánaða.

Breytt lágmarksskilyrði fyrir rétti til atvinnuleysistrygginga

Lagt er til að atvinnuleitandi geti almennt ekki talist tryggður innan atvinnuleysistryggingakerfisins fyrr en viðkomandi hefur starfað á innlendum vinnumarkaði í a.m.k. 12 mánuði á ávinnslutímabili en samkvæmt gildandi lögum ávinnst réttur til hlutfallslegrar greiðslu atvinnuleysisbóta eftir einungis þrjá mánuði í starfi á innlendum vinnumarkaði.

Breytt og einfölduð stjórnsýsla atvinnuleysistrygginga

Í ljósi breytinga sem hafa orðið hvað varðar áætlanagerð og reikningshald ríkissjóðs í kjölfar gildistöku laga um opinber fjármál er í frumvarpinu gert ráð fyrir að Atvinnuleysistryggingasjóður verði lagður niður og að kveðið verði á um að kostnaður við framkvæmd atvinnuleysistrygginga greiðist úr ríkissjóði. Hið sama á við um Tryggingasjóð sjálfstætt starfandi einstaklinga. Í frumvarpinu er jafnframt lagt til að felld verði niður lögbundin úthlutunarnefnd samkvæmt lögum um atvinnuleysistryggingar sem og vinnumarkaðsráð samkvæmt lögum um vinnumarkaðsaðgerðir.

Nám samhliða greiðslu atvinnuleysistrygginga

Lagt til að heimildir atvinnuleitanda til að stunda nám samhliða atvinnuleysistryggingum verði skýrðar og einfaldaðar og sérreglum fækkað. Eru jafnframt lögð til þau nýmæli að ráðherra verði heimilt að kveða í reglugerð á um auknar heimildir tiltekinna hópa atvinnuleitenda, svo sem þeirra sem skráðir hafa verið án atvinnu hjá Vinnumálastofnun í tólf mánuði eða lengur, til þess að stunda tiltekið nám á framhaldsskólastigi eða á háskólastigi.

Desemberuppbót atvinnuleysistrygginga lögfest

Lagt er til að í lögum um atvinnuleysistryggingar verði kveðið á um rétt atvinnuleitenda til greiðslu desemberuppbótar á grunnatvinnuleysistryggingar, enda séu tiltekin skilyrði uppfyllt, en samkvæmt gildandi lögum hefur árlega verið tekin ákvörðun um rétt atvinnuleitenda til greiðslu desemberuppbótar hverju sinni.

Eftirlit með atvinnuleysistryggingum atvinnuleitenda sem koma að atvinnurekstri

Lagt er til að skýrt verði kveðið á um að atvinnuleitandi sem kemur að atvinnurekstri lögaðila þar sem viðkomandi atvinnuleitandi er virkur aðili vegna eignar- eða stjórnunaraðildar skal tilgreina það starfshlutfall sem viðkomandi gegnir í samræmi við vinnuframlag sitt en starfshlutfallið getur þó aldrei orðið lægra en a.m.k. 25%.

Áhrif útgreiðslu séreignarsparnaðar á atvinnuleysistryggingar

Lagt er til að útgreiðsla séreignarsparnaðar sem myndast hefur af viðbótariðgjaldi skv. II. kafla laga um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða, komi ekki til frádráttar greiðslum atvinnuleysistrygginga.

Breytingar á lögum um vinnumarkaðsaðgerðir

Í frumvarpinu eru lagðar eru til breytingar á lögum um vinnumarkaðsaðgerðir sem þykja nauðsynlegar í kjölfar þeirra breytinga sem gerðar voru með lögum nr. 104/2024, um breytingu á ýmsum lögum vegna endurskoðunar örorkulífeyriskerfis almannatrygginga.